Dagblaðið Vísir - DV - 02.09.2011, Qupperneq 31

Þ
egar kemur að eineltislegum
níðskrifum um Jóhönnu Sig-
urðardóttur forsætisráðherra,
komast fáir með tærnar þar
sem Davíð Oddsson, Reynir
Traustason og nafnleysingjarnir á
AMX hafa hælana. Oftast vega þeir
úr launsátri í skjóli nafnlausra skrifa
í miðlum sínum en af og til stíga þeir
fram undir nafni og láta vaða. Reynir
Traustason, ritstjóri DV, kaus að senda
forsætisráðherra eina slíka sendingu í
leiðara DV sl. miðvikudag.
Þar var undir fyrirsögninni „Varð-
maður okurlána“ fjallað um ókræsileg-
an fjármagnsmarkað okkar Íslendinga
í algengum slagorða- og lýðskrumsstíl,
m.a. um hátt vaxtastig, dráttarvexti og
kostnað lántakenda vegna verðbólg-
unnar. Leiðarinn var myndskreytt-
ur með risavaxinni mynd af forsætis-
ráðherra og klykkt út með þessum
smekklega hætti: „Jóhanna Sigurðar-
dóttir forsætisráðherra hafði það sem
eitt sitt helsta baráttumál að afnema
verðtryggingu. Það átti sérstaklega við
meðan hún var í stjórnarandstöðu. Eft-
ir að hún komst til æðstu áhrifa hefur
þetta áhugamál hennar horfið. Nú er
hún varðmaður banka og okurlána.“
Oft hafa mér misboðið skrif Reynis
Traustasonar um Jóhönnu Sigurðar-
dóttur en aldrei hefur hann farið jafn
rækilega yfir strikið í ósanngirni og
ósmekklegheitum og í umræddum
leiðara. Þar er veruleikanum einfald-
lega snúið algerlega á haus hvað varð-
ar framlag Jóhönnu Sigurðardóttur til
baráttu fyrir lægri vöxtum og bættri
stöðu lántakenda á Íslandi – svart sagt
hvítt og hvítt svart! Lítum á staðreyndir
málsins.
Dráttarvextir lækkaðir
– sjaldan lægri
Ritstjórinn fjallar um háa dráttarvexti.
Enginn þingmaður hefur fjallað eins
rækilega um mikilvægi þess að lækka
dráttarvexti á Íslandi og Jóhanna Sig-
urðardóttir. Um það geta þingtíðindi
vitnað. Við hrun bankanna lagði Jó-
hanna sem félags- og tryggingamála-
ráðherra til að lögum yrði þegar breytt
og dráttarvextir yrðu lækkaðir um 4
prósentustig (úr 11% í 7%). Það gekk
eftir og var frumvarp viðskiptaráðherra
þess efnis samþykkt sem lög í desem-
ber 2008.
Frá hruni hafa dráttarvextir lækkað
úr 26,5% í 11,5% og má áætla að ávinn-
ingur lántaka sem hafa lent með lán í
vanskilum nemi þegar tugum millj-
arða króna vegna þessarar einu tillögu
Jóhönnu Sigurðardóttur.
Vextir lækkaðir – sjaldan lægri
Ritstjórinn fjallar um hátt vaxtastig á
Íslandi. Enginn mun deila við ritstjór-
ann um þá blóðpeninga sem lántak-
endur þurfa að greiða vegna þessa. Sú
staðreynd blasir hins vegar við að í tíð
ríkisstjórnar Jóhönnu Sigurðardótt-
ur hefur vaxtastigið í landinu farið úr
hæstu hæðum í það lægsta sem verið
hefur um áratugi. Í febrúar 2009 voru
stýrivextir Seðlabankans 18% en þeir
eru eftir síðustu hækkun Seðlabank-
ans 4,5%. Í sögu Seðlabankans hafa
þessi vextir aldrei verið lægri en á und-
anförnum mánuðum, eða 4,25%.
Vaxtabætur hækkaðar
– aldrei hærri
Þessu til viðbótar liggur sú blákalda
staðreynd fyrir að aldrei fyrr í sögunni
hefur niðurgreiðsla ríkissjóðs á vaxta-
kostnaði húsnæðislána verið jafn há
og nú. Vegna ákvarðana ríkisstjórnar
Jóhönnu Sigurðardóttur hafa vaxta-
bætur verið nær tvöfaldaðar og nú er
svo komið að á þessu og næsta ári mun
ríkissjóður endurgreiða lántakendum
u.þ.b. 1/3 af vaxtakostnaði húsnæðis-
lána. Mér er ekki kunnugt um að slík
umtalsverð niðurgreiðsla fyrirfinnist
nokkur staðar í heiminum nema á Ís-
landi.
Aðild að ESB ávísun á lægri vexti
Þá bendi ég ritstjóranum á að Samfylk-
ingin og fjölmargir hagfræðingar hafa
ítrekað bent á að hátt vaxtastig á Íslandi
megi að miklu leyti rekja til þess smáa
og óstöðuga gjaldmiðils sem Ísland býr
við. Enginn stjórnmálaflokkur, annar
en Samfylkingin, hefur lagt fram stefnu
og raunhæfa lausn á þessum vanda.
Vegna einarðrar stefnu Samfylkingar-
innar í því máli, er Ísland nú í aðildar-
viðræðum við ESB og ef niðurstaða
þeirra viðræðna endar með inngöngu
Íslands í ESB er upptaka evru með til-
heyrandi lægri vöxtum eðlilegt næsta
skref. Vilji menn raunverulega lækka
vexti á Íslandi með þessum hætti
væri því eðlilegra að styðja Jóhönnu
Sigurðar dóttur og Samfylkinguna og
hvetja aðra til hins sama.
Minnkandi umfang og
kostnaður verðtryggingar
Ritstjórinn fjallar um kostnað almenn-
ings af verðtryggingunni. Eins og flest-
um er ljóst hefur Jóhanna Sigurðar-
dóttir ítrekað talað fyrir því að minnka
ætti umfang verðtryggingar í íslensku
samfélagi – bæði sem þingmaður og
ráðherra. Í tíð þessarar ríkisstjórnar
hafa verið stigin markviss skref í þá átt
að minnka umfang verðtryggingarinn-
ar og á grundvelli þeirrar stefnumörk-
unar ríkisstjórnarinnar er unnið. Nú
bjóða t.d. flestir bankar óverðtryggð
lán, m.a. á grundvelli laga um endur-
reikning gengisbundinna lána, og fyr-
ir Alþingi liggur nú lagafrumvarp sem
heimila mun Íbúðalánasjóði að bjóða
upp á óverðtryggð lán.
Kostnað lántakenda við verð-
trygginguna má hins vegar rekja til
verðbólguþróunar á Íslandi eins og
allir vita. Ef engin væri verðbólgan
væri enginn að barma sér yfir verð-
tryggingunni. Þegar ríkisstjórn Jó-
hönnu Sigurðardóttur tók við var
verðbólgan 18,6% en frá fyrsta degi
fór hún minnkandi. Framan af þessu
ári var hún lengstum um 2% en er
nú um 5%. Með árangri ríkisstjórnar
Jóhönnu Sigurðardóttur í minnkun
verðbólgu má því fullyrða að verð-
tryggð lán á Íslandi séu hundruðum
milljarða lægri, en ella hefði verið.
Bylting í réttarstöðu lántakenda
Að síðustu má síðan benda ritstjór-
anum á að fáir þingmenn eða ráð-
herrar hafa barist eins ötullega fyrir
bættu lagaumhverfi lántakenda eins
og Jóhanna Sigurðardóttir, ekki síst
með vísan til endurtekinna tillagna
hennar um skuldaaðlögun almenn-
ings. Með tilkomu embættis um-
boðsmanns skuldara og lögum um
greiðsluaðlögun hefur það gamla
baráttumál Jóhönnu loksins orðið
að veruleika, með tilheyrandi bættri
réttarstöðu lántaka á Íslandi. Það
þurfti hrun bankakerfisins og ein-
hverja alvarlegustu skuldakreppu
sem nokkur þjóð hefur gengið í gegn-
um til að fjölmiðlar og ráðandi öfl á
Íslandi tækju undir með Jóhönnu
í þessum efnum. Hvar stóð Reynir
Traustason annars í þeirri baráttu
fyrir bankahrun?
Hvað sem líður þeirri einbeittu og
augljósu andúð ritstjórans á Jóhönnu
Sigurðardóttur sem síendurtekin
skrif hans í DV vitna um hljóta allir
sanngjarnir menn að sjá hversu ræki-
lega hann fór yfir strikið með þeirri
öfugmælavísu sem leiðari DV var sl.
miðvikudag. Einstaklingar sem eru
vandir að virðingu sinni hafa ýmsir
beðist afsökunar af minna tilefni.
Umræða | 31Helgarblað 2.–4. september 2011
Hvað finnst þér skemmtilegast við haustið?
„Moldin.“
Kristján Harðarson
17 ára nemi í MH
„Kertaljósin.“
Rannveig Lind Bjargardóttir
17 ára nemi í Kvennó
„Enski boltinn.“
Hrafn Úlfarsson
18 ára nemi í MH
„Litirnir.“
Elisabet Pettison
24 nemi
„Það er ýmislegt. Ég spila fótbolta og fer í
skólann.“
Kormákur Marðarson
18 ára nemi í MH
Maður dagsins
Modern
Family í
uppáhaldi
Ilmur Kristjánsdóttir
Leikkonan Ilmur Kristjánsdóttir hefur
ferðast til átta heimsborga í þáttunum
Borgarilmur sem sýndir eru á Stöð 2. Að
sögn Ilmar hefur vinnan við þættina verið
skemmtileg en einnig mjög lýjandi. Ilmur
situr ekki með hendur í skauti um þessar
mundir og margt spennandi og áhugavert
fram undan hjá þessari skemmtilegu og
ástsælu leikkonu.
Hvar ert þú alin upp?
„Ég er alin upp í Þingholtunum í Reykjavík.“
Hvað drífur þig áfram?
„Ósvaraðar spurningar.“
Hver er uppáhaldsleikarinn þinn?
„Ég get ekki gert upp á milli. Fer eftir því á
hvað ég er að horfa og í hvernig skapi ég er.“
Hvað finnst þér best að borða?
„Fiskur er minn uppáhaldsmatur.“
Uppáhaldssjónvarpsþátturinn?
„Bandaríski gamanþátturinn Modern
Family.“
Hvaða borgir eru í mestu
uppáhaldi hjá þér?
„Mér detta nokkrar borgir í hug. Þar á meðal
má nefna Seattle á vesturströnd Bandaríkj-
anna, höfuðborg Frakklands París, Brussel í
Belgíu og Barcelona á Spáni.“
Fannst þér ekki gaman að vinna að
gerð þáttanna?
„Já, vinnan var mjög skemmtileg en hún var
líka erfið og, eins og sagt er í bransanum,
mjög „intensive“.“
Hvort þykir þér skemmtilegra að
vinna á sviði eða í sjónvarpi?
„Það er afar erfitt að bera þetta tvennt
saman, vinna á sviði er mun tímafrekari en
vinna í sjónvarpi.
En hvort tveggja er mjög gaman og
gefandi.“
Hvað er á döfinni hjá þér?
„Í kvöld munum við frumsýna Fólkið í
kjallaranum í Borgarleikhúsinu en um
nokkrar sýningar verður að ræða á því verki.
Síðan verður frumsýning á Kirsuberjagarð-
inum eftir Anton Tsjekhov í lok október.
Svo styttist í skrif vegna sjónvarpsþáttanna
Ástríðar 2 sem sýndir verða á Stöð 2. Ég er
einnig að hefja háskólanám.“
Öfugmæli Reynis Traustasonar
Dómstóll götunnar
Hrannar Björn Arnarsson
Aðstoðarmaður forsætisráðherra
Aðsent
Myndin Símamynd Eiríkur Jónsson blaðamaður aflar frétta í Breiðagerði á miðvikudag þegar sýslumaður hugðist bera fólk út úr húsi að kröfu Arion banka. Lögreglan hafði
mikinn viðbúnað eins og greint hefur verið frá. MynD gUnnAR gUnnARSSon