Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.2014, Blaðsíða 20

Helgarblað 23.–28. apríl 201420 Fréttir
í bát og þá eiga þeir það til að sökkva.
Ég var samt mjög hræddur og í raun
búinn að undirbúa mig fyrir það að
þetta gæti farið á versta veg. Ég hélt
ég myndi drukkna í sjónum. Ég man
að við fengum teppi og vorum beðin
um að tala ekki við aðra farþega.
Þetta var í september þannig að það
var ekki svo kalt. Þarna var einn frá
Eritreu og annar frá Nígeríu að mig
minnir en ferðin tók tvo daga.“
Á Ítalíu beið trukkur eftir þeim.
Jamous borgaði 700 evrur fyrir
ferðina til Noregs. Hann sat ásamt
fimm öðrum á flótta á palli flutn-
ingabílsins. „Ég vissi ekkert um
Evrópu. Ég skildi ekki tungumálið
sem bílstjórarnir töluðu. Þeir komu
samt vel fram við okkur og færðu
okkur mat og svona. Þetta var samt
hryllilegur tími, óvissan svo mikil,
og stundum þegar ég hugsa til baka
þá verð ég andvaka heilu næturnar.“
Jamous stóð síðar aleinn í
ókunnu þorpi í Noregi. Hann fann
leiðina til Oslóar og sótti þar um
hæli árið 2006. Hann fékk síðar
vinnu hjá hreingerningafyrirtæki
og safnaði sér pening en árið 2011
fékk hann þau skilaboð að hann yrði
sendur aftur til Súdan. „Þeir sögðu
nei. Þar sem ég hefði verið að læra á
Khartoum gæti ég vel falið mig ein-
hvers staðar þar.“ Í kjölfarið ákvað
hann að flýja til Kanada en var
stöðvaður á flugvellinum í Keflavík.
Í háskólanámi
Eftir vistina í hegningarhúsinu á
Skólavörðustíg og á gistiheimilinu
Fit fór Jamous að fylgjast með at-
vinnutilboðunum í blöðunum. „Ég
hef alltaf verið þessi týpa sem fer
á bókasöfnin og les blöðin. Einn
daginn sá ég auglýsingu frá hrein-
gerningafyrirtækinu sem ég vann
fyrir í Noregi og ég spurði íslensk-
an vin hvað þetta væri. Hann sagði
mér að þeir væru að auglýsa eftir
manni í vinnu og daginn eftir fór ég
til þeirra. Ég sagði þeim að ég væri
með reynslu, sýndi þeim pappíra frá
Noregi, og þeir réðu mig í vinnu.“
Síðar skráði hann sig í nám við
Háskóla Íslands en þar hefur hann
nú numið ensku í eitt ár. Hann fer í
skólann á morgnana en vinnur frá
fjögur og fram eftir kvöldi. „Ég bið
ekki um neitt. Ég sé um mig sjálf-
ur og þigg ekkert frá ríkinu. Ég bið
bara um að ég geti verið öruggur.“
Jamous segist hafa kynnst frábæru
fólki hér á landi og að margir þeirra
hafi reynst honum afar vel. „Fólkið
hér er frábært og það skiptir engu
hvert ég fer, mér finnst allir taka mér
eins og ég tilheyri hópnum. Þetta
gerir mig hamingjusaman.“ Hann
hefur aðra sögu að segja af þeim
stofnunum sem fara með hælis-
umsókn hans. „Mér líður eins og ég
hafi látið líf mitt í hendurnar á ein-
hverjum og ég veit ekki hvað hann
hyggst gera við mig.“ Það sé eins og
lögreglan, Útlendingastofnun og
innanríkisráðuneytið kjósi að horfa
fram hjá þeirri stöðu sem hann sé
sannarlega í.
„Gat ekki borðað ...“
„Þau skilja ekki hvernig er kom-
ið fyrir mér og þau afgreiða bara
pappírinn fyrir framan sig. Eins og
til dæmis þegar ég fór á fundinn
þar sem mér var sagt frá því að ég
yrði sendur úr landi. Maðurinn þar
sagði strax við mig að hann ætlaði
ekki að rökræða ákvörðunina við
mig, bara kynna mér hana. Og hvað
gat ég sagt? Ef þetta er það sem þið
viljið gera þá er það allt í lagi. En ég
þarf á því að halda að einhver þarna
sýni mér að honum sé ekki sama.
Að hann segi jafnvel: Mér þykir það
leitt ... Bara að maður finni að það sé
mennska á bak við ákvörðunina en
ekki einhver vél. Ef ég sé einhvern
sem þarf á hjálp að halda þá hjálpa
ég honum. Við erum manneskjur.
Við erum með heila. Við erum ekki
dýr. Við höfum gildi. Ég bið um það
eitt að komið sé fram við mig eins og
manneskju.“
Hann segir erfitt að hugsa til
þess að hann hafi verið á flótta í sjö
ár og að nú eigi að senda hann aft-
ur til baka. „Stundum hugsa ég að
það væri kannski best ef ég fengi
dauðadóm um leið og ég kæmi aftur
til Súdan. Það væri gott fyrir mig að
losna við þetta þjáningarlíf. Að vera
alltaf í viðtölum hjá lögreglunni eða
Útlendingastofnun upp á von og
óvon. Þetta er samt flókið og stund-
um hugsar maður til fjölskyldunn-
ar heima en ...“ Jamous byrjar að
tala á tungumáli sem blaðamaður
skilur ekki, eins og í einhvers konar
örvæntingu og ráðaleysi yfir stöðu
sinni, áður en hann heldur áfram:
„Eins mikið og mig langar til þess
að lýsa því fyrir þér hvernig mér líð-
ur raunverulega þá get ég það ekki,
það er svo erfitt, skilurðu, stundum,
eins og í gær, þegar ég var að borða,
ég fór sérstaklega úr skólanum til
þess að fá mér morgunmat, þá hr-
ingdi lögfræðingurinn í mig og hún
sagði að næsta þriðjudag myndum
við fara á lögreglustöðina til þess
að fá að heyra ákvörðunina, og ég
gat ekki borðað, ég henti matnum
mínum, samt var ég mjög svangur,
skilurðu, hún hringdi bara til þess
að láta mig vita að það væri von á
ákvörðuninni en ég gat ekki borð-
að ...“ n
„Stundum hugsa
ég að það væri
kannski best ef ég fengi
dauðadóm um leið og ég
kæmi aftur til Súdan
„Þegar ég
heyrði
fréttirnar brast
hjarta mitt og ég
grét bara vegna
þess að öll þessi
ár sem ég hef ver-
ið á flótta komu
aftur til mín
Dæmdur fyrir samsæri S. Shawkan er 32
ára gamall maður frá Írak. Hann starfaði sem
grafískur hönnuður í heimalandinu og tók þátt í
pólitísku andófi gagnvart þarlendum stjórnvöld-
um og bandaríska hernámsliðinu. Síðar var hann
dæmdur fyrir samsæri gegn stjórnvöldum.

/barnshafandi

( í Hjartarverndarhúsinu )
Gleðilegt sumar!

Mesta úrval af meðgöngu
- og brjóstagjafafatnaði
Nýjar vörur vikulega!
Frí heimsending
opið virka daga 11-18
laugardaga 12-17
www.tvolif.is