Dagblaðið Vísir - DV - 23.04.2014, Blaðsíða 33

Helgarblað 23.–28. apríl 2014 Fólk Viðtal 33
Mig hafði aldrei langað neitt sér-
staklega til að eignast barn. Kannski
út af því að ég upplifði mikil veikindi
systkina minna og var það ofarlega í
huga að það er svo margt sem getur
farið úrskeiðis.
Sérstaklega þar sem önnur systir
mín hefur átt við erfið andleg veikindi
að stríða. Slík veikindi er sérstaklega
erfitt að eiga við. Þú getur ekki endi-
lega gefið lyf við slíkum veikindum,
getur ekki mælt batann nákvæmlega
eða framgang sjúkdómsins.
En svo var kominn tími til að hætta
að vera hrædd. Kalli var sjálfur á því
að við þyrftum ekkert endilega að
eignast barn. „Ég er alveg til í það en
við verðum ekkert að gera það. Við
getum líka verið fjölskylda, ég og þú,“
sagði hann við mig.
Alvarleg andleg veikindi og einelti
Systkini mín hafa öll þurft að glíma
við veikindi á einhverjum tímapunkti
í uppvextinum. Ég er stolt af þeim,
þau eru mjög sterk.
Ég var sú eina sem ekkert var að
sem var hægt að segja að væri að. Ég
er bara svona skrýtin,“ segir hún og
slær á létta strengi.
„Yngri systir mín Regína veiktist
snögglega tólf ára gömul og glímdi
í kjölfarið við andleg veikindi. Hún
lenti í grófu einelti sem lítið barn í
skóla sem því miður fylgdi svo hennar
skólagöngu og þurfti hún oft að dvelj-
ast á sjúkrahúsi vegna veikinda sinna.
Það er ekki víst hvað er orsök og hvað
er afleiðing, en líðan hennar hefur
samt sýnt fram á að einelti getur verið
lífshættulegt.
Eineltið var mjög gróft og byrjaði
strax í sex ára bekk til dæmis með því
að stígvélin hennar voru fyllt af vatni,
nestinu hennar fleygt í klósettið og
skólataskan hennar falin í hverfinu.
Hún var komin með gleraugu
tveggja ára gömul og oft voru þau
rifin af henni og síðar reyndar brotin
og það oftar en einu sinni.
Á tímabili vaktaði mamma mín
systur mína allar frímínútur. Einu
sinni missti ég stjórn á mér og elti
uppi einn strákanna sem var að stríða
henni og sló hann utan undir þótt
hann væri mun yngri en ég. Mig lang-
aði að berja hann til óbóta en vafa-
laust hafa þessir krakkar ekki gert sér
grein fyrir hvernig hrottaskapurinn í
þeim fór með Regínu. Systir mín var
afskaplega blítt og gott barn og hafði
það ekki í sér að berja frá sér heldur
fór hún bara lengra og lengra inn í
sína skel.
Hún er enn þá þessi blíða, góða
stelpa og kemur aldrei illa fram við
neinn nema þá kannski helst sjálfa
sig.“
Umhyggjusöm systir
Það er engu ofaukið um blíðu systur
hennar. Fyrir ekki svo löngu síðan
vakti Regína athygli á stöðu þeirra
sem þurfa að dveljast langdvölum á
sjúkrahúsi og eiga nánast ekki sokka
til skiptanna og nutu þeir góðs af
framtakinu. Tobba fær einnig ríku-
legan skerf af gæsku systur sinnar á
meðgöngunni.
„Hún var í heimsókn hjá mér um
daginn og spurði mig, jæja Tobba, og
hvenær á svo að hætta að keyra?
Ég spurði til baka; keyra? Á ég að
hætta að keyra á einhverjum tíma-
punkti? Regína mín hafði fundið
grein um akstur og meðgöngu, hvorki
meira né minna en á heilsugæslan.is.
Svo lagði hún mér línurnar og
sagði að reyndar mætti ég keyra en ég
yrði að passa mig, vera ekki í of þykk-
um fatnaði og leggja bílbeltið á réttan
stað undir bumbuna. Svo sýndi hún
mér þetta allt saman. Þetta eru ráð
sem ég fæ frá minni ágætu systur auk
fjölda áminninga um rétt fæðuval.“
Litla systir í ótal aðgerðir
Yngsta systir Tobbu fæddist með
skarð í vör og góm og hefur þurft að
fara í margar aðgerðir frá fæðingu.
„Ég þurfti einmitt að láta skima
fyrir því á meðgöngunni að allt væri
í lagi í þessum efnum. Það var vel
gengið úr skugga um það, ekki að
það hefði breytt neinu varðandi með-
gönguna nema að því leyti að ef sést
hefði að barnið væri með skarð að þá
hefðum við Kalli haft tíma til að afla
okkur upplýsinga og undirbúa okkur
að því leyti sem hægt er. Yngsta systir
mín fór í mjög margar aðgerðir frá því
hún var ungbarn. Meðan þetta ferli
stóð sem hæst hefur móðir mín sagt
að Ólafur Einarsson lýtalæknir hafi
bjargað sinni geðheilsu en hann var
læknir systur minnar. Mér þótti eig-
inlega verst að þegar hún var lítil og
í öllum þessum aðgerðum þurfti hún
að vera í spelkum því hún mátti ekki
klóra sér í framan. Mér fannst agalega
sárt að horfa upp á litlu systur svona
varnarlausa. Þetta er meira mál en
margir halda. Svo þurfti hún að fara
í talþjálfun og þvíumlíkt eins og þörf
er á. Þetta gerði hún allt eins og hetja.
Hún er gullfalleg og sjúklega fyndin.
Eyðir oft mörgum klukkutímum í að
framkvæma hrekki eins og að þekja
bíl vinkvenna sinna með marglitum
póst it-miðum.“
Nefbraut afa og rófubraut mömmu
Bróðir Tobbu, sá elsti í systkinahópn-
um, er greindur með ofvirkni og
athyglisbrest. Þriggja ára gamall nef-
braut hann afa sinn og sex ára gam-
all rófubraut hann móður þeirra óvart
með því að kippa undan henni stóln-
um.
„Það er óhætt að segja að hann sé
með einn þann mesta athyglisbrest
og ofvirkni sem ég hef á ævinni séð.
Hann heyrir jafnmikið í mér, tón-
listinni hér inni og umferðinni fyrir
utan. Þegar hann var lítill var ekkert til
sem hét að vera ofvirkur. Þá var hann
bara óþekkur. Mamma var alltaf með
hann hjá læknum og sagðist viss um
að það væri eitthvað að en fékk alltaf
sömu svör, nei, hann er bara óþekkur
og duglegur strákur!
Hann kippti stólnum undan
mömmu þegar hann var sex ára og
rófubeinsbraut hana. Hann nefbraut
afa sem ungbarn með því að skalla
hann. Hann setti höndina ofan á
eldhúshellu og brenndi sig, fór upp
á spítala og fékk umbúðir, kom svo
heim, stakk hendinni ofan í klósettið
og sturtaði niður svo mamma þurfti
að fara með hann rakleiðis aftur að fá
nýjar umbúðir.“
Hægt að lifa þetta af
Tobba segir Kalla líta til fjölskyldu-
sögunnar af einstöku jafnaðargeði.
„Kalla finnst ég ofvirk. Og hann er svo
rólyndur að hann gerir sér ekki grein
fyrir því hvernig þetta getur orðið.
Hann segist horfa til pabba, hann sé
rólegur og jákvæður. Það sé vel hægt
að lifa þetta af,“ segir Tobba og hlær.
„Þetta viðhorf hans gerði útslag-
ið. Ég hef líka lært mikið og þrosk-
ast. Ég hef hingað til viljað skrifa léttar
bækur, ekki bók sem breytir lífi neins
heldur sem léttir lund, fær þig til að
hlæja og gleyma stað og stund. Það
er rík ástæða fyrir því. Öðrum hættir
til að vanmeta eiginleikann að gleðja.
Í svona þjóðfélagi þar sem kröfurnar
eru oft miklar og ómanneskjulegar,
lífið stundum erfitt og þá má bara,
andskotinn hafi það, stundum hlæja
og hafa gaman.
Að sjá það jákvæða og skemmti-
lega er mikilvægt, ég hef lært það í
lífinu og af því að eiga svona frábær
systkini og foreldra. Það er hægt að
ganga í gegnum erfiðleika og hafa
það skítt. Það er líka hægt að takast
á við þá af jákvæðni og muna að það
að hlæja svo mikið að maður fær illt í
magann er eitt það besta í heimi.“
Tók faglegri ábendingu
um náin kynni
Það vakti mikla athygli á sínum tíma
þegar Tobba og Kalli byrjuðu að draga
sig saman fyrir fjórum árum síðan.
Þau þóttu ólík og þá er á þeim ellefu
ára aldursmunur. Fólk átti til að láta
ótrúlegustu athugasemdir falla um
þau.
„Við kynntumst á Ölstofunni, þeim
góða stað. Ég var að reyna að kynna
hann fyrir annarri konu sem hann
vildi ekkert með hafa. Ég vildi heldur
ekkert með hann hafa akkúrat á þeim
tímapunkti.
Hann sannfærði mig hins vegar.
Hann sagði að það væru algjör mis-
tök ef ég myndi ekki byrja með hon-
um. Þetta væri bara fagleg ábending
af hans hálfu. Mér fannst þetta eitt-
hvað töff. Ég var nú ekki sammála en
ég tók þessari ábendingu,“ segir hún
og segist hafa hrifist af sannfæringar-
kraftinum.
„Þegar við vorum að byrja saman
þá sagði fólk oft við mig: Hann er svo
vel gefinn, það er gott fyrir þig að eiga
svona vel gefinn og gáfaðan mann.
Eins og ég væri algjör vitleysingur
og að mér væri nú hollt að vera með
manni sem gæfi þá mynd af mér að
ég væri ekki algjört bimbó. Ótrúleg-
asta fólk sagði þetta við mig og meinti
þetta ekki illa,“ segir hún og hlær.
Eldmóður og rólyndi mætast
Hún segir þau vega hvort annað upp
og þótt fólk gefi sér að Kalli sé eld-
klár og hún ljóska, þá séu það nú aðr-
ir eiginleikar sem þau meti í fari hvort
annars. Tobba kann að meta rólyndi
Kalla á meðan hann kann vel að meta
eldmóð hennar.
„Hann er mjög rólegur og jarð-
bundinn á meðan ég vel oftar að
gera eitthvað einn, tveir og bingó. Ef
við viljum fara til útlanda þá er hann
með öll praktísku málin á hreinu. Veit
nákvæmlega hvar allt er staðsett og
er fljótur að ná áttum. Ég hins vegar
villist mjög auðveldlega og veð áfram
tryllt af spenningi. Ég held að við
séum góð saman hvað þetta varðar.
Hann passar að spenningurinn gefi
skynseminni smá pláss.
Harður heimur fyrir stelpur
Tobba er sett 24. júní og þau Kalli eiga
von á stúlkubarni. „Eftir að ég hafði
unnið á óttanum þá ákváðum við
að láta þetta ráðast. Ég hætti á pill-
unni og varð ólétt tveimur dögum
seinna. Þetta átti greinilega að ger-
ast. Ég hlakka mikið til en að sama
skapi finn ég fyrir mikilli ábyrgð. Mig
langaði ekkert meira í stelpu en strák,
en samt, þegar ég vissi að þetta væri
stelpa þá varð ég hrædd. Það er svo
miklu erfiðara að vernda stelpur. Ég á
svo mikið af vinkonum sem hafa lent
í erfiðleikum og hættum. Andlegu og
líkamlegu ofbeldi, þetta er svo harð-
ur heimur fyrir stelpur. Hvernig get ég
tryggt að enginn komi nokkurn tím-
ann illa fram við hana? Vitneskjan um
að ég geti það ekki er svo yfirþyrm-
andi. Svo óyfirstíganlega erfið.
Ég finn enn fyrir sterkri verndar-
tilfinningu gagnvart yngri systrum
mínum. Litla systir mín er í heims-
reisu. Ef ég sé mynd af henni með
kokkteil fæ ég hræðslukast – hvað ef
henni verður nú rænt? hugsa ég þá,
alveg að ærast yfir myndaflóðinu af
henni á netinu.“
Órökréttir draumar
Hún áttar sig á því að óttinn sem hún
finnur fyrir er auðmýkt og dreymir
reglulega að hún gleymi allri ábyrgð.
Algengur draumur hjá verðandi
mæðrum, þykist blaðamaður vita. Að
gleyma nýfæddu barni sínu einhvers
staðar á víðavangi.
„Mig dreymir stundum órökrétta
drauma. Að ég sé komin út í búð og
hafi gleymt því að ég á barn og skilið
það eftir heima. Kalli huggar mig þá
og segir við mig: Ég skal muna eftir
þessu barni ef þú gleymir því að þú
átt barn.
Þetta er mjög fyndinn draum-
ur. Sem kemur mjög reglulega. Þær
eru stundum órökréttar hugsanirn-
ar sem sækja á mann en þetta bjarg-
ast víst allt og ekkert víst að ég gleymi
barninu.“
Bleikur tryllingur í New York
Tobba og Kalli eru nýkomin úr ferð til
New York þar sem þau keyptu ótæpi-
lega mikið af bleikum varningi fyr-
ir stúlkubarnið enda liturinn í miklu
uppáhaldi hjá henni.
„Ég tapaði mér alveg. Keypti allt
bleikt og bleika kerru og svona. Ég er
búin að leggja bleika fatnaðinn í skúff-
ur merktar 0–3 mánaða, 3–6 mánaða
og 6–12 mánaða. Það eru örugg-
lega flestir svona skipulagðir með sitt
fyrsta barn, svo fer þetta bara í rugl.
Þetta er líka fyrsta barnabarn
móður minnar og hún er líka að tapa
sér. Ég hélt að Kalli myndi stoppa mig
af, en það var langt í frá. Hann var
frekar að hvetja mig áfram og sagði, já
tökum bara tvennt af þessu.
Svo skilst mér að það geti stund-
um verið strákur þótt að sónarmynd
hafi gefið annað til kynna. Hvað ef
þetta er strákur? Það verður stuð – ég
keypti því bleikan bol á Kalla í stíl við
kerruna – þeir verða þá bara voðalega
hipp og kúl, feðgarnir.“
Mömmuhryllingssögur
Tobba fær reglulega að heyra alls
kyns mömmuhryllingssögur á með-
göngunni og reyndari mæður eru
duglegar að úthúða henni fyrir hitt og
þetta þótt það sé oft vel meint.
„Fyrir að drekka kaffi á kaffihúsi
til dæmis. Ein benti mér á að það
væri galið að drekka kaffi ólétt. Þig
langar svo að standa þig vel svo það
er afskaplega leiðinlegt að verða fyr-
ir stöðugum aðfinnslum. Ekki drekka
kaffi, ekki nota þetta krem, guð, ertu
enn að lita á þér hárið? Þetta er reynd-
ar gjörsamlega óþolandi, þótt það sé
vel meint. Að segja manni til um það
fyrirfram að það eigi að hafa börn
á brjósti og það sé bull að það séu
til konur sem geti ekki haft börn á
brjósti. Maður fær á tilfinninguna að
maður sé að svíkjast um áður en líf
barnsins er einu sinni hafið.“
Vill standa sig vel
Ef að hún bugast og missir kjarkinn
þá er það einmitt vegna þess að hún
hræðist að standa sig ekki nógu vel.
„Ef ég sest á gólfið og grenja, þá
er það vegna þess að ég er einmitt
hrædd um að standa mig ekki nægi-
lega vel.
Ég held að þegar ég hef tekist á við
móðurhlutverkið verði margt annað
minna mál.“
Þú verður örugglega góð móðir,
segir blaðamaður, fullviss um að kona
sem kann listina að gleðja eigi ekki í
vandræðum með að finna jafnvægið.
„Já, heldur þú það? Ég hringi í þig
og læt þig taka krakkann ef þú hefur
rangt fyrir þér!
Maður má bara alveg vera hrædd
og óörugg. Það þýðir samt ekki að ég
viti ekki ýmislegt. Ótrúlegustu konur
hafa átt börn og alið upp magnaðar
mannverur,“ segir hún og hlær.
Af hverju á maður að njóta þess
að vera óglatt og þreyttur?
Hún hefur fengið sig fullsadda af þeim
kröfum sem gerðar eru til kvenna og
gefur lítið fyrir þær.
„Þótt meðganga sé ljúf þá er þetta
líka bara ansi töff. Sérstaklega fyrstu
mánuðina, þá einangrast maður. Þótt
vinkonurnar væru duglegar að bjóða
mér með allt sem þær fóru þá var ég oft
of buguð af ógleði og þreytt. Það fannst
mér andlega erfitt, það er að segja að
vera aðeins skugginn af sjálfri mér. Ég
hugsaði með mér, þetta er ekki hægt.
Ég verð hérna ein að faðma Gustavs-
bergið í níu mánuði. En svo fór ég nú
fljótt að hressast og lífið varð betra.
Þá fóru hormónarnir á mikið flug.
Ég brenndi einhverjar smákökur og
þá settist ég bara á gólfið og grenj-
aði. Hvers konar móðir verð ég ef ég
get ekki einu sinni bakað smákök-
ur? gólaði ég. Kalli greyið alveg skít-
hræddur og vissi ekkert hvað kom fyr-
ir. Ég grét alveg með ekka og var alveg
miður mín.
Ég á nú líklega eftir að gráta oftar.
En það er líka bara allt í lagi. Ég nenni
ekki að standa undir þeim gervikröf-
um sem fólk gerir. Maður á að vera
svo kvenlegur og fallegur og fólk seg-
ir oft: Njóttu þess bara meðan það
er. Af hverju á maður svona mikið að
njóta þess að vera stanslaust óglatt
og þreyttur? Ég mun njóta þess að fá
barnið í hendur. En hættið þessari
þvælu með að njóta þess alla daga að
vera ólétt. Stundum er það gaman,
stundum bara alls ekki!“
Sveskjusafi og inniskór
Hún telur til fleiri spaugileg atvik frá
meðgöngunni. „Maður reynir að raka á
sér lappirnar og þarf að gera alls kyns
kúnstir til þess, eða bikínilínuna. Svo fer
maður í sund og sér að maður gleymdi
bletti því útsýnið er mjög takmark-
að. Það er svo margt vandræðalegt við
þetta. Eins og að kaupa sveskjusafa í
Bónus og reyna að fela undir spínatinu,
það kaupir náttúrlega enginn sveskju-
safa nema í ákveðnum tilgangi. Eða
klæða sig í skó, maður ætti náttúrlega
að fá sér sérstaka inniskó – auðvitað
mjög smart týpu – og vera fyllilega fyrir-
gefið fyrir það. Þetta er eðlilegt en samt
er þetta allt svo kómískt.“
Sannfærð miðbæjarrotta
Þótt Kalli hafi snúið Tobbu í reglulega
miðbæjarrottu þá er hún alin upp í
Kópavogi.
„Þar hef ég alltaf búið, þangað til
ég kynntist Kalla. Hann mátti náttúr-
lega ekki flytja í Kópavoginn, þá hefði
hann misst vinnuna. Hann þurfti að
búa í borginni sem hann vann fyrir. Ég
vildi ekki eiga atvinnulausan kærasta
þannig að ég fluttist í 101 og tók ást-
fóstri við þennan borgarhluta. Nú er
hann til í að flytja aðeins út fyrir 101
því við þurfum að stækka aðeins við
okkur en ég er ekkert endilega á sama
máli. Ég vil helst búa í sömu götu og
við búum við í dag ef rétta húsnæðið
væri þar að finna.“
Fékk að vera hún sjálf
Í Kópavogi var hún svo heppin að fá
að ganga í Smáraskóla þar sem
„Það er hægt að
ganga í gegnum
erfiðleika og hafa það
skítt. Það er líka hægt
að takast á við þá af já-
kvæðni og muna að það
að hlæja svo mikið að
maður fær illt í magann
er eitt það besta í heimi“
Ást „„Við getum líka verið fjölskylda, ég og þú,“ sagði hann við mig,“ segir Tobba þegar Kalli
ræddi við hana um óttann sem hún var haldin gagnvart barneignum. MYNdir SigTrYggUr Ari