Bændablaðið - 23.01.2014, Qupperneq 2
Bændablaðið | Fimmtudagur 23. janúar 20142
Til þess að auka vitund
almennings og fyrirtækja
um uppruna merkingar hafa
Bænda samtökin tekið höndum
saman við Samtök atvinnulífsins
og Neytenda samtökin. Í
undirbúningi er að hleypa af
stokkunum sameiginlegu átaki
um bættar upprunamerkingar.
Þar verður markmiðið að vekja
almenning og fyrirtæki til
umhugsunar um gildi þess að
upprunamerkja matvörur.
Takmarkið er að allar matvörur
verði upprunamerktar þannig að
neytendur velkist ekki í vafa um
það hvar þær séu framleiddar og
hvaðan hráefnið sé fengið.
Sindri Sigurgeirsson, formaður
BÍ, segir að vinnuhópur muni á
næstu dögum taka til starfa til að
uppfylla markmið samstarfsaðil-
anna þriggja. „Við ætlum okkur að
hvetja fyrirtæki og framleiðendur í
matvælageiranum til þess að gera
betur í upprunamerkingum á mat-
vörum. Það er ekki markmiðið
að setja boð og bönn eða búa til
flóknar reglur. Við viljum ein-
faldlega að hver og einn taki til í
sínum ranni og spyrji sig hvort upp-
runamerkingarnar séu í lagi. Þá er
líka tilgangurinn að fræða og efla
vitund almennings um gildi upp-
runamerkinga. Fólk getur þrýst á
um að allar upplýsingar liggi fyrir,
t.d. með því að lesa á umbúðir í
verslunum og spyrja söluaðila um
uppruna matar á veitingahúsum
og í mötuneytum. Neytendurnir
eru bestu eftirlitsaðilarnir og þeir
eiga að gera ríkar kröfur til bænda,
framleiðslufyrirtækja og söluaðila
um að þessi mál séu í lagi,“ segir
Sindri. /TB
Fréttir
Hyggjast ekki
hækka verð
Bændablaðið
er víðlesið
Bændablaðið kemur vel út úr
nýrri prentmiðlakönnun Capacent
fyrir síðasta ársfjórðung 2013
sem birt var á dögunum. Blaðið
er með tæplega 30% lestur yfir
landið allt og kemur fast á hæla
Morgunblaðsins sem mælist með
31,4% lestur.
Á landsbyggðinni er Bændablaðið
víðlesnasti prentmiðillinn með
45,3% lestur. Fréttablaðið er með
34,4%, Morgunblaðið 30,6%,
Fréttatíminn 19,6% og DV með
11,5% lestur.
Á höfuðborgarsvæðinu hefur
Bændablaðið bætt við sig lesendum
frá síðustu könnun, en 20,9% fólks
lesa Bændablaðið reglulega. Helgast
það af aukinni dreifingu, m.a. í
verslunum Bónus á síðasta ári.
Hjá Capacent er lestur dagblaða
mældur með samfelldum hætti
allt árið. Í úrtaki eru Íslendingar á
aldrinum 12-80 ára af landinu öllu.
Samkvæmt tölum Umferðarstofu,
sem nú er deild í Samgöngustofu,
voru seldar 108 nýjar
hefðbundnar dráttarvélar á
árinu 2013, sem er nærri 6,5%
samdráttur í heildina frá 2012.
Söluhæsta nýja dráttarvélin var
hinn fornfrægi Massey Ferguson,
en 28 nýjar vélar af þeirri tegund
voru fluttar til landsins á síðasta
ári. Velti Massey Ferguson þar
úr sessi Valtra, sem var söluhæst
árið 2012 en er nú í öðru sæti. Í
þriðja sæti er svo New Holland,
sem á sér m.a. bakgrunn í Ford-
dráttarvélunum sem runnu inn í
New Holland-samsteypuna fyrir
mörgum árum.
Jötunn Vélar með góða
markaðsstöðu
Athygli vekur að Jötunn Vélar á
Selfossi voru með tvær söluhæstu
dráttarvélarnar, Massey Ferguson
með 26% hlutdeild nýrra seldra véla
og Valtra með 20%. Þetta umboð er
því með mesta markaðshlutdeild í
nýjum vélum, samtals 46%.
Síðan eru Kraftvélar í öðru sæti
í samanlögðum tölum með New
Holland og Case IH, sem eru saman-
lagt með 17% markaðshlutdeild.
Þór er í þriðja sæti með Kubota
og Deutz Fahr og samtals 14%
markaðshlutdeild.
Þar á eftir er VB Landbúnaður
með Zetor og John Deere, sem gera
samtals 12% hlutdeild í sölu nýrra
véla.
Vélfang er með Claas, Fendt
og JCB, en síðastnefnda tegundin
kemst reyndar ekki á blað. Samtals
er Vélfang með 11% hlutdeild í
sölu nýrra véla samkvæmt tölum
Umferðarstofu.
25 innfluttar notaðar vélar
Samkvæmt tölum Umferðarstofu,
sem nú heyrir undir Samgöngustofu,
voru nýskráðar samtals 133 nýjar
og notaðar dráttarvélar hér á landi
á síðasta ári. Þar af voru sem fyrr
segir 108 nýjar vélar og 25 notaðar
innfluttar dráttarvélar. Af notuðum
dráttarvélum var mest flutt inn af
John Deere, 14 vélar.
19 fjórhjól skráð sem dráttarvélar
Reyndar voru „dráttarvélarnar“
153 ef allar vélar eru teknar með
sem í plöggum Umferðarstofu eru
skilgreindar sem dráttarvélar. Þar
vekur óneitanlega furðu að 19 Arctic
Cat fjórhjól eða fjölnotatæki eru
skilgreind sem dráttarvélar og líka
einn Dieci-skotbómulyftari, sem er
þó öllu skiljanlegra, en flestir myndu
þó skilgreina sem vinnuvél.
Samkvæmt upplýsingum
Bændablaðsins stafar skilgrein-
ingin á fjórhjólunum af því að þau
falli undir skilgreiningu dráttarvéla
sem ekki komast hraðar en á 40 km
hraða. Þetta skiptir síðan máli gagn-
vart álagningu tolla. Þess má geta að
blaðið hefur áður fengið ábendingar
um þessa undarlegu skráningu á
þessum fjórhjólum og gert um það
fyrirspurn til Umferðarstofu sem
segist einfaldlega vera að fara eftir
lögum.
Tölur um dráttarvélar og
vinnuvélar undir sitt hvoru
embættinu
Það verður að segja Umferðarstofu
til hróss að framsetning talna
um dráttarvélasöluna er nú mun
skilmerkilegri en áður. Nú er hægt
að finna allar tölur um bifreiðar og
dráttarvélar á einum stað. Það verður
þó að teljast jafn undarlegt að ekki
skuli enn hafa vera verið komið
í sama tölfræðisafnið tölum um
skráningu vinnuvéla. Þær tölur eru
undir Vinnueftirlitinu á Bíldshöfða,
svo undarlegt sem það er nú, og eru
vart til annars en að flækja allan
samanburð.
Sem dæmi eru fjölmargar dráttar-
vélar flokkaðar sem vinnuvélar vegna
búnaðarins sem þær eru með og gott
dæmi um ruglinginn er áðurnefndur
skotbómulyftari. Flokkun og skrán-
ing vinnuvéla, bifreiða og dráttarvéla
virðist því helst fara eftir nokkuð
sérkennilegum og afar flóknum toll-
skráningarbrautum. /HKr.
Massey Ferguson var söluhæsta nýja
dráttarvélategundin á síðasta ári
– Jötunn Vélar á Selfossi voru með mestu markaðshlutdeildina
Bændafundur
á Ísafirði
A l m e n n u r
b æ n d a f u n d u r
verður haldinn
á Hótel Ísafirði
miðvikudaginn 5.
febrúar kl. 12.00.
Sindri Sigurgeirsson, formaður
BÍ, og Elías Blöndal Guðjónsson,
lögfræðingur samtakanna, munu
ræða við bændur um þau mál sem
eru efst á baugi í landbúnaðinum.
Meðal umræðuefna er eignarhald
á bújörðum, sem bændur á
Vestfjörðum óskuðu sérstaklega
eftir að sett yrði á dagskrá fundarins.
Boðið verður upp á hressingu á
Hótel Ísafirði í upphafi fundar.
Fyrirtækið Helluskeifur hefur
tekið ákvörðun um að verð á
skeifum sem fyrirtækið framleiðir
verði óbreytt út þetta ár.
Að sögn eiganda fyrirtækisins,
Agnars Jónassonar, er ástæðan
sú að fyrirtækið vill leggja sitt
af mörkum til að stuðla að nýrri
þjóðarsátt og styðja við markmið
nýrra kjarasamninga. Sem kunnugt
er hafa Alþýðusamband Íslands
og Samtök atvinnulífsins skorað
á fyrirtæki, sveitarfélög og ríki að
halda aftur af verðhækkunum og
stuðla þannig að lágri verðbólgu
sem einni af forsendum kjara-
samninga. Fjöldi fyrirtækja hefur
brugðist við þeirri áskorun, líkt og
Helluskeifur gera nú.
Fleiri fyrirtæki tengd land búnaði
hafa tilkynnt um að þau hygg-
ist ekki hækka verð. Fyrirtækið
Flúðasveppir tilkynnti á dögunum
að þar á bæ hygðust menn ekki
hækka verð á sínum framleiðslu-
vörum á árinu og hvatti Georg
Ottósson framkvæmdastjóri fyrir-
tækisins önnur fyrirtæki til að fylgja
því fordæmi. Matfugl tilkynnti um
5 prósenta lækkun á kjúklingum
og kjúklingabringum sem tók gildi
13. janúar síðastliðinn. Þá hyggst
Lifandi markaður, sem selur fjölda
innlendra landbúnaðarafurða, einnig
halda óbreyttu verði.
Draga hækkanir til baka
Meðal fyrirtækja sem hafa brugðist
við áskorun Alþýðusambandsins um
að draga áður boðaðar verðhækkanir
til baka eru Brúnegg, Emmessís og
Kaupfélag Skagfirðinga.
Þá hafa Fóðurblandan, Lífland og
Bústólpi öll lækkað verð á kjarnfóðri
frá fyrirtækjunum. Skýring þeirra
lækkana er þó ekki sérstaklega sögð
tengd umræddu átaki. /fr
Aðrar nýjar* Aðrar notaðar*
Massey Ferguson 28 2
Valtra 22 0
New Holland 14 4
Kubota 14 0
Claas 10 0
Zetor 10 1
Case 4 1
John Deere 3 14
Fendt 2 1
Deutz Fahr 1 0
Ursus 0 1
Valmet 0 1
Artic Cat* 19 0
Dieci* 1 0
Heimild: Umferðarstofa
*Aðrar vélar sem Umferðarstofa skilgreinir sem dráttarvélar samkvæmt lögum, m.a. vegna aflúrtaks
Sameiginlegt átak um bættar uppruna-
merkingar í burðarliðnum
Sindri Sigurgeirsson