Bændablaðið - 23.01.2014, Blaðsíða 28
28 Bændablaðið | Fimmtudagur 23. janúar 2014
„Ég er að byggja þetta upp skref
fyrir skref. Það eru fjölmörg
tækifæri í þessari grein og um að
gera að nýta þau,“ segir Benjamín
Örn Davíðsson skógfræðingur,
en frá því hann flutti heim til
Íslands frá Noregi fyrir tæpu ári,
í mars í fyrra, hefur hann starfað
sem skógarhöggsmaður og segir
verkefni næg. Hann hefur skapað
sér vinnu árið um kring og er með
mann á launaskrá auk þess sem
einn undirverktaki starfar einnig
að skógarhögginu. Þeir eru því þrír
félagarnir á ferðinni í skógunum,
enda óskrifuð regla segir hann að
menn séu ekki að störfum einir við
skógarhögg.
Benjamín Örn ólst upp í
Eyjafjarðarsveit, í Hólsgerði sem
er innsti bærinn i sveitinni og
einnig Torfufelli. Kúabúskapur var
stundaður á þessum jörðum og mest
voru 55 mjólkandi kýr í fjósi og 400
fjár. „Ég vil hvergi annars staðar vera
en í sveitinni,“ segir Benjamín, sem
kom sér fyrir á Hólshúsum þegar
hann sneri heim á ný eftir langa
fjarveru frá æskuslóðum. „Ég var
ekki hrifinn af skógrækt þegar ég var
krakki, eitt það leiðinlegasta sem ég
gerði var að gróðursetja. Áhuginn
kom síðar,“ segir hann, en um tvítugt
var hann farinn að planta trjám hér
og hvar umhverfis Torfufell.
Mikilvægt að læra réttu
handtökin strax
Það blundaði í honum að læra
skógfræði en til þess þurfti á þeim
tíma að halda utan til náms. „Og ég
bara tímdi því ekki, átti unga dóttur
þá og vildi ekki flytja svo langt í
burtu frá henni,“ segir Benjamín.
Landbúnaðarháskóli Íslands á
Hvanneyri bauð árið 2004 í fyrsta
sinn upp á nám í skógfræði og var
hann þá ekki lengi að hugsa sig
um. Benjamín var í fyrsta hópnum
sem brautskráðist með BS-gráðu í
skógfræði frá skólanum eftir þriggja
ára nám. Að námi loknu lá leiðin
austur á land, en Benjamín fékk vinnu
hjá Héraðs- og Austurlandsskógum
og starfaði þar um þriggja ára skeið.
„Á þeim tíma komst ég fyrst í
kynni við skógarhöggið og langaði
að læra réttu handtökin, því það er
ekki sama hvernig menn bera sig að.
Ég lærði undirstöðuatriðin af öðrum
skógarhöggsmönnum, bæði fyrir
austan og á Vesturlandi, og fór síðar
á námskeið hjá norskum leiðbeinenda
frá Aktivt Skogbruk þar sem ég lærði
réttu vinnubrögðin og það gjörbreytti
öllu. Þetta starf verður mun auðveldara
þegar maður kann að beita sér rétt. Það
er mikilvægt að læra undirstöðuatriðin
strax,“ segir Benjamín.
Íslendingum ekki tamt að plana
langt fram í tímann
Haustið 2010 fór Benjamín Örn
í meistaranám í skógfræði við
landbúnaðarháskólann í Ási í Noregi
og flutti svo heim í heiðardalinn,
Eyjafjörð, í mars í fyrra. Hann segir
eftir veru sína úti að Norðmenn hugsi
á annan hátt en Íslendingar; í þá
síðarnefndu vanti „skógarhugsun“,
þ.e. að í skógunum felist verðmæti
þegar til lengri tíma er litið.
„Íslendingum er ekki tamt að
plana langt fram í tímann og þeir
hefjast gjarnan handa við ýmis
verkefni en vilja sjá ávinning strax,
þolinmæðinni er ekki alltaf fyrir
að fara. Þegar menn leggja fyrir
sig skógrækt verður að horfa langt
fram í tímann, hálfa öld eða svo,“
segir Benjamín. Hann bætir við að í
Noregi nýti menn jarðir sínar vel og
séu gjarnan með skógarreit á hluta
hennar sem þeir líti á sem varasjóð.
Algengt sé að hafist sé handa við
skógarhögg við kynslóðaskipti á
jörðunum.
„Það er töluverður peningur í því
timbri sem til fellur í skógunum,“
segir hann. Þessi möguleiki er ekki
fyrir hendi hér á landi í miklum mæli
enda ekki sérlega langt síðan hafist
var handa við skógrækt í einhverjum
mæli.
Niðurskurður hefur alvarlegar
afleiðingar
Mikill niðurskurður hefur verið í
skógrækt hér á landi frá efnahagshruni
haustið 2008, dregið var úr
fjárveitingum með þeim afleiðingum
að mun minna var plantað af trjám en
á árunum þar á undan.
„Þetta gap sem hefur myndast í
gróðursetningum landshlutabundnu
skógræktarverkefnanna mun
koma fram síðar, er við förum
að grisja skógana og fá úr þeim
Benjamín Örn Davíðsson skógfræðingur flutti frá Noregi fyrir ári og starfar nú við skógarhögg á Íslandi:
Næg verkefni árið um kring
Myndir / MÞÞ