Dagblaðið Vísir - DV - 21.11.2014, Síða 19
Fréttir 19Helgarblað 21.–24. nóvember 2014
Hin Hljóða einkavæðing
iðn- og verknámsins. Þeir hags-
munir sem við eigum að hafa að
leiðarljósi eru vitaskuld hagsmun-
ir nemenda og hagsmunir iðn- og
verknáms. Ef sameining, ákveðn-
ari skuldbinding atvinnulífsins og
breytt rekstrarform skilar sér í betra
námi er í mínum huga rétt að taka
það skref.“ Þá tók hún fram að hún
hefði undanfarið skoðað kosti og
galla breytts rekstrarforms skól-
ans og varði litla aðkomu Alþing-
is af málinu. „Hvað varðar beina
aðkomu Alþingis að málinu tek ég
fram að ekki þarf lagabreytingu til
að sameining þessara tveggja skóla
gangi eftir. Þessu er því ólíkt farið og
við sameiningu Tækniháskólans og
Háskólans í Reykjavík – sem vinstri
grænir voru á móti – og við væntan-
lega sameiningu Kennaraháskól-
ans og Háskóla Íslands þar sem í
þeim tilvikum hefur þurft að nema
úr gildi lög um viðkomandi stofn-
un. Engin sérlög eru til um eins-
taka framhaldsskóla og breyting á
rekstri þeirra því ekki háð breytingu
á lögum.“ Einkavæðing Tækniskól-
ans gekk í gegn nokkru síðar án sér-
stakrar umræðu.
Hin pólitíska sýn
Þingmenn Sjálfstæðisflokksins
tengdu einkavæðingu skólans ít-
rekað við eflingu verknáms en
gerðu um leið lítið úr þeirri kerfis-
breytingu sem átti sér stað. „Nú eru
komnar fram hugmyndir um að
sameina tvo verknámsskóla, Iðn-
skólann í Reykjavík og Fjöltækni-
skólann. Ég held að þetta sé akkúrat
það sem menn eigi að gera til þess
að efla þessar námsgreinar og efla
starfsnámið. Ég held að það sem
starfsnámið þurfi sé öflugur, metn-
aðarfullur starfsmenntaskóli og það
er það sem menn stefna að. Ég held
að það sé akkúrat það sem starfs-
námið þurfi, tengingu við atvinnu-
lífið, eins og áform eru uppi um
varðandi þennan nýja skóla. Ég er
þess vegna ákaflega hlynntur hug-
myndum um að sameina þessa
skóla og spurningin sem menn
þurfa fyrst og fremst að spyrja sig
og taka afstöðu til er: Á að sam-
eina þessa skóla og efla starfsnámið
eða ekki? Fókusinn hjá þingmönn-
um Vinstri hreyfingarinnar – græns
framboðs er hins vegar á allt aðra
hluti. Þeim finnst það vera aukaat-
riði en rekstrar formið aðalatriðið.
Þau mega ekki sjá einkahlutafélag
utan um skólastofnanir eða annan
rekstur,“ sagði Sigurður Kári Krist-
jánsson, þáverandi þingmaður
Sjálfstæðisflokksins, til að mynda í
umræðum á þingi.
Frasar og stikkorð
Mörður Árnason, fyrrverandi þing-
maður Samfylkingarinnar, var með-
al þeirra sem tóku til máls þegar
einkavæðinguna bar á góma. „Við
jafnaðarmenn höfum hitt skóla-
stjórana tvo út af þessu og líka
nokkra forustumenn kennara í Iðn-
skólanum en það eina sem við höf-
um handfast eru fréttir í fjölmiðlum
og nokkur útprent, lítill bækling-
ur með einstökum setningum, eins
konar stikkorðum, og við höfum
ekki aðra afstöðu til þess en þá að
það þarf sterk rök til að taka opin-
beran skóla og setja hann í annarra
hendur. Þau rök hafa enn ekki kom-
ið fram. Fátæklegar heimildir benda
þó til þess að þetta áformaða hluta-
félag hér sé líkara sjálfseignarstofn-
un en venjulegu fyrirtæki á mark-
aði og málið virðist vera af nokkuð
öðru tagi en gegndi um HR og THÍ
á sínum tíma, t.d. er því lofað að
ekki verði skólagjöld við skólana.
Það eru ekki til lög um Iðnskólann
í Reykjavík, hvað þá Fjöltækniskól-
ann en það á ekki að hindra Alþingi
í því að ræða málin miklu rækilegar
en við höfum tækifæri til nú. Ég
treysti því að menntamálaráðherra
gefi Alþingi, því næsta, og næstu rík-
isstjórn tækifæri til þess að ákveða
nánar um þetta mál.“
Kosningar á næsta leiti
Það vekur athygli að umræðan
um hinn nýja einkaskóla fór
fram skömmu fyrir alþingiskosn-
ingar árið 2007. Þorgerður Katrín
Gunnarsdóttir mátti því vita að ný
ríkisstjórn gæti tekið við, örfáum
mánuðum eftir að hún hefði án að-
komu Alþingis einkavætt stærsta
framhaldsskóla landsins. Í dag eru
um tvö þúsund og fimm hund-
ruð nemendur í skólanum. Tækni-
skólinn ehf. fær samkvæmt fjár-
lögum næsta árs um 2,2 milljarða
króna frá ríkinu. Það er nokkur
hækkun frá undanförnum árum en
skólinn hefur alla jafna fengið rétt
undir tveimur milljörðum.
Tungum tveim og þrem
„Margt athyglisvert hefur komið hér
fram. Það er ekki bara að stjórnar-
andstaðan tali tungum tveim held-
ur tungum þrem. Vinstri grænir
hafa sína stefnu, þeir eru einfald-
lega á móti einkaaðilum í rekstri á
skólastarfi. Þeir greiddu atkvæði
á móti sameiningu Tækniháskól-
ans og Háskólans í Reykjavík, sem
var studd dyggilega af atvinnulíf-
inu. Svo koma hér þingmenn upp
og segja að það hafi ekkert samráð
verið haft við atvinnulífið. Atvinnu-
lífið vildi m.a. fá þessa sameiningu í
gegn og það er gott að hér sé dreg-
ið fram, frú forseti, að Samfylkingin,
stjórnarandstaðan gat ekki stutt
sameiningu Tækniháskólans og
Háskólans í Reykjavík. Hún gat ekki
stutt metnaðarfulla rammalöggjöf
sem allt háskólasamfélagið hefur
fagnað. Ekki gat Samfylkingin stutt
það, hvað þá Vinstri grænir. Nú er
komið að því að við erum að hlusta
á það sem atvinnulífið, sem skóla-
samfélagið er að tala um, það þarf
að efla enn frekar iðn- og starfsnám.
Við ákváðum það á sínum tíma að
stofna starfsgreinaráðin, af hverju?
Til þess að efla tengingarnar við at-
vinnulífið. (Gripið fram í.) Að sjálf-
sögðu þurftum við að hafa betri
tengingar við atvinnulífið,“ sagði
Þorgerður Katrín í umræðu um
skólann.
Einkaháskóli frá grunni
Háskólinn í Reykjavík er í eigu Við-
skiptaráðs, Samtaka iðnaðarins og
Samtaka atvinnulífsins. Skólinn er
hlutafélag en óheimilt er að greiða
arð úr félaginu. „Eigendur hafa ekki
fjárhagslegan ávinning af rekstri
HR og ekki heimilt að greiða arð til
hluthafa. Í raun er því HR rekinn
eins og um sjálfseignarstofnun sé
að ræða og ávinningurinn snýst um
að efla menntun í landinu, eink-
um atvinnulífsgreina á sviði tækni,
viðskipta og laga,“ segir á vef skól-
ans. Háskólinn í Reykjavík ehf. var
stofnaður árið 1988 í tengslum við
Verzlunarskóla Íslands. Skólinn hét
þá Tækniskóli Íslands. Skólinn var
færður á háskólastig árið 2002 og
hét þá Tækniháskóli Íslands. Um
3.500 manns stunda nám við skól-
ann sem innheimtir skólagjöld.
Gjöldin sem nemendur greiða eru
frá tæplega 200 þúsundum á önn
upp í hálfa milljón. Nemendur geta
sóst eftir láni fyrir þeim gjöldum
til Lánastofnunar íslenskra náms-
manna. Námsgjöldin eru endur-
skoðuð árlega. HR fær árlega um
tvo milljarða úr ríkissjóði auk þess
að geta sótt sér skólagjöld sem rík-
ið lánar fyrir.
Grunnskóla- og
leikskólastigið
Hjallastefnan ehf. er eitt umfangs-
mesta fyrirtæki landsins í rekstri
menntastofnana. Fyrir tækið rek-
ur tæplega tuttugu leik- og grunn-
skóla víða um land. Hjallastefn-
an er einkafyrirtæki og rekið á
þeim forsendum. Fyrirtækið var
stofnað af Margréti Pálu Ólafs-
dóttur árið 2000 til að standa að
rekstri leikskólans Hjalla í Hafnar-
firði á grundvelli þjónustusamn-
ings. „ Vaxtarbroddur fyrirtækis-
ins er mikill en stefnt er á að bæta
við nokkrum leikskólum í hópinn
á næstu árum, bæði hér á landi og
jafnvel erlendis ef tækifæri skapast.
Jafnframt er stefnan að halda áfram
með þróun námskrár Hjallastefn-
unnar fyrir grunnskólastig. Að auki
er stefnan að bæta a.m.k. tveimur
barnaskólum við innan fárra ára.
Þannig er markmið okkar að innan
tíu ára muni öll stærstu sveitarfé-
lög landsins hýsa tilboð Hjallastefn-
unnar um leik- og grunnskólastarf
frá eins árs aldri til 12 ára,“ segir á
vef fyrirtækisins. Hjallastefnan ehf.
rekur í dag grunnskóla í Reykjavík,
Garðabæ og Hafnarfirði.
Ítarlega verður fjallað um aukna
einkavæðingu og einkarekstur
menntakerfsins á næstunni í DV. n
atvinnulífs n Hjallastefnan rekur um 20 skóla n Veita þarf nemendum meiri stuðning
Námið í einkarekstur Illugi
Gunnarsson menntamálaráð-
herra er opinn fyrir meiri einka-
rekstri í skólakerfinu. Mennta-
málaráðherra bætist þannig í
hóp ráðherra núverandi yfirvalda
sem opnað hefur á einkavæðingu
grunnþjónustu. MyNd SiGTryGGur Ari
Laugavegi 176 Glerártorgi lindesign.is
Ómissandi
Svunta & viskastykki
Rjúpa
4.980 kr
um jólin