Jón á Bægisá - 01.02.2007, Blaðsíða 8

Ögmundur Bjamason
nafn hans beri eftilvill ekki jafn hátt og ýmissa stundtískuskálda hin síðari
ár. Jafnvel þótt hann kæmi hér aðeins tveimur sinnum með rösklega ald-
arfjórðungs millibili, sýnist með réttu mega kalla hann vin og velunnara
landsins, og þó íslenskra bókmennta sérstaklega, umfram marga gistivini
þjóðarinnar fyrr og síðar. I æsku kynntist hann töfrum Islendingasagna og
kom út hingað í pílagrímsför ásamt írskum skáldbróður sínum árið 1936,
þá tæplega þrítugur, og lýsti þeirri ferð í samvinnu við förunautinn í hinni
rómuðu ferðabók Letters from Iceland. Landinu helgaði hann tvö ljóð sín,
nefndi það víðar á nafn í ljóðmælum sínum og var óþreytandi að vegsama
ágæti íslenskra fornbókmennta í ræðu og riti, auk þess sem hann tók drjúg-
an tíma frá öðrum ritstörfum til þess að snúa úrvali úr Eddukvæðum á
enska tungu. Það var gæfa þjóðarinnar að ríkisstjórn landsins skyldi hlutast
til um að skáldið kæmi hingað öðru sinni árið 1964, þá víðfrægur orðinn
um alla vesturálfu, og væri hér sýndur ýmis sómi af opinberri hálfu. Þannig
gat landið að nokkru launað þeim manni vinskapinn, sem margsinnis hafði
lýst því sem „heilagri jörð“ og óafmáanlega skráð nafn þess í heimsbók-
menntir aldarinnar.
II
Wystan Hugh Auden fæddist í Jórvík í Nyrðra Jórvíkurskíri á Englandi árið
1907 en fluttist ungur með foreldrum sínum til Birmingham þar sem hann
ólst upp til unglingsára. Ættarnafnið Auden, sem mun allfátítt á Englandi,
áleit hann sjálfur myndu vera komið frá Islandi, sbr. nöfnin Auðun og
Auðunn, og frá föður sínum erfði hann dálæti á öllu sem að Islandi laut og
þá Islendingasögum fyrst og fremst, sem hann kynntist þegar á æskuskeiði.
Faðir hans, George Augustus Auden, er mun hafa rakið ættir sínar til land-
námsmannsins Auðunar skökuls, var mikill áhugamaður um fornleifagröft
og fornminjar og rannsakaði m.a. og ritaði um mannvistarleifar norrænna
manna í Yorkshire og Derbyshire á Englandi. Kom hann til íslands árið
192.3 og gisti þá að Þórði Sveinssyni, yfirlækni á Kleppi, er hann hafði staðið
í bréfasambandi við um nokkurt skeið. Auden eldri var að atvinnu mik-
ils metinn læknir og síðar prófessor í heimilislækningum við háskólann
í Birmingham, en kona hans, Rosalie (Bicknell) Auden, hafði unnið við
hjúkrunarstörf á yngri árum. Andrúmsloftið í föðurhúsum mun því hafa
verið allvísindalegt, enda Auden eldri mjög náttúruvísindalega sinnaður og
átti gott safn bóka um jarðfræði og eðlisfræði auk læknisfræðilegra rita. Átta
ára gamall var Auden sendur á heimavistarskóla í Surrey og 13 ára gamall
á menntaskóla í Norfolk, þar sem hann lagði einkum stund á líffræðilegar
greinar. Um skólaár sín hafa honum farist svo orð: „sem sonur bókelskra
6
á .dSœy/oá — Tímarit þýðenda NR. II / 2007