Jón á Bægisá - 01.02.2007, Qupperneq 44
W.H. Audeti
„Óþekkti borgarinn“
Til JS/07/M/378
Reist sem marmara-minnismerki á kostnað ríkisins
Tölfræðistofnun ríkisins telur það einsýnt, að
hið opinbera hafi fátt eitt getað klagað upp á hann,
og allar tiltækar skýrslur um störf hans staðfesta það,
að í stóru og smáu hafi verið um að ræða algjöran fyrirmyndarmann,
sem þjónaði hagsmunum ríkisins fyrst og fremst.
Að fráteknum styrjaldarárunum og allt þar til hann dó
stundaði hann atvinnu sína og var aldrei rekinn eftir því sem nefndin kemst
næst, enda hollur vinnuveitandanum, hf. Fimbulfambi & Co.
Samt var hann ekki verkfallsbrjótur, eins og sumir hefðu haldið,
því hann hlýddi verkalýðsforystunni og stóð í skilum með félagsgjaldið
(upplýsingar stjórnarinnar um þetta eru marktækar, segja menn)
og margþætt úttekt félagssálfræðinga leiðir enn-
fremur í ljós, að hann var vinsæll meðal félaganna og fékk sér stundum í glas.
Fjölmiðlar staðhæfa að hann hafi lesið blaðið sérhvern dag
og að áhorf hans á auglýsingar hafi verið ofan við meðallag.
Skattaskýrslur sýna að hann var sannanlega tryggður
og sjúkraskýrslur votta að hann var andlega heill og hraustlega byggður.
Samkvæmt hagtölum neytendaverndar þá var hann víst með þeim fyrstu
til að veðsetja bílinn og skuldbreyta lánunum og hann
átti allan þann búnað sem prýtt fær hinn menntaða nútímamann:
margrása sjónvarp, tölvu, ísskáp og frystikistu.
Hann var giftur og fimm barna faðir og aldrei bundinn
yfir fótboltanum á sunnudögum, enda viðraði hann hundinn
um helgar og hlustaði af athygli á kennarann þegar hann mætti á foreldrafundinn.
Var hann frjáls? Var hann hamingjusamur? Til hvers að spyrja um það?
Við hefðum ugglaust frétt það hefði eitthvað verið að.
(i939)
(Þessa skopádeilu á tíðaranda og pólitískt orðfæri fjórða áratugarins (sem
hér er að nokkru leyti fært til nútímahorfs) í formi eftirmæla um vísitölu-
manninn - hinn gegna þjóðfélagsþegn - má kalla gott dæmi um hina þjóð-
félagslegu skírskotun í kvæðagerð Audens frá þessu skeiði og þann hlutlæga
skýrslustíl sem hann varð svo frægur fyrir, enda stundum nefndur „blaða-
maður í bundnu máli“ (sjá grein Sigurður A. Magnússonar í Nýju fötin
keisamns, Akureyri 1959) og ekki að ástæðulausu.)
42.
fá/t d Jffiagý’/öá - Ti'marit þýðenda nr. ii / 2007