Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2010, Blaðsíða 29
Tímarit hjúkrunarfræ›inga – 3. tbl. 86. árg. 2010 25
Jóhann segist aldrei hafa notið þess
sérstaklega að vera strákur í hjúkrun
en heldur ekki hafa verið látinn gjalda
þess. „Þegar ég var í skólanum fannst
mér kannski horft meira á mig og ég
þurfti aðeins að standa mig betur en
stelpurnar. Ég stóð út úr hópnum. En ég
hef aldrei heyrt frá sjúklingi að það væri
neitt óþægilegt að ég væri karlmaður.
Þegar ég byrjaði á Norðfirði var þar
læknir sem er kona. Sumum þótti það
skrýtið að sjá okkur saman á stofugangi
en sjúklingarnir tóku þessu mjög vel.
Mér hefur gengið mjög vel að vinna
með konum og ég hef ekki greint milli
karla og kvenna. Ég hef nokkra vini
sem eru karlmenn í hjúkrun en ég
hef ekki kynnst þeim meira en öðrum
hjúkrunarfræðingum. Konur hafa að
vísu önnur áhugamál en við karlarnir og
það kemur stundum fram í kaffistofunni
en maður situr þá bara og hlustar,“
segir Jóhann. Á einum stað í Noregi
lenti hann hins vegar í því að langflestir
svæfingar hjúkrunarfræðingarnir voru
karlmenn. „Ég var svolítið óöruggur
fyrst og var svolítinn tíma að finna þetta
út. Ég fór inn í veröld sem ég þekkti ekki
eins vel, starfsfólkið hafði önnur áhuga
mál. En það vandist fljótt.“
Jóhann hefur þó tekið þátt í að fá fleiri
karlmenn í hjúkrun. „Þegar ég var í
diplómanámi í Danmörku komst ég í
samband við Hrafn Óla Sigurðsson.
Hann var þá að kynna hjúkrunarstarf
fyrir karlmenn í framhaldsskólum.
Þegar ég kom heim um haustið héldum
við fund fyrir stráka sem voru að
kynna sér hjúkrun. Nokkrir þeirra voru
nú þegar byrjaðir í hjúkrun. Ég held að
þessar framhaldsskólakynningar hafi
gert gagn.“
Á fulltrúaþingi í maí 1997 kom upp
umræða um karlmenn og var ákveðið
að stofna karlanefnd sem yrði stjórn
til ráðgjafar varðandi stöðu karla innan
hjúkrunarstéttarinnar. Reynt var að
stofna karlanefnd í apríl 1998 en ekki
var mikill áhugi á meðal karla. „Við
mættum tveir á fundinn svo að það
féll um sjálft sig. Ég held reyndar að
það sé ágætt að vera ekki að búa
til svona hópa. Ég er á móti því að
við flokkum okkur eftir kynjum. Við
reynum að ala börnin upp á þann hátt
að allir geti það sama og að það sé
jafnrétti, við eigum að hafa sömu laun
og svo framvegis. Því eigum við líka
að vinna saman á sömu forsendum,“
segir Jóhann að lokum.
kynjanna og viðhorf beggja kynja til mála
er alltaf farsælast.“
En myndi eitthvað breytast ef karlmenn-
irnir í félaginu væru fleiri? „Ég er ekki í vafa
um að umræða og störf félagsins myndu
taka breytingum ef karlmenn væru fleiri
í hópi þeirra sem virkastir eru í störfum
fyrir félagið. Ég held að sá munur, sem
greindur er á milli kynjanna varðandi
stjórnunaraðferðir, meðferð fjármuna,
áræði í ákvarðanatöku og fleira, myndi
einnig koma fram í störfum félagsins
ef þar réðu fleiri karlmenn ríkjum. Það
sama má segja um fagið, orðræðan yrði
örugglega önnur.“ Elsa gerir ráð fyrir að
þróun fagsins gæti orðið önnur ef fleiri
karlar væru í félaginu. „Ég leyfi mér að
álykta að rannsóknasvið karlmanna í
hjúkrun séu oft önnur en kvennanna. Þá
myndi bein þjónusta við skjólstæðinga
augljóslega einnig breytast mikið,“ segir
Elsa.
En hvað með kjaramálin? „Ég var lengi
þeirrar skoðunar að fámenni karla í
hjúkrun skapaði vanda í kjarabaráttunni,
sérstaklega með tilliti til samanburðar
á kjörum við hefðbundnar karlastéttir
með jafn langt nám að baki. En eftir að
hafa leitt samninga félagsins um kaup
og kjör undanfarin ár hef ég komist að
þeirri niðurstöðu að affarasælla sé fyrir
hjúkrunarfræðinga að leggja kynjamálin til
hliðar í kjarabaráttunni og leggja áherslu á
menntun og ábyrgð hjúkrunarfræðinga.“
Elsa segir hjúkrunarfræðinga vera
aðra meginstoðina í heilbrigðiskerfi
þjóðarinnar og margt annað sé sértækt
fyrir hjúkrunarfræðinga. „Ég er sem sagt
á því að hjúkrunarfræðingar eigi eins
og aðrir að komast áfram og ná árangri
í kjarabaráttu á eigin verðleikum fyrst
og fremst en ekki með skírskotun til
annarra,“ segir Elsa.
Að lokum fer Elsa yfir hvað félagið
hefur gert til þess að reyna að fjölga
Jóhann Marinósson við útskriftina 1969
með bekkjarsystur sinni Jóhönnu Bröchers
sem þá gekk undir nafninu systir Bente.