Gerðir kirkjuþings - 01.01.2011, Side 25

25

Það er staðreynd sem við þekkjum öll, hve gott og sameinandi það er að koma saman
og láta minna okkur á hina andlegu vídd lífsins. En sú vídd verður þó aldrei með öllu
slitin úr tengslum við hið veraldlega vafstur. Þess skulum við minnast þegar við
sameinumst undir sameiginlegu þaki. Þakið þarf að vera til, í eiginlegri merkingu og í
kirkjunni starfa einstaklingar – og það á við um allar sambærilegar stofnanir – að þar
starfar fólk sem lifir sinni veraldlegu tilveru og þarf að hafa sitt lífsviðurværi.

En hvað Þjóðkirkjuna áhrærir hljótum við að spyrja hvort okkur finnist einhvers virði
að safnast saman undir hennar þaki á gleði- og sorgarstundum.

En hver er Þjóðkirkjan? Er hún stofnun, hreyfing eða samfélag? Eða er þetta allt eitt
og hið sama? Ég kann ekki svarið. Hef lengi leitað þess. Sennilega duga hér engar
alhæfingar en sérhver maður hefur sína sýn, sína nálgun.

Mig langar til að segja ykkur hvað ungur frændi minn sagði í minningargrein um
móður mína í upphafi þessa árs. „… Amma var trúuð,“ sagði hann, „trúði á það góða
í heiminum. Hún trúði á kærleikann og sýndi í verki hvað er að vera góður við
náungann. Ég minnist þess ekki að hafa rætt trúarbrögð við ömmu, en frá blautu
barnsbeini minnist ég ömmu ræða um mikilvægi kærleikans og gildi þess að trúa á
það góða. Líklega hef ég ekki skilið þetta í fyrstu, en nú síðustu ár hef ég lært að meta
sannleikann í þessum orðum.“ Þetta skrifaði systursonur minn í minningargrein um
ömmu sína en hún lést í janúar á þessu ári, á 97. aldursári.

Já, trúuð, en aldrei heyrði ég hana tala um trúarbögð. Reyndar held ég að hann
frændi minn hafi horft framhjá því – eða kannski ekki tekið eftir því – að amma hans
kenndi honum bænir því ofar öllu trúði hún á mátt bænarinnar. En í þessu birtist
hennar – og kannski minn líka – skilningur á kristinni trú og boðanda hennar þegar
best lætur; Þjóðkirkju eins og ég vil sjá hana, talandi til hjartans, nánast án þess að
eftir því sé tekið, óáreitin en þó afgerandi.

Vinsælasta tilvitnunin í Biblíuna mun vera orð Páls postula úr fyrra Korintubréfi,
þrettánda kafla, sem byrjar eins og allir hér inni vita: „Þótt ég talaði tungum manna
og engla en hefði ekki kærleika“ … og endar eins og menn muna ,,… en nú varir trú,
von og kærleikur, þetta þrennt, en þeirra er kærleikurinn mestur.“

Út af þessum orðum hefur verið lagt oftar en nokkur maður veit og það eru alltaf þessi
þrjú orð: trú, von, og kærleikur; það er eins og þau fari aldrei almennilega úr tísku.
Það er eiginlega ómögulegt að fá af þeim nóg.

En hvernig getur stofnun boðað trú, von og kærleika? Getur einhver stofnun borið
ábyrgð á trú, von og kærleika? Er það ríkisstofnun? Undir eftirliti Ríkisendur-
skoðunar?

Eins er hægt að spyrja: Er hægt að segja sig frá trú, von og kærleika?

Hvar stendur Þjóðkirkjan, með sína þúsund ára sögu? Þjóðkirkjan sem stundum
boðaði trúna, vonina og kærleikann með hörku, nísk á fyrirgefningu, íhaldssöm til
vansa og skilningslaus á tísku og tíðaranda. Í því „skilningsleysi“ hefur þó legið
hennar styrkur í gegnum aldirnar. Hún hefur verið kjölfesta í lífsins ólgusjó.