Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.01.1994, Qupperneq 68

ÁSLAUG AGNARSDÓTTIR
Af hverju ertu alltaf svartklædd?
Anton Tsjekhov og leikritun í Rússlandi um aldamótin
I.
Árið 1892 var Tsjekhov orðinn svo vel efnum búinn að hann gat keypt
sér lítið landsetur nálægt þorpinu Melíkhovo, suður af Moskvu. Þar bjó
hann ásamt foreldrum sínum og systur í sex ár, og skrifaði. Þetta var þó
langt frá því að vera einangruð vinnuvist. Tsjekhov hafði gaman af að
umgangast fólk og á sumrin var oft margt um manninn á sveitasetrinu.
Bróðir hans, Míkhaíl, segir frá því í endurminningum sínum að stund-
um hafi verið sofið í öllum sófum og rúmum í húsinu. Það kom meira
að segja fyrir að slegið var upp tjaldbúðum í anddyrinu. Bræður hans,
vinir, ungir rithöfundar, aðdáendur, embættismenn, fjarskyldir ættingj-
ar með stóran barnaskara; allir sem einn þyrptust til Melíkhovo.
Auk þess að vera gestgjafi og rithöfundur hélt Tsjekhov áfram að
starfa sem læknir, því þorpsbúar og aðrir nágrannar leituðu til hans hér
eins og annars staðar þegar þeir fréttu af læknisstörfum hans.
Þrátt fyrir erilinn voru árin í Melíkhovo eitt afkastamesta tímabilið á
rithöfundarferli Tsjekhovs og þar urðu margar bestu smásögur hans til.
Tsjekhov lét byggja lítið hús hinum megin við kirsuberjagarðinn sem
hann kallaði dúkkuhúsið, og þangað flúði hann á surnrin þegar gesta-
gangurinn varð honum ofviða. Þar samdi hann svo sitt fyrsta alvarlega
og kannski þekktasta leikrit, Mávinn.
Tsjekhov samdi, eins og kunnugt er, bæði smásögur og leikrit, en
sem leikritaskáld er hann aðallega þekktur fyrir fjögur leikrit, Mávinn,
Vnnja frænda, Þrjár systur og Kirsuberjagarðinn, sem hann skrifaði á árun-
urn 1896 til 1903. Fyrir þann tíma hafði hann reyndar sarnið allmörg
leikrit sem minna eru þekkt. Snemma árs 1889 var leikritið ívanov sýnt í
Pétursborg við talsverðan fögnuð áhorfenda. I lok sama árs var leikritið
Skógarpúkinn sýnt í Moskvu en það hlaut aftur á móti slæmar viðtökur.
Tsjekhov hélt þó áfram að skrifa leikrit næstu árin, samdi marga ein-
B ) A R T U R O C F R Ú E M 1 L í A
66