Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.01.1994, Blaðsíða 24

Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist - 01.01.1994, Blaðsíða 24
VII. Tsjekhov eignaðist snemma marga ákafa aðdáendur. Þegar blaðamenn líktu honum við annan höfund nú gleymdan, rauk vinur hans Glígorovítsj upp sárreiður og sagði: „Sá gaur er nú ekki verður þess að kyssa fótspor þeirrar veggjalúsar sem beit Tsjekhov!" (Tsjúkovskí, 444). En Tsjekhov var sjálfur ekki í sínum aðdáendahóp. Fáir höfundar fara jafnóvirðulegum orðum og hann um eigin verk. Hann kveðst vera að krota einhvern auman grínleik, hripa niður einhverjar leiðindasögur, smámuni eintóma og hégóma. Hann virðist af einlægni forviða á því að virtir höfundar eins og Glígorovítsj og Korolenko sýni honum velvild og áhuga. Gott dæmi um allt þetta má finna í bréfi til Korolenkos frá 1887 (XI, 161): Af öllum þeim Rússum sem nú skrifa með sæmilegum árangri er ég sá léttúðugasti og alvörulausasti, svo ég taki nú skáldlega til orða þá elskaði ég mína hreinu gyðju, en sýndi henni ekki virðingu, hélt fram hjá henni og fór oftar en ekki með henni á þá staði þar sem ekki er við hæfi að hún sýni sig. Þér aftur á móti eruð áreiðanlegur, traustur og trúr. Stundum er þessi sjálfsgagnrýni rétt eins og gamansamt nöldur, eins og þegar hann segir um merkustu og grimmustu ádrepusögu sína, „Stofu nr. 6", að hún sé „afskaplega leiðinleg, enda enga konu þar að finna og ástamálin hvergi nálæg" (XI, 570). Þetta má svo túlka á fleiri vegu. Má vera að Tsjekhov beiti þessum hálfkæringi eins og til að minna sig á að hann megi ekki ofmetnast, meir en nóg fyrir af skáldadrambi í heiminum - enn og aftur er hann að ala sjálfan sig upp! En hér er fleira á ferðinni: Tsjekhov er oftar en ekki að refsa sjálfum sér fyrir að hann taki ekki nógu alvarlega rithöfundarstarf sitt, starf sem þá var einatt fellt undir hið rómantíska og göfuga heiti köllun. Snemma í bréfasafni hans er að finna sígilda kvörtun ungs skálds um að aðstæðurnar séu að drepa hann: Ég skrifa við andstyggilegustu aðstæður. Mín bíður ekki bókmenntastarf, sem danglar duglega í samviskuna, í næsta herbergi æpir krakki gestkom- andi ættingja, í öðru herbergi er pabbi að lesa upphátt fyrir mömmu úr Englinum minnisstæða... einhver hefur trekkt upp spiladós, og ég heyri „Helenu fögru"... Fyrir skrifandi mann er erfitt að ímynda sér viðbjóðslegri aðstæður (XI, 31). B I A R T U R O C F R U E M 1 L 1 A 22
Blaðsíða 1
Blaðsíða 2
Blaðsíða 3
Blaðsíða 4
Blaðsíða 5
Blaðsíða 6
Blaðsíða 7
Blaðsíða 8
Blaðsíða 9
Blaðsíða 10
Blaðsíða 11
Blaðsíða 12
Blaðsíða 13
Blaðsíða 14
Blaðsíða 15
Blaðsíða 16
Blaðsíða 17
Blaðsíða 18
Blaðsíða 19
Blaðsíða 20
Blaðsíða 21
Blaðsíða 22
Blaðsíða 23
Blaðsíða 24
Blaðsíða 25
Blaðsíða 26
Blaðsíða 27
Blaðsíða 28
Blaðsíða 29
Blaðsíða 30
Blaðsíða 31
Blaðsíða 32
Blaðsíða 33
Blaðsíða 34
Blaðsíða 35
Blaðsíða 36
Blaðsíða 37
Blaðsíða 38
Blaðsíða 39
Blaðsíða 40
Blaðsíða 41
Blaðsíða 42
Blaðsíða 43
Blaðsíða 44
Blaðsíða 45
Blaðsíða 46
Blaðsíða 47
Blaðsíða 48
Blaðsíða 49
Blaðsíða 50
Blaðsíða 51
Blaðsíða 52
Blaðsíða 53
Blaðsíða 54
Blaðsíða 55
Blaðsíða 56
Blaðsíða 57
Blaðsíða 58
Blaðsíða 59
Blaðsíða 60
Blaðsíða 61
Blaðsíða 62
Blaðsíða 63
Blaðsíða 64
Blaðsíða 65
Blaðsíða 66
Blaðsíða 67
Blaðsíða 68
Blaðsíða 69
Blaðsíða 70
Blaðsíða 71
Blaðsíða 72
Blaðsíða 73
Blaðsíða 74
Blaðsíða 75
Blaðsíða 76
Blaðsíða 77
Blaðsíða 78
Blaðsíða 79
Blaðsíða 80
Blaðsíða 81
Blaðsíða 82
Blaðsíða 83
Blaðsíða 84

x

Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist

Beinir tenglar

Ef þú vilt tengja á þennan titil, vinsamlegast notaðu þessa tengla:

Tengja á þennan titil: Bjartur og frú Emilía: tímarit um bókmenntir og leiklist
https://timarit.is/publication/1206

Tengja á þetta tölublað:

Tengja á þessa síðu:

Tengja á þessa grein:

Vinsamlegast ekki tengja beint á myndir eða PDF skjöl á Tímarit.is þar sem slíkar slóðir geta breyst án fyrirvara. Notið slóðirnar hér fyrir ofan til að tengja á vefinn.