Morgunblaðið - 26.11.2015, Qupperneq 20

Alþjóðlegar áherslur og verkefni til að draga
úr losun á heimsvísu
Hluti af sóknaráætlun verður að efla starf Íslands í loftslagsmálum á alþjóðavísu
Samstöðuhópur um nýtingu jarðhita á heimsvísu, Global Geothermal Alliance:
Global Geothermal Alliance verður formlega sett á stofn í París í desember.
Ísland og IRENA, alþjóðastofnun um endurnýjanlega orku, eiga frumkvæði að
stofnun hópsins semmun tala fyrir nýtingu jarðhita á heimsvísu í stað jarðef-
naeldsneytis.
Loftslagsmál og norðurslóðir:
Stefnt verður að því að efla þátttöku Íslands í starfi Norðurskautsráðsins þar
sem unnið er að verkefnum tengdum loftslags- og umhverfisbreytingum á
norðurslóðum.Meðal annars er áætlun umminnkun losunar á sóti og metani.
Ísland tekur við formennsku í ráðinu árið 2019.
Græni loftslagssjóðurinn:
Ísland mun árin 2016-2020 leggja fram 1 milljón Bandaríkjadala, um 133
milljónir króna, í Græna loftslagssjóðinn sem verður helsti sjóður í heiminum
til framtíðar til loftslagstengdra verkefna.
Framlög til loftslagsvænnar þróunaraðstoðar:
Ísland mun halda áfram stuðningi við loftslagstengd verkefni og sjóði sem
varða þróunarríkin þ. á m. jarðhita-, landgræðslu-, sjávarútvegs- og jafnréttis-
skóla Háskóla Sameinuðu þjóðanna á Íslandi, jarðhitasamstarf Íslands og
Alþjóðabankans í Austur-Afríku o.fl. Einnig verður landgræðsluskóli Háskóla
Sameinuðu þjóðanna styrktur sérstaklega til þess að halda námskeið í þróunar-
ríkjum sem berjast gegn eyðimerkurmyndun.
Benedikt Bóas
benedikt@mbl.is
Ríkisstjórnin kynnti í gær sóknar-
áætlun í loftslagsmálum til þriggja
ára. Mun hún skerpa á áherslum í
loftslagsmálum og efla starf í mála-
flokknum til að raunverulegum ár-
angri verði náð. Á meðal annars að
auka framlög til kolefnisbindingar,
byggja upp innviði fyrir rafbíla og
vinna með sjávarútvegi og landbún-
aði að því að draga úr losun.
Áætlunin byggir á 16 verkefnum
sem miða að því að draga úr losun,
auka bindingu kolefnis úr andrúms-
lofti, styðja alþjóðleg loftslagsverk-
efni og efla getu stjórnvalda til að
takast á við strangari skuldbind-
ingar í loftslagsmálum. Áhersla er
lögð á samvinnu stjórnvalda og at-
vinnulífs um að draga úr losun í til-
teknum greinum og ýta undir ný-
sköpun og loftslagsvænar lausnir.
Aukið fé til landgræðslu
Alls miða átta verkefni að því að
draga úr nettólosun gróðurhúsa-
lofttegunda á Íslandi í samgöngum,
sjávarútvegi, landbúnaði og land-
notkun.
Lögð verður fram heildstæð áætl-
un um orkuskipti í samgöngum og
lagður grunnur að því að bæta inn-
viði fyrir rafbíla á landsvísu. Í
sjávarútvegi og landbúnaði verða
unnir vegvísar um að draga úr los-
un í samvinnu atvinnulífs og stjórn-
valda. Sett verður aukið fé til land-
græðslu og skógræktar og hafist
handa við endurheimt votlendis.
Einnig verður gert átak til að draga
úr matarsóun, sem veldur óþarfa
losun.
Fjögur verkefni miða að því að
efla samstarf Íslands og aðstoð við
önnur ríki við að draga úr losun og
takast á við afleiðingar loftslags-
breytinga.
Settur verður á fót samstöðu-
hópur um nýtingu jarðhita á heims-
vísu, þar sem Ísland verður í for-
ystu. Stuðningur við þróunarríki
verður efldur, m.a. verða framlög til
Græna loftslagssjóðsins aukin og
Landgræðsluskóla Háskóla Samein-
uðu þjóðanna gert kleift að halda
námskeið í þróunarríkjum sem
berjast gegn eyðimerkurmyndun.
Virkari þátttaka verður af Íslands
hálfu í loftslagsverkefnum á vegum
Norðurskautsráðsins.
Valdi dressið af ásettu ráði
Það vakti kátínu viðstaddra á
blaðamannafundi þeirra Sigmundar
Davíðs Gunnlaugssonar forsætis-
ráðherra, Sigrúnar Magnúsdóttur
umhverfisráðherra og Gunnars
Braga Sveinssonar utanríkis-
ráðherra þegar umhverfisráðherra
sagði að hún legði áherslu á nýtingu
og hefði alltaf gert. „Því til sönn-
unar bendi ég ykkur á, að ég er hér
í tuttugu ára gömlu dressi og valdi
það af ásettu ráði,“ sagði ráðherr-
ann og brosti við. Hún uppskar
hlátur í húsakynnum Veðurstof-
unnar, þar sem blaðamannafund-
urinn var haldinn, en vart þarf að
taka það fram að Sigrún var öld-
ungis glerfín í fallegu gulu dressi.
Miðast við 1990
Skipulagt starf verður hafið varð-
andi aðlögun að loftslagsbreyting-
um, skv. stefnunni, sem m.a. verður
byggt á skýrslu um áhrif breytinga
á Ísland, sem ljúka á 2016. Vöktun á
jöklum Íslands verður efld og stefnt
að því að gera niðurstöður aðgengi-
legar fyrir vísindamenn, almenning
og ferðamenn og kynna jöklana og
umhverfi þeirra sem lifandi
kennslustofu um loftslagsbreyt-
ingar.
Sóknaráætlunin er sett fram í
tengslum við 21. aðildarríkjafund
Loftslagssamningsins í París
(COP21), þar sem reynt verður að
ná hnattrænu samkomulagi um að
draga úr losun gróðurhúsaloftteg-
unda eftir 2030.
Ísland hefur kynnt landsmarkmið
í aðdraganda fundarins um að taka
þátt í sameiginlegu markmiði
Evrópuríkja um 40% minnkun los-
unar til 2030 miðað við 1990.
Fara í kringum magn og ártöl
Lítið er um áþreifanleg markmið
í sóknaráætluninni, að mati Árna
Finnssonar, formanns Náttúru-
verndarsamtaka Íslands. Eina til-
vikið þar sem kveðið sé skýrt á um
markmið fjalli um samdrátt á losun
í sjávarútvegi. Að öðru leyti séu
ekki nefndar ákveðnar tölur eða
tímasetningar í áætluninni.
„Eins og oft er þegar stjórnvöld
setja svona fram er fullt af reyk.
Þegar búið er að blása honum í
burtu er kannski ekki mikið eftir.
Fyrsta spurningin er alltaf: hversu
mikið magn og hvaða ár? Þeir fara
nú svona í kringum það,“ segir
Árni.
Samvinna milli ríkis
og atvinnulífsins
 Ríkistjórnin kynnti nýjar áherslur í loftslagsmálum
Styrking innviða
Miklir efnahagslegir og pólitískir hagsmunir eru undir fyrir Ísland
Vísindaskýrsla um afleiðingar loftslagsbreytinga:
Vísindaleg úttekt á afleiðingum loftslagsbreytinga fyrir náttúru, efnahag og
samfélag á Íslandi verður tekin saman og gefin út haustið 2016. Stefnt er
að því að skýrslan verði viðamesta úttekt á líklegum áhrifum loftslagsbreytinga
til þessa. Sérstakur kafli verður í skýrslunni um súrnun hafsins og líklegar
afleiðingar hennar.
Aðlögun að loftslagsbreytingum:
Sett verður á fót verkefni, stýrt af Veðurstofu Íslands, um hvernig íslenskt
samfélag getur brugðist við áhrifum loftslagsbreytinga hér á landi. Fagráð
verður skipað til að tryggja samhæfingarhlutverk verkefnisins.
Bætt bókhald og spár um losun og kolefnisbindingu:
Bæta þarf losunarbókhald Íslands, sérstaklega á sviði landnotkunar og
kolefnisbindingar í gróðri og jarðvegi og búa það undir nýjar og auknar
kröfur í væntanlegu Parísarsamkomulagi og í evrópskum reglum sem
Ísland mun þurfa að taka upp. Gert verður samkomulag til tveggja ára við
Landbúnaðarháskóla Íslands um bætt bókhald varðandi landnotkun.
Jöklar Íslands – Lifandi kennslustofa um loftslagsbreytingar:
Íslenskir jöklar hafa rýrnað undanfarin ár og er gert ráð fyrir að rýrnunin
muni jafnvel verða hraðari í framtíðinni. Búskapur jökla á Íslandi hefur mikið
fræðslugildi fyrir Íslendinga, ferðamenn og heimsbyggðina. Í þessu verkefni
er sérstaklega horft til að niðurstöðurnar verði gerðar sýnilegar og nýttar til
almannafræðslu, í ferðaþjónustu og sem framlag Íslands til alþjóðlegs
samstarfs ummælingar á jöklabreytingum.
Verkefni til að draga úr nettólosun á Íslandi
Verkefni semmiða að samdrætti á nettólosun gróðurhúsalofttegunda á Íslandi
Orkuskipti í samgöngum:
Íslensk stjórnvöld hafa sett sér það markmið að árið 2020 verði hlutfall
endurnýjanlegra orkugjafa í samgöngum orðið 10% og mun starf á grunni
væntanlegrar þingsályktunar miða að því að ná því marki.
Rafbílar – efling innviða á landsvísu:
Átak verður gert til að efla innviði fyrir rafbíla á landsvísu á komandi árum.
Sett verður til hliðar fjármagn til að tryggja að hægt verði að vinna að
þessu verkefni strax á næsta ári.
Vegvísir íslensks sjávarútvegs um samdrátt í losun:
Markmiðið er að draga úr losun koldíoxíðs (CO2) um 40% til 2030 miðað við
1990.Vegvísirinn verður kostaður af stjórnvöldum og samtökum í atvinnulífi.
Loftslagsvænni landbúnaður:
Unninn verður vegvísir umminnkun losunar í landbúnaði með samvinnu
stjórnvalda og Bændasamtaka Íslands. Vegvísirinn mun taka mið af
sambærilegri vinnu í sjávarútvegi.
Efling skógræktar og landgræðslu:
Sett verður aukið fjármagn til skógræktar og landgræðslu, sem á m.a. að
auka bindingu kolefnis úr andrúmslofti. Framkvæmdir verða auknar á árinu
2016 og stefnt að frekari styrkingu á næstu tveimur árum eftir það.
Endurheimt votlendis:
Sett verður á fót verkefni um endurheimt votlendis. Ráðist verður í fyrstu
verkefnin undir þeim hatti sumarið 2016 á grunni vinnu starfshóps, sem
hefur kortlagt vænleg svæði til endurheimtar, m.a. á þjóðlendum.
Kolefnisjöfnun í ríkisrekstri:
Styrkt verða verkefni semmiða að kolefnisjöfnun í ríkisrekstri.
Átak gegn matarsóun:
Ef gert er ráð fyrir að losun á hvern íbúa á Íslandi sé sambærilegmeðallosun á hvern
íbúa Evrópu þá jafngildir hún um5%af árlegri heildarlosun Íslands árið 2013.
Morgunblaðið/RAX
Glerfín Umhverfisráðherra, Sigrún Magnúsdóttir, var í 20 ára gömlu dressi enda áhugamaður um nýtni.
20 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 26. NÓVEMBER 2015
Jólasýning Smiðjunnar
Ármúla 36 • 108 Reykjavík • Sími 568 3890
SMIÐJAN
Listhús - Innrömmun
Opið alla virka daga frá kl. 10-18.
Leitum að modelmynd eftir
Gunnlaug Blöndal fyrir fjársterkan aðila
Einnig verk eftir:
Tolla
Valgarð Gunnars
Þorvald Skúla
Jóhannes Geir
Eyborgu
Kjarval
Stórval
Ragnheiði Ream
Ásgrím Jónsson
Karl Kvaran
Ísleif Konráðsson
Sigurbjörn Jónsson
Jón Engilberts
Guðrúnu Svövu
Kristínu Jónsdóttur
Hring
Pétur Gaut
Gunnlaug Scheving
Hauk Dór
Elías B. Halldórsson
M
b
l1
57
51
12
Hafsteinn Austmann
Þórarinn B. Þorláks
Svavar Guðnason
Bragi Ásgeirsson
Hágæða
innrömmun
25 ára reynsla