Náttúrufræðingurinn - 2013, Blaðsíða 59

59
Tímarit Hins íslenska náttúrufræðifélags
Þakkir
Rannsóknin var styrkt af Náttúru verndarsjóði Pálma Jónssonar stofn anda
Hagkaups og af Landsvirkjun. Björgunarsveit Árborgar sá um flutn ing út
í Viðey. Elín Guðmunds dóttir, Gunnar Sigfús Jónsson, Borg þór Magnússon
og Kristbjörn Egils son aðstoðuðu við vettvangsvinnu. Jófríður Leifsdóttir
aðstoðaði við efnagreiningar. Anette Th. Meier teikn aði kort og nokkrar
myndanna. Landeigendur og ýmsir aðrir veittu gagnlegar upplýsingar
um meðferð lands o.fl. Borgþór Magnússon og Ásta Björk Jónsdóttir lásu
yfir hand rit og Richard Maung yfir enskar þýðingar. Öllum eru færðar
bestu þakkir fyrir.
Heimildir
1. Steindór Steindórsson 1964. Gróður á Íslandi. Almenna bókafélagið. 186 bls.
2. Snorri Sigurðsson 1990. Birki á Íslandi. Bls. 105–113 í: Skógræktarbókin
(ritstj. Haukur Ragnarsson). Prentsmiðjan Oddi, Reykjavík.
3. Eyþór Einarsson 1979. Grímstorfa. Ásrit Skógræktarfélags Íslands 1979. 9–12.
4. Hörður Kristinsson 1979. Gróður í beitarfriðuðum hólmum á Auðkúlu-
heiði og í Svartárbungum. Týli 9. 33–46.
5. Halldór Þorgeirsson 1982. Gróðurathuganir við Vestara Friðmundarvatn:
samanburður á beittum gróðri og friðuðum. Fjórða árs verkefni við
líffræðiskor Háskóla Íslands, Reykjavík. 103 bls.
6. Ingibjörg Svala Jónsdóttir 1984. Áhrif beitar á gróður Auðkúluheiðar.
Náttúrufræðingurinn 53. 19–40.
7. Borgþór Magnússon 2003. Birkið við Fiská – vísbending um vistkerfi
sem var? Skógræktarritið 2003. 3–9.
8. Sigþrúður Jónsdóttir 1989. Beitaratferli og plöntuval sauðfjár og hrossa.
Ráðunautafundur 1989. 133–140.
9. Borgþór Magnússon & Sigurður H. Magnússon 1992. Rannsóknir á
gróðri og plöntuvali sauðfjár í beitartilraun á Auðkúluheiði. Fjölrit Rala
159. 106.
10. Anna G. Þórhallsdóttir & Ingvi Þorsteinsson 1993. Behavior and plant
selection. Búvísindi 7. 59–77.
11. Sigurður H. Magnússon 1994. Pland colonization of eroded areas in Iceland.
Doktorsritgerð við vistfræðideild Háskólands í Lundi, Svíðþjóð. 98 bls.
12. Sigurður H. Magnússon, Kristbjörn Egilsson & Eyþór Einarsson 1998.
Gróðurbreytingar við Lagarfljót 1976–1994. Náttúrufræðistofnun Íslands,
Reykjavík. 58.
13. Sigurður H. Magnússon 2008. Áhrif beitar á lítt grónu landi og áhrif
beitarstýringar. Fræðaþing landbúnaðarins 2008. 150–157.
14. Sigmundur Einarsson, Ólafur A. Jónsson & Áki Ó. Thoroddsen 2003.
Virkjun Þjórsár við Núp allt að 150 MW og breyting við Búrfellslínu. Mat
á umhverfisáhrifum. Matskýrsla unnin af Almennu verkfræðistofunni.
Landsvirkjun, Reykjavík. 191 bls.
15. Anna Sigríður Valdimarsdóttir 2010. Gróður í Viðey í Þjórsá. B.S.-ritgerð
við umhverfisdeild Landbúnaðarháskóla Íslands. 34 bls.
16. Haukur Jóhannesson & Kristján Sæmundsson 1998. Jarðfræðikort af
Íslandi. 1:500 000. Berggrunnur. Náttúrufræðistofnun Íslands, Reykjavík.
2. útgáfa.
17. Árni Hjartarson 1994. Environmental changes in Iceland following the
great Þjórsá Lava Eruption 7800 14C years BP. Bls. 147–155 í: Environ-
mental Changes in Iceland (ritstj. Stötter & Wilhelm). München.
18. Veðurstofa Íslands 2010. Veðurfar einstakra stöðva. Meðaltalstöflur.
Gögn frá veðurstöð á Hæli. Veðurstofa Íslands, Reykjavík. http://vedur.
is/vedur/vedurfar/medaltalstoflur/. Sótt í apríl 2010.
19. Jón Ólafsson 1973. Kindum náð úr hólma í Þjórsá. Morgunblaðið 20.
janúar. Bls. 2.
20. Kristbjörn Egilsson, Guðmundur A. Guðmundsson, Guðmundur
Guðjónsson, Guðríður Gyða Eyjólfsdóttir & Starri Heiðmarsson 2002.
Gróður og fuglar á áhrifasvæði fyrirhugaðrar virkjunar í Þjórsá við Núp.
Náttúrufræðistofnun Íslands, Reykjavík. 61 bls.
21. Brynjúlfur Jónsson 1870. Um þriðjúngamót í Rangárþingi og Árnesþingi.
Tímarit Jóns Péturssonar 1. janúar. bls. 92–114.
22. Goldsmith, F.B. & Harrison, C.H. 1976. Description and analysis of veg-
etation. Bls. 85–155 í: Methods in Plant Ecology (ritstj. Chapman). Black-
well Sci. Publ., Oxford.
23. Sigurður H. Magnússon, Borgþór Magnússon, Erling Ólafsson,
Guðmundur Guðjónsson, Guðmundur A. Guðmundsson, Hörður
Kristinsson, Kristbjörn Egilsson, Kristinn H. Skarphéðinsson, Starri
Heiðmarsson & Jón Gunnar Ottósson 2009. Vistgerðir á miðhálendi
Íslands. Flokkun, lýsing og verndargildi. NÍ-09008. Náttúrufræðistofnun
Íslands, Reykjavík. 175 bls.
24. Arnór Snorrasson & Stefán Freyr Einarsson 2002. Landsúttekt á skóg-
ræktar skilyrðum. Áfangaskýrsla 1997–2002 fyrir Suðurland og
Suðvesturland. Bls. 1–68 í: Rit Mógilsár (ritstj. Hreinn Óskarsson).
Rannsóknar stöð Skógræktar, Mosfellsbær.
25. Hörður Kristinsson 2010. Íslenska plöntuhandbókin: blómplöntur og
byrkningar. Mál og menning, Reykjavík. 364 bls.
26. Haukur Ragnarsson 1990. Skógmælingar. Bls. 189–193 í: Skógræktarbókin
(ritstj. Haukur Ragnarsson). Prentsmiðjan Oddi, Reykjavík.
27. Lárus Heiðarsson 2006. Umhirða ungskógar. Bls. 203–209 í: Skógarbók
Grænni skóga (ritstj. Guðmundur Halldórsson). Landbúnaðarháskóli
Íslands.
28. Rowell, D.L. 1994. Soil Sience: Methods and Applications. Longman,
Essex. 350.
29. Hill, M.O. 1979. TWINSPAN - A FORTRAN program for arranging mul-
tivariate date in an ordered two-way table by classification of the indi-
viduals and attributes. Cornell University, Ithaca, New York. 48 bls.
30. SAS Institute 2006. JMP, útgáfa 6.03. Cary, NC: SAS Institute Inc.
31. ter Braak, C.J.F. & Smilauer, P. 1998. CANOCA Reference Manual and
User´s Guide to Canoco for Windows: Software for Canonical Community
Ordination (version 4). Microcomputer Power, Ithaca, New York. 352 bls.
32. ter Braak, C.J.F. 1987. CANOCO – A FORTRAN program for canonical
community ordination by correspondence analysis, principal compo-
nent analysis and redundancy analysis. TNO Institute of Applied Com-
puter Science, Wageningen. 95 bls.
33. Hörður Kristinsson 2003. Gróður ofan Laxárstíflu í Laxárdal. Könnun
vegna fyrirhugaðrar stífluhækkunar. NÍ-03014. Náttúrufræðistofnun
Íslands, Akureyri. 14 bls.
Summary
Vegetation of Videy, an isolated
island in the River Thjorsa
Videy is an isolated island in the River
Thjorsa. The deepness of the river
around Videy and its strong current
has prevented access of humans and
hindered the use of the island for
grazing domestic animals. Vegetation
in Videy has not been examined be-
fore; however, Videy is known for its
rich birch woodland.
The aim of this study was to exam-
ine the vegetation on the island and
compare it to vegetation on the adja-
cent river banks.
The main emphasis was on answer-
ing the following questions: What
types of vegetation can be found on
the island? What is the cover and
composition of vegetation in different
vegetation types on the island and on
the adjacend river banks? Are there
any species on the island that are rare
country-wide?
Vegetation was measured in 13
plots from the 21st of July to the 19th of
August 2009: four in Videy, three on
the northbank and six on the south-
bank of the river.
Four main vegetation types were
identified on the island: birch wood-
land, grassland, riparian veget at ion
and heathland. Vegetati on cover and
composition on Videy is consider ably
different to the adjacent riverbanks.
This is consist ent with what has been
found regarding the difference in
veget ation between grazed and none-
grazed areas. There were 73 species
found in Videy, including two that are
rare country-wide, Orthilia secunda
(L.) House and Elymus alopex B.
Salomon.
On the 24th of August 2011 the
Icelandic Ministry for the Environ-
ment declared the Videy island as
protected for scientific and educati-
onal purposes.