Morgunblaðið - 07.10.2016, Blaðsíða 27

Allt frá fyrstu æskudögum
áttum skjól í faðmi þér.
Hjörtun ungu ástúð vafðir
okkur gjöf sú dýrmæt er.
Hvar sem okkar leiðir liggja
lýsa göfug áhrif þín.
Eins og geisli á okkar brautum,
amma góð, þótt hverfir sýn.
Athvarf hlýtt við áttum hjá þér
ástrík skildir bros og tár.
Í samleik björt, sem sólskinsdagur
samfylgd þín um horfin ár.
Fyrir allt sem okkur varstu
ástarþakkir færum þér.
Gæði og tryggð er gafstu í verki
góðri konu vitni ber.
Aðalsmerkið: elska og fórna,
yfir þínum sporum skín.
Hlý og björt í hugum okkar
hjartkær lifir minning þín.
(Ingibjörg Sigurðardóttir)
Hvíldu í friði, elsku amma.
Blessuð sé minning þín.
Guðný og Fríða.
Hún amma er dáin. Þarna er
setning sem ég hef lengi verið að
undirbúa að segja en þegar á
hólminn er komið er eitthvað svo
erfitt að tala þessi einföldu orð.
Maður fékk að njóta ömmu svo
lengi að maður var farinn að trúa
að hún myndi alltaf vera til –
svona eins og fjöllin sem vaka yfir
Mýrunum. En enginn er eilífur í
þessari jarðvist og hvíldin var
langþráð.
Ég hef margoft sagt að amma
sé mín helsta fyrirmynd og það
eru engar ýkjur. Oft hef ég hugs-
að frammi fyrir erfiðum ákvörð-
unum hvernig amma Gróa myndi
gera hlutina. Hún bjó yfir svo
miklum mannkostum og því þarf
engan undra að hún var svo virt af
svo mörgum sem raun ber vitni.
Hún lagði hart að mér að bera
virðingu fyrir öllum óháð kyni,
ætterni, þjóðerni eða þeim flokk-
unaraðferðum sem við eigum um
fólk. Reyndar var hennar lífsregla
að bera virðingu fyrir öllum lif-
andi verum og náttúrunni í heild.
Aldrei vera vondur við nokkurn
skapaðan hlut og aldrei að skilja
neinn útundan. Hún bjó yfir ein-
stöku jafnaðargeði og tók öllum
tíðindum með stakri ró. Það er
kostur sem oft hefur komið sér vel
á viðburðaríkri ævi og svo sann-
arlega reyni ég að temja mér þann
kost.
Það hefur eflaust reynt á jafn-
aðargeðið heima í Álftártungu.
Þegar tvíburasysturnar amma og
Ella voru smástelpur og Ella var
næstum drukknuð í mógröf en
amma dró hana á þurrt. Þegar
bærinn brann og lítil hjörtu
horfðu á langömmu Sesselju vefja
saumavélinni í sæng og henda út
um gluggann. Þegar Anna var að
fæðast í miðju Halaveðrinu og
langafi Guðmundur var á leiðinni í
hríðarbyl með ljósmóðurina. Í þau
fjölmörgu skipti sem sorgin knúði
dyra hefur virkilega reynt á, en
alltaf stóð amma keik. En gleði-
stundirnar voru líka margar.
Söngæfingar fyrir jólamessurnar,
heyskapur og gestagangur. Rétt-
arferðir og fjárrag. Brúðkaupin
og fermingarnar. Amma að berj-
ast við að kenna okkur sálma eins
og „Ó, Jesú bróðir besti“ á gamla
orgelið. Við að stelast í ána á
sumrin sem var alls ekki vinsælt
hjá veiðikörlunum. Álftártunga ið-
aði af lífi og minningarnar sem
ekki bara ég heldur allir hinir eig-
um þaðan eru svo dýrmætar.
Minningarnar spanna kynslóðir
og alltaf var amma sú sem vakti
yfir.
Ég hef oft dáðst að því hvað
amma vissi mikið. Alltaf voru svör
á reiðum höndum og fróðleikinn
hefur hún drukkið í sig í gegnum
tíðina í gegnum gömlu gufuna og
úr bókum sem nóg var til af heima
í Álftártungu. Hún þreyttist seint
á því að segja frá því sem á dagana
hafði drifið og frá löngu horfnu
fólki í sveitinni. Hún kunni líka
ógrynni af kvæðum og ljóðum sem
hún átti til að þylja upp gallalaust
fyrir þá sem á hlýddu. Samveru-
stundir okkar voru gullnar og ég
er þakklátur að Anna mín og synir
hafi fengið að taka þátt í þeim.
Þegar við giftum okkur í sumar
var ömmu mikið í mun að koma til
veislunnar og sitja hjá okkur. Það
var heiður. Anna þakkar góð
kynni sem nú spanna sextán ár.
Í dag leggjum við mæta konu til
hvílu heima í Álftártungu. Þar
mun hún hvíla með forfeðrum sín-
um og dóttur. Án efa munu fleiri
bætast við í tímans rás og við sem
lifum minnumst dásamlegar konu.
Sigursteinn, Anna
Sigríður
og synir.
Gróa Guðmundsdóttir í Álftár-
tungu var sprottin af rót alþýðu-
menningar, eins og hún gerðist
best í íslenskri sveit, á fyrri hluta
tuttugustu aldar. Það var öflugur
félagsandi, ást til bóka, sönglistar
og ljóða sem léku um á æskuheim-
ili hennar. Allt það hrærði við
huga hrifnæmrar stúlku, sem vildi
skrifa bækur og leggja stund á óp-
erusöng. Mikið hefði hún tekið sig
vel út á sviðinu. Fallegu brúnu
augun hefðu þá skinið sem stjörn-
ur í himinhvolfi. Eitt er víst að
opnum faðmi hefði hún getað fyllt
sali af gleði og hlýju – eins og
henni var í lífinu einni lagið.
Gróa var heimakærari en svo,
Álftártunga og æskuslóðirnar var
það sem hún vildi mest. Þar hafði
hún alist upp í glaðværum hópi
systkina hjá ástríkum foreldrum.
Þannig vildi hún líka helst að líf
sitt yrði. Kannski voru það forlög-
in sem réðu, að hún þurfti varla að
bleyta tærnar þegar hún stiklaði
um klappir Suðurár eftir mannin-
um sem hún helst vildi eiga. Þar
bjó hann Palli, sem fleirum en
henni þótti afbragð annarra
manna. Traustur og hlýr með
glettnisglampa í augum.
Með bjartsýnina eina að vopni
var hafist handa meðan heims-
kreppan stóð. Börnin fæddust eitt
af öðru, meðan byggt var upp og
búið stækkað. Áin Veita var virkjuð
og bökkum hennar bylt í tún.
Um flest var lífið í Álftártungu á
sjöunda áratug tuttugustu aldar
mér ungum dreng, í senn skóli og
ævintýr. Heimilið fjölmennt. Börn-
in tápmikil. Menningin var í sumu í
nýmóð en helgaðist af hefðum og
venjum í öðru. Íhaldssemin og rót-
tæknin lifðu þar í sátt.
Í Álftártungu var tíminn aldrei
metinn í krónum eða aurum – lífið
var list og mátti vera leikur. Mað-
ur var þar manns gaman. Þannig
vildi Gróa líka að lífið væri. Hún
var verndari gleðinnar, gætti
sátta og tryggði heimilisfriðinn.
Hún var móðirin sem vakti yfir
velferð alls innan bæjar sem utan.
Gróa bjó að mikilli lífsvisku,
hugurinn var sívakandi og skýr,
hana þyrsti í fróðleik og hún naut
þess að miðla af því sem hún kunni
og vissi. Hún kenndi mér margt
og opnaði augu mín í öðru með
breytni sinni.
Hún fóstraði mig í sex sumur,
huggaði og verndaði. Hlustaði
þegar mest ég þurfti. Allt frá því
ég kom þangað fyrst stóð bærinn
hennar mér ætíð opinn og faðm-
urinn hennar hlýi. Fyrir það, vel-
gjörðir allar, órofa vináttu og
tryggð vil ég nú þakka.
Börnum, öðrum aðstandendum
og vinum vil ég votta mína dýpstu
samúð. Megi minningin um Gróu,
hennar gifturíka lífsstarf og lífs-
gildin hennar góðu verða til að
vísa okkur veginn um alla framtíð.
Ingimundur Einar
Grétarsson.
Þær voru agnarsmáar, tvíbura-
systurnar Gróa og Elín, sem
fæddust fyrir nær 100 árum í Álft-
ártungu, mánuði fyrir tímann. Á
móti þeim tók inn í þennan heim
Gróa Guðmundsdóttir langamma
mín, sem sagði um leið og hún
vafði þeirri fyrri inn í skýluklútinn
sinn: „Það get ég ekki ímyndað
mér að þetta lifi,“ sjálf búin að sjá
á eftir fjórum börnum sínum í
gröfina.
En þær lifðu báðar. Sú minni,
móðir mín Elín, lifði í 88 ár þrátt
fyrir meðfæddan hjartagalla, en
Gróa nafna mín, sem nú hefur
einnig kvatt þennan heim, lifði í 99
ár.
Eftirlifandi systkini þeirra eru
þrjú, öll komin yfir nírætt, þau
Júlía, Árni og Valgerður Anna,
auk uppeldisbróðurins Magnúsar
Halldórssonar.
Þær systur voru afar líkar,
bæði hvað útlit og persónugerð
varðaði og að sama skapi sam-
rýmdar. Þær deildu gleði og sorg-
um saman gegnum þykkt og
þunnt og töluðust títt við í síma
svo lengi sem ég man milli þess
sem þær heimsóttu hvor aðra. Þá
var farið yfir afkomendatalið,
tíðarfar og skepnuhald rætt, sagð-
ar sögur og spurt almæltra tíð-
inda. Heimsmálin og stjórnmálin
voru einnig rökrædd og sjaldnast
bar mikið á milli í skoðunum
þeirra. Þar vó þyngst verndun og
virðing fyrir náttúrunni, dýrum
sem gróðri, og fyrirlitning á öllu
vopnaskaki og græðgi heimsins.
Gróa eignaðist sjö börn en tvö
þeirra, Anna Þóra og Egill, eru
látin. Afkomendur hennar eru
fjölmargir, trúlega farnir að nálg-
ast eitt hundrað. Hún bjó alla tíð í
Álftártungu, nema rétt síðustu
æviárin þegar hún dvaldi í Brák-
arhlíð, Dvalarheimili aldraðra í
Borgarnesi. Hún var kletturinn á
því stóra heimili sem kirkjustað-
urinn Álftártunga var. Þar var
jafnan mikill gestagangur og erill
eins og títt er um sveitaheimili og
þaðan fór enginn án þess að hafa
verið veittur sá viðurgjörningur
sem sæmdi hvaða höfðingja sem
var. En það var oft þreytt hús-
freyja sem lagðist til hvíldar seint
á kvöldin, en þó aldrei svo að hún
hefði ekki tíma til að hlusta og
kannski hugga einhvern þann sem
til hennar leitaði með raunir sína.
Hún var ein af þessum sönnu ís-
lensku hvunndagshetjum.
Ég minnist Gróu frænku minn-
ar með miklu og djúpu þakklæti
fyrir öll hennar gæði og mildi.
Aldrei man ég til þess að hún léti
hnjóðsyrði falla til nokkurs manns
og faðmur hennar var stór og
hlýr, augun djúp og mild og brosið
hreint og fölskvalaust.
Ég minnist líka hennar stál-
minnis þegar ég heimsótti hana í
hinsta sinn núna í ágúst og hún
spurði frétta af börnunum mínum
og hvað þau aðhefðust, hvernig
gengi með nám þeirra, vinnu og
svo framvegis. Minnið var jafn
óbrigðult og heilt sem fyrr og það
reyndist mér líka oft afar vel því
eftir að mamma, tvíburasystir
hennar, dó þá var gott að geta leit-
að til hennar í staðinn til að „fletta
upp“ í þeirri alfræði sem þær syst-
ur bjuggu yfir.
Með þakklæti og virðingu kveð
ég þessa kæru frænku mína og bið
Guð að styrkja börnin hennar öll
og afkomendur. Minningin um
einstaka konu lifir og færir okkur
birtu og yl.
Gróa Finnsdóttir.
Amma í Álftártungu, eða Gróa
amma eins og hún var oftast köll-
uð á okkar heimili, er látin, 99 ára.
Við kynntumst Gróu fyrir nær
fjörutíu árum þegar við fluttum
vandalaus í nágrenni við hana og
Pál. Og alla tíð nutum við og börn-
in okkar umhyggju, kærleika og
vináttu þeirra meðan beggja naut
við, og Gróu ömmu alla tíð. Á þess-
um árum höfum við deilt gleði og
sorgum, glaðst saman á hátíðis-
og tyllidögum. Gróa amma var
iðjusöm, hæglát og hafði góða
nærveru sem þeir sem umgengust
hana nutu. Umhyggja hennar og
velvild var einlæg, hún var fróð
um marga hluti og skemmtilegar
samræður um margvísleg málefni
eru eftirminnilegar. Með þessum
kveðjuorðum viljum við þakka
fyrir samfylgdina við mæta konu
og kæran nágranna, því góður ná-
granni er gulli betri. Við vottum
börnum Gróu og fjölskyldum
þeirra samúð okkar.
Einar Ole og Helga.
MINNINGAR 27
MORGUNBLAÐIÐ FÖSTUDAGUR 7. OKTÓBER 2016
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir og amma,
INGIBJÖRG ÞÓRÐARDÓTTIR,
Laugarnesvegi 55, Reykjavík,
lést 4. október síðastliðinn. Útförin fer fram
frá Laugarneskirkju, miðvikudaginn 12.
október klukkan 13.
.
Snæbjörn Sveinsson,
Margrét Snæbjörnsdóttir, Axel Sigurjónsson,
Helga Snæbjörnsdóttir, Stefán Eiríksson,
Gísli Þórmar Snæbjörnsson, Íris Þórarinsdóttir,
Hrafnhildur Inga, Snærós, Snæbjörn,
Hrafnkell, Sóley, Þorsteinn,
Þórarinn, Ingi, Egill og Ægir.
Ástkær eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir og amma,
VALDÍS GRÓA GEIRARÐSDÓTTIR,
Lækjasmára 4,
Kópavogi,
verður jarðsungin frá Fossvogskirkju
þriðjudaginn 11. október klukkan 15.
.
Þorgeir Lúðvíksson,
Lúðvík Þorgeirsson, Sædís Austan Gunnarsd.,
Kristín Anna Þorgeirsdóttir, Örn Arnarsson,
Björgvin Þór Þorgeirsson, Guðrún Jónsdóttir
og barnabörn.
Elskuleg móðir okkar,
HELGA SIGRÍÐUR LÁRUSDÓTTIR
frá Grímstungu í Vatnsdal,
lést á Heilbrigðisstofnun Norðurlands,
Blönduósi, 26. september síðastliðinn.
Útför hennar fer fram frá Blönduóskirkju
11. október klukkan 14.
.
Björg, Lárus,
Ragnhildur, Erna Ingibjörg,
Sveinbirna, Vigdís Eiríka
og fjölskyldur.
Elskuleg eiginkona mín, móðir okkar,
tengdamóðir, amma og langamma,
MARGRÉT HALLA JÓNSDÓTTIR,
MADDÝ,
Hrísholti 10, Garðabæ,
er látin. Útför hennar verður gerð frá
Dómkirkjunni í Reykjavík föstudaginn 14. október klukkan 13.
Þeim sem vilja minnast hennar er vinsamlega bent á
Hjartavernd.
.
Hörður Skarphéðinsson
Ásthildur Jónsdóttir Hans Roland Löf
Margrét Halla Hansdóttir Löf
Svanhildur Jónsdóttir Páll Grétarsson
Sindri Már Pálsson Erna Ágústsdóttir
Anna Þórdís Sindradóttir
Grétar Már Pálsson Elísabet Pálmadóttir
Eiginkonan mín, móðir okkar og amma,
DAGNÝ ÓLAFÍA GÍSLADÓTTIR,
Rauðhömrum 12, 112 Reykjavík,
síðast í Sóltúni,
er látin. Jarðarförin fer fram frá
Grafarvogskirkju,
miðvikudaginn 19. október klukkan 13. Fyrir hönd
fjölskyldunnar,
.
Ragnar Tómasson,
Ragna Þóra Ragnarsdóttir,
Dagný Ó. Ragnarsdóttir,
Arnar Ragnarsson,
Ellý Tómasdóttir,
Ragnar Tómasson, yngri,
Rúna Tómasdóttir.
Ástkær móðir okkar, amma, systir og
mágkona,
KOLBRÚN ÁRNADÓTTIR LEFFEL,
lést 28. september á Mercy Regional
Medical Center í Ohio, Bandaríkjunum.
Bálför hefur farið fram. Minningarathöfn
verður haldin síðar.
.
Kristine G. Leffel, Brian P. Leffel,
Sigríður Kristmundsdóttir, Freyr Reynisson,
Kristín Kristmundsdóttir, Pétur A. Ingvarsson
og barnabarn.
Elskuleg systir okkar, mágkona og frænka,
ÞORBJÖRG BERGSTEINSDÓTTIR
frá Ási, (Tobba),
lést á hjúkrunarheimilinu Dyngju,
Egilsstöðum, mánudaginn 3. október
síðastliðinn.
Útför auglýst síðar.
.
Þorbjörn Bergsteinsson,
Jón Bergsteinsson, Birna Stefánsdóttir,
Ásta Magnúsdóttir,
systkinabörn og fjölskyldur.
Eiginkona mín, móðir, tengdamóðir, amma
og langamma,
GUÐRÚN M. HAFSTEINSDÓTTIR,
Granaskjóli 6,
lést á Landspítalanum þriðjudaginn 4.
október. Jarðarförin auglýst síðar.
.
Jóhannes Kr. Jónsson,
Bára Jóhannesd. Guðrúnard., Guðmann S. Magnússon,
Guðjón Jóhannesson, Guðmunda Ásgeirsdóttir,
Albert Jóhannesson, Jóhanna Tryggvadóttir,
barnabörn og barnabarnabarn.