Dagblaðið Vísir - DV - 08.09.2015, Blaðsíða 83
Vikublað 8.–10. september 201562 Lífsstíll
Ætlaði að verða
menningarviti í París
n Nú á frönsk matarmenning hug hennar allan
S
igríður Gunnarsdóttir býr
að jafnaði ásamt frönskum
eiginmanni sínum og dóttur
þeirra Eddu í París en til Ís
lands koma þau nánast á
hverju sumri til að hitta barnabörn
sín og fjölskyldu sem búsett er á Ís
landi. Á síðasta degi heimsóknar
innar bauð Sigríður blaðamanni í
heimsókn til að spjalla um Frakk
land, franska matargerð og lifnaðar
hætti Parísarbúa.
Við hittumst á heimili Silju Salle,
dóttur Sigríðar, sem hefur verið bú
sett á Íslandi ásamt fjölskyldu sinni
síðastliðin sjö ár. Hér eru nær allir
tvítyngdir hvort sem þeir teljast Ís
lendingar eða Frakkar. Eiginmaður
Sigríðar, Michel, kom sem stúdent
til Íslands 1965 til að skrifa ritgerð
um Ísland og féll fyrir ný útskrifaðri
dömunni sem kenndi honum ís
lensku. Segja má að hann hafi tekið
úrvals sýnishorn með sér heim
til Frakklands! En unga íslenska
daman kunni varla að sjóða egg svo
franska eldhúsið tók henni opnum
örmum.
„Ég ætlaði mér að fara til París
ar og verða menningarviti, fannst ég
vera yfir það hafin að vera að elda.
En svo komu börnin og ég þurfti að
sjá um matinn á heimilinu. Tengda
mamma kenndi mér því að elda.
Móðir mín var mikill kokkur en
henni fannst þetta svo alvarlegt mál
að við börnin máttum í mesta lagi
snúast í kringum hana í eldhúsinu
en ekki trufla hana með því að taka
þátt.“
Eldgamlar og ólíkar hefðir
Hvernig er franskri eldamennsku
best lýst?
Í þeim fjórum bókum sem Sig
ríður hefur skrifað, ásamt Silju
dóttur sinni sem tekur ljósmynd
irnar, er frönskum heimilismat gerð
góð skil enda segir hún þá elda
mennsku byggða á gömlum hefðum
og vera ákaflega ólíka eftir því hvar í
Frakklandi er drepið niður fæti.
„Frakkland er svo stórt land
svæði, ólíkt lofts og landslag og
þar af leiðandi eldamennskan svo
gjörólík. Rétt eins og vínin sem eru
ólík eftir því hvar þrúgan vex. Mat
reiðslan er þar af leiðandi oft í sam
ræmi við vínin. Þetta þykir sjálfsagt
en því miður er til dæmis farið að
verða svo dýrt að elda flesta rétti
sem ættaðir eru frá Búrgundhéraði
eins og til dæmis Beuf Borgoine því
vínin þaðan eru orðin svo dýr!“
En matreiðsla með svona langa
hefð. Má engu breyta? „Í raun eru
þetta óhreyfanlegir réttir. Nútíma
fólk hefur kannski gert þá léttari
en litlu öðru breytt.“ Sigríður nefn
ir sem dæmi grænmetissúpu og
eldunaraðferð á henni. „Tengda
mamma mín sauð grænmetissúpu í
klukkustund og þó hafði hún brytj
að grænmetið vandlega niður í litla
bita. Þegar ég spurði hana að því af
hverju þetta væri soðið svona lengi
sagði hún ástæðuna vera að það
væri svo erfitt að melta hálfsoðið
grænmeti. Frakkar stóðu lengi í
þessari trú. Sama súpa er í dag soð
in í mun styttri tíma, mesta lagi í 15–
20 mínútur enda meiri næringu að
sækja þannig.“
Silungur og bláber í tösku
Eftir svona langa búsetu erlendis er
forvitnilegt að heyra um það sem
Sigríður tekur með sér í ferðatösk
una eftir sumardvölina á Íslandi?
„Reyktan silung, harðfisk og lýsi.
Seytt rúgbrauð, sem okkur þykir svo
ógurlega gott. Rabarbara sem verð
ur sultaður þegar ég kem heim til
Parísar og svo bláber þegar þau fást.
Uppskeran er svo seint á ferðinni
þetta árið að ég tek engin íslensk
bláber í þetta sinn.“
Íslenskar matarhefðir hafa
annars nær alfarið fengið að víkja
fyrir þeim frönsku á heimili Sigríð
ar. Eina undantekningin er um jólin
þegar íslenska hangikjötið þykir
ómissandi.
Dýrmætt borðhald
Sigríður lýsir borðhaldinu sem
gjörólíku því sem margar evrópskar
þjóðir stunda í dag. Þar er ekki að
finna sjálfala börn og fullorðna
sem opna ísskápinn þegar hent
ar og borða fyrir framan skjáinn.
„Eldamennskan og borðhaldið er
svo nátengt hamingjunni og styrkir
fjölskylduböndin. Stórfjölskyldan
kemur saman á sunnudögum og
þá er meiru kostað til matarins,
matarundirbúningsins og neysl
unnar. Það er byrjað snemma
morguns með því að fara á mark
aðinn þar sem kaupmennirn
ir þekkja viðskiptavini sína og
gera vel við þá. Svo er farið heim
að elda saman. Tíminn sem fer í
undirbúninginn er jafn dýrmætur
og borðhaldið þar sem setið er
saman í marga klukkutíma og allir
fá að segja frá því sem á daga þeirra
hefur drifið.“
Bækurnar
Þær mæðgur, Sigríður og Silja, hafa
unnið saman að þremur bókum
þar sem fjallað er um franska mat
reiðslu og matarhefðir. Sigríður sér
þar að mestu um textaskrif og upp
skriftir en Silja um ljósmyndir af
réttunum og umhverfi. Bækurnar
hafa allar slegið í gegn og ætla má
að margir matgæðingar landsins
eigi þær, eina eða allar. Bækurnar
eru þrjár talsins: Sælkeraferð
um Frakkland, Sælkeragöngur
um París og Sælkeraflakk um
Provence, allar gefnar út hjá Sölku
Forlagi. Inntar eftir því hvort fjórða
bókin sé væntanleg segja Sigríður
og Silja að erfitt sé að vinna saman
að bók nú þegar þær eru búsettar
hvor í sínu landinu. Svona sam
vinna krefst hreinlega tveggja aðila
sem geta undirbúið og notið mat
arins saman að frönskum sið. n
„Eldamennskan og
borðhaldið er svo
nátengt hamingjunni og
styrkir fjölskylduböndin.
Bergljót Björk
begga@pressan.is
Sælkera
preSSan
Gulrótasúpa frá Crécy
„Potage Crécy“
Fyrir 6 - Undirbúningur 15 mínútur
- Suða 20 mínútur
n 500 g gulrætur
n 250 g blaðlaukur
n 250 g mjölmiklar kartöflur
n 1 hvítlauksrif
n Steinselja, salt, fínrifinn appelsínu-
börkur
n 2 dl rjómi, 1 tsk. sykur, 1 tsk. malaður
rósapipar.
Þvoið og afhýðið grænmetið, skerið í litla
bita. Setjið það allt nema steinseljuna í
pott með 1,2 lítrum af vatni, saltið. Sjóðið
þar til grænmetið er meyrt. Maukið og
kælið.
Þeytið rjómann með sykri og rósapipar.
Ausið súpunni í skálar eða glös, leggið
skeið af rjóma ofan á hvern skammt og
klippið steinselju yfir. Súpan er borðuð
köld í forrétt.
Bon appétit!
Þrír tvítyngdir
ættliðir Melkorka,
Silja Sallé og Sigríður
Gunnarsdóttir.
MynD ÞorMar Vignir gunnarSSon
H E I L S U R Ú M
70%
20
til
AFSLÁTTUR
Útsala Rekkjunnar
í fullum gangi!
Lagersala á
rúmteppum og
handklæðum