Skagfirðingabók - 01.01.2008, Qupperneq 162

SKAGFIRÐINGABÓK
hann flokk unga fólksins, bæði frá
Tjörnum og Glæsibæ, fremst fram í
Hrolleifsdal að austanverðu ril útilegu-
heyskapar í svonefndum Seta. Það
land áttu Tjarnir frá aldaöðli. Var eft-
irsótt að komast í þessa paradís að
vorinu og vera þar sjálfrátt dögum
saman í blíðalogni og brennandi sól-
skini. Þessu var lokið fyrir túnaslátt.
Þessi tilhögun hélst alllengi. En það
furðulega skeði að hreppstjórinn á
Skálá náði Setanum undir sitt eignar-
hald sviksamlega við fasteignamats-
gerð án þess Kristinn vissi fyrr en
leiðréttingartími var útrunninn. Lög-
lærðir kunningjar hans sögðu honum
að hans væri rétturinn, en það yrði
dýrt að ná honum. Hann yrði að gera
það upp við sig hverju hann vildi
kosta til. Kristinn lét þetta kyrrt
liggja en notaði landið eins og áður
án þess að hreppstjóri fyndi að því.
Nú er þetta orðið afrétrarland hrepps-
ins, en kallast Skálársetinn.
Ekki var Kristinn glöggur maður á
skepnur, þó hann yrði þess strax var
ef skorðu vantaði eða eitthvað til-
heyrandi útgerðinni. Eitt haustið
voru settir á fjórir gemlingar, þar af
einn höttóttur. Hann var í miklu
uppáhaldi hjá krökkunum, því það
var svo gott að þekkja hann. Hann var
talsvert hændur að þeim og gerði sig
heimakominn. Nú vildi svo til um
vorið að Hatta hafði verið að príla
upp í fiskhjallinum og felldi niður
á sig hjallás sem varð til þess hún
hengdist. Þetta var mikið sorgarefni
fyrir ungdóminn. „Og hvað heldurðu
að hann pabbi segi þegar hann sér að
hún Hatta er farin?“ spurði amma.
„Uss, hann tekur ekkert eftir því ef
ekkert verður talað um það“, svaraði
Soffía móðir hennar, og það ráð var
haft og aldrei minnst á Höttu.
Kristinn sótti fast sjóinn og ekki
alltaf í góðu veðri. Hann var fiskisæll
með afbrigðum og lengi var haft í
minni þegar hann fann hvalinn. Það
var talsvert fyrir norðan fiskimið að
vori til, blíðuveður og logn. Hvalur-
inn var ekki stór, en nóg til þess að
hægt miðaði þó róið væri af öllum
mætti. Þannig var stritað heilan dag
og samt var löng leið eftir. Bátur af
Mölinni tók eftir að eitthvað sér-
kennilegt var við ferðalag þeirra og
kom þeim til hjálpar. Hafðist á end-
anum að koma hvalnum til lands.
Það var hrefna og þótti góður fengur.
Aldrei lenti hann í slysum með sig
eða sína menn þó oft væri reflt á tæpt
vað. Var eins og fylgdi honum sér-
stakt lán við sjó og er sjóferðin þegar
Baldvin Jónsson í Lónkoti fórst,
dæmi um það. Þann 4. apríl 1867 var
hæg sunnanátt að ganga niður og
sjáanlega yrði ágætis veður næsta
dag. Jón Helgason bóndi á Róðhóli
ákvað að fara í legu seinnipart dagsins
og nota sér sunnankaldann að létta
róðurinn norður á miðin. Um kvöld-
ið voru þeir komnir norður á Hól,
gamalt hákarlamið langt norður og
vestur af Hausunum. Þar lögðust þeir
og fengu strax ágætis afla. Hélst hann
alla nóttina og fram á daginn. Bald-
vin í Lónkoti fór af stað seinnipart
nætur og hafði góðan byr norður eftir
í sunnankaldanum sem var þó að
ganga niður. Lagðist hann á Hólnum,
stutt frá Jóni. Sýndist þeim á Róð-
hólsskipinu að þeir kæmust strax í
góðan afla og gekk það svo um dag-
inn. Kristinn komst ekki af stað fyrr
en bjart var orðið og fannst mönnum
158