Fréttatíminn - 12.02.2016, Blaðsíða 6

að mat. Guðmundur segir Bónus
að sjálfsögðu aldrei hafa eitrað
mat en að lásar á ruslagámum við
verslanir hafi iðulega verið brotnir
upp. Gámunum sé læst því það sé
óþægilegt að fólk gramsi í ruslinu
auk þess sem fólk hendi óflokk-
uðu heimilissorpi í gámana sem
geri það að verkum að þeir falli í
flokkun.
Væri rökrétt leið á Íslandi að
banna verslunum að henda ætum
mat?
„Já, en innan skynsemismarka.
Verslanir þurfa alltaf að henda
því sem er ónýtt, en auðvitað á að
sporna við að henda vöru sem er í
lagi, það er allir sammála um það.
Það er allra hagur að minnka sorp,
líka verslana því það kostar að
urða. Við höfum frá upphafi gert
margt til að sporna við sóun en það
er alltaf hægt að gera betur.“
Frönsku lögin ná til allra stór-
markaða sem eru stærri en 400
fermetrar. Lögbrjótar geta átt
yfir höfði sér sektir að tíu millj-
ónum króna eða tveggja ára fang-
elsi. Talsmenn Carrefour, stærstu
matarkeðju Frakklands, fagna lög-
unum en keðjan hefur í nokkurn
tíma gefið allan sinn afgangsmat
til góðgerðamála auk þess að selja
grænmeti sem aðrar keðjur hafa
úthýst, standist það ekki ákveðið
fegurðarmat.
Verslanir þurfa
alltaf að henda því
sem er ónýtt, en auð-
vitað á að sporna við
að henda vöru sem
er í lagi.
Guðmundur Marteinsson
framkvæmdastjóri Bónus
6 | fréttatíminn | Helgin 12. febrúar–14. febrúar 2016
FAXAFENI 5
Reykjavík
588 8477
DALSBRAUT 1
Akureyri
588 1100
SKEIÐI 1
Ísafirði
456 4566
Norski hönnuðurinn og innan húss -
arkitekt inn Jahn Aamodt er maðurinn
á bak við Timeout hæg inda stól inn.
Hann hefur unn ið til fjölda verð launa
fyrir hönn un sína en við stönd um fast
á því að Timeout hæginda stóllinn sé
hans 9. sinfónía. Stóllinn er nútíma -
legur en um leið alveg tímalaus.
T I M E O U T HÆ G I N D A S T Ó L L I N N
TIMEOUT stóll, verð: 299.990 kr.
TIMEOUT skemill, verð: 79.990 kr.
J a h n A a m o d t
T I M E O U T
TIMEOUT ER FÁANLEGUR Í MÖRGUM LITUM Í LEÐRI OG ÁKL ÆÐI.
Frakkar urðu í vikunni
fyrsta land í heimi til að
banna matarsóun stór-
markaða með lögum.
Guðmundur Marteinsson,
framkvæmdastjóri Bónus,
segir verslunina frá upphafi
hafa reynt að takmarka sóun
en alltaf megi gera betur.
Hann telur lögin rökrétt en
þó innan skynsemismarka.
Halla Harðardóttir
halla@frettatiminn.is
„Mér lýst ágætlega á þessi lög, það
á bara eftir að koma ljós hvern-
ig framkvæmdin verður,“ segir
Guðmundur Marteinsson, fram-
kvæmdarstjóri Bónus, um nýsett
lög í Frakklandi sem banna stór-
mörkuðum að henda ætum mat.
Frakkland er fyrsta landið sem
bannar matarsóun stórmarkaða.
Nýju lögin banna stórmörkuðum
að henda eða eyðileggja mat sem
hefur ekki selst fyrir síðasta sölu-
dag og skyldar stórmarkaðina til að
gefa matinn til góðgerðamála eða í
matarbanka. „Við gáfum lengi mat
á síðasta söludegi til Samhjálpar
en þá vorum við gagnrýnd fyrir að
gefa útrunnar vörur, svo það eru
tvær hliðar á þessu,“ segir Guð-
mundur.
Einnig banna frönsku lögin að
ætur matur sé eitraður en erlendir
stórmarkaðir hafa brugðið á það
ráð að eitra ætan mat í ruslagám-
um til að koma í veg fyrir að sí-
stækkandi hópur fólks sæki þang-
Umhverfi Frakkar fyrstir til að setja lög um matarsóun
Rökrétt að setja lög
um matarsóun
Íslendingar henda mat fyrir 30 milljarða
Þó ekki séu til áreiðanlegar tölur frá umhverfis-og auðlindaráðu-
neytinu um matarsóun Íslendinga er hægt að geta sér til um um-
fangið út frá neyslu nágranna okkar. Miðað við breskar áætlanir um
kostnað vegna matarsóunar má ætla að meðal-Íslendingurinn hendi
mat fyrir um 29 þúsund krónur á ári. Því til viðbótar er sóað og hent
mat fyrir um 61 þúsund krónur á ári á hvert mannsbarn við fram-
leiðslu, flutning og sölu á mat; samtals 90 þúsund krónur á íbúa. Það
gera rétt tæpa 30 milljarða króna á ári fyrir landsmenn alla.
Ætla má að Íslendingar hendi mat fyrir
30 milljarða króna á ári.
Mynd | Getty
Gætum stytt boðunar-
lista með ökklaböndum
Ódýrasta úrræðið til að
bæta verulega ástandið í
fangelsismálum á Íslandi,
án þess að mikið viðbótarfé
yrði lagt til málaflokksins,
væri að lengja tímann sem
menn fá að afplána með
ökklaband utan fangelsa.
Þannig yrðu mönnum hleypt fyrr út.
Þetta sagði Páll Winkel fangelsis-
málastjóri á opnum fundi um betrun
í fangelsum sem haldið var í Norræna
húsinu á dögunum.
„Ef við gætum hleypt mönnum,
sem við treystum til þess, fyrr út
með ökklaband þá gætum
við tekið inn nýja fanga og
saxað á biðlistana sem hafa
myndast. En við hjá Fang-
elsismálastofnun getum
ekki tekið þessa ákvörðun
þó við vildum. Þetta er póli-
tísk ákvörðun,“ sagði Páll.
Boðunarlistar í afplánun hafa
lengst að undanförnu. Alls bíða um
480 manns eftir að taka út fangelsis-
refsingu, þar á meðal 40 konur en
það er óvenjulegt ástand sem mynd-
ast hefur eftir lokun kvennafangelsis-
ins í Kópavogi. | þt
Sjóræningjasíðan putlocker
er komin með íslenskt lén og
heitir nú putlocker.is.
Síðan ferðast ört milli landa enda
um ólöglega starfsemi að ræða,
þar sem brotið er á höfundarrétti
þeirra sem eiga efnið sem verið er
að dreifa. Siðareglur ISNIC meina
síðunni ekki að vera með íslenskt
lén þrátt fyrir ólöglega starfsemi.
Framkvæmdastjóri ISNIC sagði í
samtali við Fréttatímann að fyrir-
tækið hefði engar siðareglur þegar
kæmi að því að skrá lén fyrir vef-
síður og skipti sér ekki af því hvaða
efni væri að finna á síðunum.
Fyrirtækið vísaði þó ný-
lega íslamska ríkinu úr við-
skiptum vegna þess að sam-
tökin notuðu lénið punktur
is eins og höfuðlénið stæði
fyrir íslamska ríkið (IS). Það
var því gert á þeim forsend-
um að hryðjuverkasamtökin
settu vörumerkið í uppnám.
„Fólk ofmetur það vald
sem skráningarkerfið býr
yfir og okkur berast óskir um að
loka ýmsum lénum,“ segir Jens
Pétur Jensen hjá ISNIC.
En af hverju eru þá síður eins og
putlocker á flótta?
„Sum skráningarkerfi, sérstak-
lega í Bandaríkjunum, eru
undir hæl stjórnvalda og
þar gengur mjög hratt fyrir
sig að loka lénum. Þar ráða
samtök sem berjast fyrir
höfundarrétti miklu en
virðingin fyrir málfrelsinu
er að sama skapi lítil. Hér
hefur reynt á slíkt, þegar
sýslumaður vildi loka síð-
unni istorrent.is, en hann
hafði ekki erindi sem erfiði, enda
var honum bent á að höfuðlénið
væri einfaldlega burðarvirkið eða
heimilisfang á netinu en ekki síðan
sjálf eða það efni sem hún inniheld-
ur,“ segir Jens Pétur. | þká
Sjóræningjasíða á íslensku léni