Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.09.1997, Blaðsíða 27
Og lyktin af þeim var svo stæk að það Ieið yfir
Florence, en það versta var eftir: I þann mund er
skipið á að létta akkerum fær Charles hugboð um að
ekki sé allt með felldu. Hann tekur skipstjórann tali
og verður þess áskynja að skipið á að sigla beinustu
leið til Englands án viðkomu í Skutari! Hann og
fylgdarlið varð ekki höndum seinna að flytja Flor-
ence, jafn veikburða og hún var, aftur í land og síðan
yfir í annað skip ...
Charles og hitt fólkið lagði sig allt að því í lífs-
hœttu við að koma mér frá borði. En ráðagerðir
Halls lœknis um að losa sig endanlega við mig urðu
að engu!
*
Stormur geisaði á Svartahafi meðan á ferðinni stóð.
Florence var sjóveilt og örmagna þegar hún loks lcom
aftur til Skutari. Hún gat ekki talað og ekki hreyft
legg né lið. Það var gjörbreytt kona og tærður líkami
sem nú var borinn á land. Hermenn með társtokkin
augu fylgdu börunum sem hún lá í upp að íbúðarhúsi
herprestsins þar sem hún átti að búa fyrst um sinn og
reyna að ná kröftum aftur.
Utsýni frá hásinu var yjir Bosporussund.
Fegursta útsýni í heimi! En ég hafði ekki fyrr haft
tíma til að virða það fyrir mér.
Allir lögðust á eitt til að Florence gæti notið friðar
og kyrrðar og náð heilsu á ný.
Einn morguninn komu tveir hermenn með litla
uglu til mín. Þeir sögðu að hún héti Aþena. Eg liafði
einhvern tíma sagt þeim frá litlu uglunni minni sem
ég átti heima. Sidney Herbert sendi mér lítinn kjöltu-
rakka alla leið frá Englandi! Ein hermannakonan
setti litla barnið sitt í leikgrind inn til mín, það held
ég að hafi verið það besta af öllu sem fyrir mig var
gert.
Vikurnar liðu og þegar sumri hallaði hafði Flor-
ence náð heilsu aftur. En hún varð aldrei jafn sterk
og hún hafði verið áður. Krímveikin, sem nú er talið
að hafi verið taugaveiki, markaði sín spor það sem
eftir var ævinnar.
Fjölskylda Florence heima á Englandi skrifaði
henni og sárbændi hana um að koma heim að minnsta
kosti um stundarsakir, en eins og Flo skrifaði Pop:
„Ef égfer nú er allt unnið fyrir gýg því óðar mun
sækja aftur í fyrra horf. Það er svo margt sem enn
þá er ógert.“
Nokkrir vina Florence fóru heim þetta sumar, þar
á meðal Selina og Charles Bracebridge. Þau höfðu
haldið lit að vera eystra í níu mánuði og stutt Flor-
ence eins og þau gátu jafnt á nóttu sem degi. En nú
gátu þau ekki meir.
Þetta var áfallfyrir mig en ég skildi þau vel.
Heima á Lea Hurst var efnt til fjölskylduráð-
stefnu. Hver gæti farið og aðstoðað Flo?
Það reyndist vera Mai frœnka sem ávallt hefur
verið mér lijartfólgin, hún kom í september.
Mai frænka var gráti næst þegar hún sá Florence
fyrst og hún skrifaði heim: „Hún var líkust litlu
barni, fallega hárið stuttklippt, föl og torkennileg
eftir veikindin. En hún slær ekki slöku við starfið.
Vinnudagur minn er átján klukkutímar en ég er
smeyk um að hennar sé enn lengri. Guð má vita hve-
nær hún sefur eða nærist. Eg sárbæni hana um að
taka sér hvíld ...“
Mér var það ógerlegt, verkefnin sýndust vera
jafn mikil og þegar ég kom hingað fyrst.
En það var auðvitað vegna þess að Florence setti
sér sífellt ný og ný markmið til að keppa að. Sumarið
1855 skrifaði hún heim:
„Mér verður stöðugt betur Ijóst í hverju skelfing-
ar þessa stríðs eru fólgnar. Ekki sárum og blóði,
hitasótt og hungri eða kulda. Það er drykkjuskapur
og ruddaháttur þeirra sem eru óbreyttir hermenn og
undirlœgjuháttur, klíkuskapur og miskunnarleysi
hjá þeim sem eru yfir þá settir.“
Þegar haustaði hljóðnaði við víglínuna. Sevasto-
pol var að lokum yfirunnin, enn leið þó hálft ár þar
til friðarsamningar hófust.
Enn einu sinni varð það líf og velferð hermann-
anna sem það kom niður á. Nú reikuðu þeir bara um
með skrílslátum og reyndu að drepa tímann í óvist-
legum herbúðunum með brennivínið sem einasta
haldreipið - og jafnframt sinn mesta óvin. Drykkjan
var yfirgengileg, hermennirnir lágu ofurölvi í knæp-
unum og á víð og dreif úti við.
„Dauðadrukknir“ er rétt lýsing því þeir dóu bein-
línis af drykkjunni. Brennivínið, sem þeir drukku,
var blátt áfram eitur. En sennilega var það eins og
vera bar því enginn lyfti svo mikið sem litla fingri til
að ráða bót á því.
Liðsforingjarnir voru kuldalegir og þóttafullir.
Þeir áttu aðeins eitt orð yfir hermennina: Skepnur -
og ekki var annars að vænta af skynlausum skepn-
um. Florence var um megn að horfa upp á þetta.
Eg hafði ekki œtlað að bjarga þeim úr dauðans
greipum í sjúkrahúsinu til þess að þeir fœru síðan
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 4.TBL. 73.ÁRG. 1997
219