Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.09.1997, Blaðsíða 10

þekkingu, hæí'ni og reynslu að mörkum og eru
samábyrgir fyrir árangrinum.
4. Arangur teymisvinnu byggist á hæfni þeirra sem í
teyminu starfa til að útfæra teymisvinnuna og
stjórna teyminu sem sjálfstæðum hópi einstakl-
inga.
Kostir og gallar teymisviimu
Eins og fram kemur í ofangreindum skilgreiningum
eru markmið þeirra sem vinna í teymi sameiginleg.
Stjórnun teymisins er einnig sameiginleg en jafnframt
breytileg eftir áhersluatriðum viðfangsefnisins hverju
sinni. Sama má segja um hlutverkaskipan innan teym-
isins, það þarf ekki alltaf að vera sá sami sem gerir
ákveðna hluti (t.d. bólusetja). Oftast sér þó einhver
einn um að stjórna samstarfinu. Það þýðir j)ó ekki að
hann taki allar ákvarðanir fyrir teymið. Samskipti
innan teymisins byggjast á samvinnu og sameiginleg-
nm ákvörðunum um starfið. Teymið þarf að gera sér
grein fyrir að ef úrræði eru ekki til staðar innan teym-
isins þarf að leita eftir sérfræðiáliti. Teymisvinna,
eins og öll önnur kerfi, hefur þó hæði kosti og galla.
Helstu hostir eru:
- Samfella í starfi og samskiptum við skjólstæðinga.
- Hvetjandi kerfi er eykur vinnuafköst.
- Markvissari vinnubrögð þeirra sem vinna saman í
lcerfinu.
- Teymisvinna krefst sjálfstæðis í vinnubrögðum.
Helstu gallargeta verið:
- Minni möguleikar á sérhæfingu.
- Aukið vinnuálag.
- Of náin samskipti við skjólstæðinga eða hina í
teyminu.
Skipplagserfiðleikar við ákveðna þætti þjónust-
unnar.
- Erfið samvinna einstaklinga innan teymisins.
Ljóst er að leggja þarf mikið í grunninn að góðri
teymisvinnu þannig að þeir sem í teyminu starfa læri
að vinna markvisst saman. Sé það gert nýtist betur
samanlögð þekking, færni og úrræði þeirra sem
starfa saman. Arangursrík teymisvinna skilar sér í
betri þjónustu og eykur starfsánægju þeirra sem
hana veita.
Fyrirkomulag þjónustunnar á Heilsugæslu-
stöðinni á Seltjamamesi
Heilsugæslustöðin á Seltjarnarnesi hóf starfsemi 1.
apríl 1982. Stöðin þjónar um 15.000 manns á Sel-
tjarnarnesi og í vesturbæ Reykjavíkur. Húsnæði
stöðvarinnar, sem er um 1.000 fm., er það stórt að
ákveðið var að skipta því í fjórar einingar. 1 hverri
einingu starfa tvö teymi og hefur hvort þeirra til ráð-
stöfunar tvö skoðunar- og viðtalsherbergi. Vinnu-
herbergi og biðstofa í hverri einingu er sameiginlegt.
I einingunum fara flest samskipti teymisins við skjól-
stæðinga fram, hvort heldur um er að ræða ung-
harnaskoðun, mæðraskoðun eða almenna móttöku og
ráðgjöf. Skipulagning húsnæðisins hefur haft mikið
að segja um að gera teymisvinnuna framkvæmanlega
og jafnframt hjálpað til að draga úr ókostum vegna
stærðar stofnunarinnar.
Fyrirmynd að skipulagningu stöðvarinnar hefur
m.a. verið sótt til heilsugæslu í dreifbýli og jafnframt
tekið mið af alþjóðlegum kenningum varðandi heilsu-
gæslu og heimilislæknaþjónustu. Starfsfólk stöðvar-
innar hefur með tímanum skipulagt og mótað starf-
semina. I byrjun, meðan starfsemin var lítil, sinntu
heilbrigðisstarfsmenn öllum sem til stöðvarinnar leit-
uðu en ekki bara ákveðnum hópi fólks. Smám saman
festist heimilislæknaskipulag í sessi, þ.e. hver fjöl-
skylda valdi sér ákveðinn heimilislækni. lljúkrunar-
fræðingar gerðu sér snemma ljóst að með góðu sam-
starfi við lækna styrktu þessar starfsstéttir mjög hvor
aðra í starfi. I framhaldi af því þróuðust hugmyndir
um teymisvinnu. Þannig hafa læknir og hjúkrunar-
fræðingur sameiginlega tekið að sér hóp einstaklinga
eða fjölskyldna. Hjúkrunarfræðingar hafa því með
tímanum snúið frá sérhæfðum verkefnum og í vax-
andi mæli tekið að sér hlutverk heimilishjúkrunar-
fræðings.
Umfang heimahjúkrunar jókst og árið 1990 voru
ráðnir sjúkraliðar að stöðinni sem bættust þá í teym-
in.
Dæmi uni teymisvinnu
Hér á eftir fara dæmi um hvernig teymisvinnan geng-
ur fyrir sig í heilsugæslu.
Dæmi I
Mikilvæg tengsl myndast í mæðra- og ungbarna-
vernd. Þar er fylgst með líkamlegu, andlegu og fé-
lagslegu ástandi og líðan móður og barns. Teymið
reynir síðan að veita fjölskyldunni þann stuðning sem
hún þarf. Eftirfarandi dæmi er um fjölskyldu sem er
dæmigerð fyrir þær ungu fjölskyldur sem leita til
stöðvarinnar.
Fjölskyldan skráði sig á stöðina þegar hún lluttist
á svæðið. I henni voru móðir með fimm ára barn úr
fyrri sambúð og sambýlismaður. Nokkru síðar varð
konan þunguð og kom á heilsugæslustöðina til teymis-
ins í mæðraeftirlit. Konan var kvíðin og hafði miklar
áhyggjur af heilbrigði barnsins sem hún gekk með og
einnig af sambandi sínu við barnsföðurinn. Hún
reykti og geklc illa að hætta því. Meðgangan var eðli-
leg en vegna depurðar kom hún í mæðraskoðun
aukalega og í viðtöl til heimilislæknis þess á milli.
Einnig leitaði hún til teymisins vegna hálsbólgu,
202
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 4.TBL. 73. ÁRG. 1997