Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.09.1997, Blaðsíða 21
meginástæðan fyrir stofnun félagsins því að á stofn-
fundi þess var borið upp til atkvæða hvort stofna
skyldi félag í þeim tilgangi að hjálpa stúlkum er læra
vildu hjúkrunarstörf, að fullnuma sig í Danmörku og
var það samþykkt (Fjelag íslenskra hjúkrunar-
kvenna, 1919 [fundargerð, ódagsettur fundur]).
Formaður félagsins var kjörin Harriet Kjær, yfir-
hjúkrunarkona Holdsveikraspítalans, og aðrir í
stjórn voru Christophine Bjarnhéðinsson, Kristín
Thoroddsen, Aldís Helgadóttir og Jórunn Bjarna-
dóttir. Þær höfðu lært hjúkrun í Danmörku og Nor-
egi. Þá var einnig í stjórn félagsins Sigríður Magnús-
dóttir, hjúkrunarkona á Vífilsstaðahælinu, en hún
hafði unnið þar frá stofnun hælisins. Hún hafði enga
hjúkrunarmenntun að haki en mikla reynslu í hjúkr-
unarstörfum. Þegar á fyrsta fundi félagsins var tekið
fyrir fyrsta viðfangsefnið sem var nám hjúkrunar-
nema og tekið sérstaklega fram að þetta nám ætti að
vera til hráðahirgða eða eins og sagði í fundarbók
félagsins: „þangað til við fáum okkar eigin landsspít-
ala.“ (Fjelag íslenskra hjúkrunarkvenna, 1919 - 1929
[fundargerð 23. júlí 1920]). Kennslu hjúkrunarnema
skyldi hagað ])annig að þeir tækju 8 mánuði á Vífils-
stöðum, 4 mánuði á Kleppsspítala og 12 mánuði á
Holdsveikraspítalanum. I Danmörku og síðar í Nor-
egi áttu hjúkrunarnemar að supplera 4 mánuði á
lyflæknisdeild, 6 mánuði á handlækningadeikl, tvo
mánuði á húðsjúkdómadeild og tvo mánuði á fæðing-
ardeild (Fjelag íslenskra hjúkrunarkvenna, 1919
[fundargerð, ódagsettur fundur])
Christophme Bjamhéðiiisson heldur á fund H.F.
ÖHegaards
Ekki hefur stjórn Félags íslenskra hjúkrunarkvenna
verið húin að útvega nemum dvöl í Danmörku þegar
félagið var stofnað. Um vorið árið 1922 hélt frú
Christophine Bjarnhéðinsson til Kaupmannahafnar á
fund framkvæmdastjóra Bigshosjjitalet (Ríkissj)ítal-
ans), H.F. Ollegaards. Þar komst hún að samkonni-
lagi við hann um að taka íslenska hjúkrunarnema í
viðhótarnám með þéim skilyrðum að hjúkrunarnem-
arnir skildu og töluðu dönsku áður en þeir hæfu
námið (Fjelag íslenskra hjúkrunarkvenna, 1922).
Þá kom það sér einkar vel fyrir nemana að frú
Christophine Bjarnhéðinsson hafði einnig komist að
samkomulagi við stjórn Eimskijmfélags Islands að
það léti nemum í té árlega ókeyj)is tvo farseðla með
skipum til Kaujnuannahafnar. Síðar bauðst norskt
skijtafélaga, Bergenske Damjiskihsselskah til að
hjóða íslenskum hjúkrunarnemum, sem fóru til náms
í Noregi, ókeyjiis ferð þangað (Erla Dóris Halldórs-
dóttir, 1996a, hls. 88).
Sú fyrsta á vegum félagsms heldur utan tilaö
supplera
Steinunn Jóhannesdóttir, 22 ára bóndadóttir frá
Breiðafirði sem hóf hjúkrunarnám á vegum Félags ís-
Dönsk lijiíkriiiiíirkoiid. Myndin er í eign Félngs íslenskra
lijúkriiiiarfrœðinga.
lenskra hjúkrunarkvenna í desemher 1921, varð
fyrst til að halda til Kaupmannahafnar til að suj)j)-
lera á vegum félagsins. Eftir tveggja ára hjúkrunar-
nám hérlendis hélt Steinunn til 18 mánaða lokanáms
á Ríkisspítalanum í Kaujnnannahöfn og lauk ])aðan
lokaj)rófi í hjúkrun. Eftir það próf fékk hún próf-
skírteini um að hún væri fullmenntuð hjúkrunarkona
(Erla Dóris Halldórsdóttir, 1996a, hls. 79, 81).
Hjúkrunamemi med æðahuúta
Það kom í hlut formanns Félags íslenskra hjiikrunar-
kvenna að koma nemum í námsstöður við sjúkrahús
hérlendis og erlendis. Inntökuskilyrðin voru þau að
hjúkrunarneminn mátti ekki vera yngri en 22 ára og
ekki eldri en 30 ára en undantekning var gerð á þess-
um aldurstakmörkum. Þá urðu þær að vera heil-
hrigðar á sál og líkama. Með umsóknum til félagsins
varð að fylgja vottorð frá lækni er skoðaði stúlkurn-
ar (Erla Dóris Halldórsdóttir, 1996a, hls. 89, 91).
Þá kom það einnig í hlut formanns Félags ís-
lenskra hjúkrunarkvenna að fylgjast grannt með
heilsu kvennanna eftir að þær hófu hjúkrunarnámið.
Sérstaklega var fylgst með fótleggjum þeirra þar sem
hjúkrunarstarfinu fylgdu miklar göngur og stöður.
Það þótti því mjög mikilvægt að fætur þeirra væru í
lagi áður en þær hæfu lokanámið í Danmörku eða
Noregi. Dæmi er um að formanni félagsins, frú Sig-
ríði Eiríksdóttur, hafi eitt sinn borist til eyrna að hjá
TÍMARIT HJÚKRUNARFRÆÐINGA 4.TBL. 73.ÁRG. 1997
213