Tímarit hjúkrunarfræðinga - 01.06.2006, Blaðsíða 13

að á árunum 2002-2007 verði komið á fót
400-450 nýjum hjúkrunarrýmum á landinu,
þar af um 350 á höfuðborgarsvæðinu. Á
sama tíma verði dagvistarrýmum fjölgað
um 135 á landinu öllu“ (Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytið, 2002).
Samkvæmt markmiðum heilbrigðis--
áætlunar til ársins 2010 eru aðalmarkmið
í sambandi við eldri borgara að bið eftir
vistun á hjúkrunarheimili fyrir fólk, sem er
hefur mjög brýna þörf fyrir slíka vistun,
verði ekki lengri en 90 dagar. Að yfir
75% fólks 80 ára og eldra sé við svo
góða heilsu að það geti með viðeigandi
stuðningi búið heima. Að dregið verði úr
tíðni mjaðma- og hryggbrota um 25%.
Að yfir 50% fólks 65 ára og eldra hafi
a.m.k. 20 tennur í biti (Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytið, 2001).
Sunnudaginn 26. mars 2006 var haldinn
stofnfundur Aðstandendafélags aldraðra,
AFA. Eitt af markmiðunum er að efla
virðingu fyrir lífi og ævistarfi aldraðra og
efla samvinnu og samheldni aðstandenda.
Reynir Ingibjartsson, formaður félagsins,
sagði á stofnfundinum að menn væru að
reyna að fá aðstandendur til að hugsa
um og hafa áhrif á stöðu aldraðra í
dag og sagði hann það ekki líðandi að
hundruð manna væru á biðlistum og að
mikill fjöldi fólks sæi ekki fram á neinar
úrbætur. Fram til þessa hefði nóg verið
unnið af skýrslum og nefndarálitum, það
væri komið að framkvæmdum. Hann
benti enn fremur á að kjaramál aldraðra
væru í miklum ólestri, skattlagning væri
á lífeyri aldraðra nú sem ekki hefði verið
fyrir 10 árum og það væri þjóðarskömm.
Reynir taldi að ef ráðstöfunarfé
Framkvæmdasjóðs aldraðra hefði farið
í byggingar í stað reksturs væri vandi
aldraðra smávægilegur miðað við það
sem er í dag. í ályktun frá stofnfundinum
segir að mikilvægt sé að stjórnvöld breyti
forgangsröð sinni og bjóði öldruðum
mannsæmandi kosti í stað biðlista.
Meðal hlutverka hins nýja félags verður
að styðja við kröfur aldraðra um úrbætur
í kjaramálum þeirra, þrýsta á stjórnvöld
um átak í búsetumálum, auka skilning
stjórnvalda og almennings á stöðu
aldraðra, stuðla að betri upplýsingum
um stöðu aldraðra og efla virðingu fyrir
lífi þeirra og ævistarfi, efla samvinnu og
samheldni aðstandenda.
Og hvað svo?
Ljóst er af fjölmiðlaumræðunni að
langflestum ber saman um að gera þurfi
átak til að breyta kjörum aldraðra, og
sumir bæta við að vilji sé allt sem þarf.
Ótal nefndir hafa verið starfandi þar sem
lögð eru drög að því sem þarf að gera
en engu að síður er staðan sú núna
að um 100 manns eru á Landspítala-
háskólasjúkrahúsi sem gætu verið á
hjúkrunarheimili, og um 400 manns eru
á biðlista í brýnni þörf fyrir hjúkrunarrými
víða um land. En hvað þarf að gera?
Breyta þarf viðhorfum í samfélaginu til
aldraðra, þess hóps sem vann hörðum
höndum að því að byggja upp það
velferðarsamfélag sem við búum við í
dag. Hvað þarf að gera nú þegar og
í nánustu framtíð til að aldraðir geti
lifað mannsæmandi lífi? Sú spurning
var lögð fyrir nokkra einstaklinga sem
þekkja ástandið betur en flestir aðrir, eða
Vilborgu Ingólfsdóttur, hjúkrunarfræðing
skrifstofustjóra öldrunarmála í heilbrigðis-
og tryggingamálaráðuneytinu, Margréti
Margeirsdóttur, formann Félags eldri
borgara, Elsu B. Friðfinnsdóttur, for-
mann FIH og Ingibjörgu H. Elíasdóttur,
hjúkrunarfræðing sem á sæti í stjórn
Aðstandendafélags aldraðra, AFA.
Heimildaskrá
Eldri borgarar í Hafnarfirði vilja sinn skerf
af Landsímasölunni (2005, 1. október).
Morgunblaðið, bls. 28.
Gamalt fólk mætir afgangi (2005, 25. október).
DV, bls. 2.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið (2000).
ímynd ellinnar og þess að starfa með
öldruðum. Reykjavík: Heilbrigðis- og trygg-
ingamálaráðuneytið.
Heiibrigðis- og tryggingamálaráðuneytið (2001).
Heilbrigðisáætlun til ársins 2010. Reykjavík:
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið (2002).
Áætlun um uppbyggingu öldrunarþjónustu
2002-2007, bls. 5. Reykjavík: Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytið.
Heilbrigðis- og tryggingamálaráðuneytið (2003).
Skýrsla stýrihóps í málefnum aldraðra til ársins
2015, bls. 17, 31. Reykjavík: Heilbrigðis- og
tryggingamálaráðuneytið.
Helmingur ellilífeyrisþega hefur það skítt (2005, 28.
október). DV, bls. 14.
í efndir skal orðum breyta (2005, 4. október).
Morgunblaðið, bls. 29.
Lög um málefni aldraðra nr. 125/1999.
Ólafur Þór Gunnarsson (2006, 27. mars). Laus
pláss - vantar starfsfólk: Morgunblaðið, bls.
16.
Ríkisendurskoðun (2005). Þjónusta við aldraða,
stjórnsýsluúttekt. Reykjavík: Ríkisendurskoðun.
Um aldraða útburði nútímans (2005, 27. október).
DV, bls. 2.
Umönnunarstörf (2006, 31. mars). Morgunblaðið,
bls. 34.
Ný bók um svefn og svefnvenjur barna
Draumaland, svefn og svefnvenjur barna
frá fæðingu til tveggja ára aldurs, er komin
út. Höfundurinn, Arna Skúladóttir, hlaut sér-
fræðingsréttindi í barnahjúkrun með svefn og
svefnvandamál sem undirsérgrein. Hún rekur
göngudeild fyrir foreldra barna með svefnvanda-
mál á Barnaspítala Hringsins, LSH ásamt því að
reka fyrirtækið Foreldraskólann, www.foreldra-
FRÉTTAPUNKTUR
skoli.is. Á bókarkápu segir að bókin
sé skrifuð fyrir uppalendur og aðra þá
sem annast ung börn með það í huga
að veita hagnýtar leiðbeiningar sem
reynst hafa vel við íslenskar aðstæður.
Bókin er 127 síður, gefin út af Sögum
útgáfu, Reykjavík. I tilefni útgáfu bókar-
innar var haldið málþing sunnudaginn
19. mars.
Tímarit hjúkrunarfræöinga - 2. tbl. 82. árg. 2006
11