Fréttablaðið - 17.03.2018, Síða 94

V ið bjuggum saman og við börðumst saman, það er auðvitað aug-ljósasta ástæða þess að við Sahin urðum vinir,“ segir Nurhak,
einn nánasti vinur Hauks Hilmars-
sonar í Sýrlandi. „En Sahin var líka
þannig í sér, hann varð vinur allra
hérna.“
Sagt er að Kúrdar eigi engan vin
nema fjallið. Hverjir eru það sem
ferðast til Sýrlands til að gerast fjöll
Kúrda?
„Þetta er mjög blandaður hópur.
Stærsti hópurinn samanstendur af
pólitískum aktívistum, herskáum
kommúnistum, anarkistum, fem-
ínistum og antífasistum. Fyrst voru
þetta nánast eingöngu fyrrverandi
hermenn en það hefur breyst tölu-
vert á undanförnum tveimur árum.
Það eru enn fyrrverandi hermenn
og eitthvað um ævintýramenn, en
ég myndi segja að meirihlutinn
væri fólk á svipaðri bylgjulengd og
Sahin,“ segir Caleb Stevens, 23 ára
Bandaríkjamaður. Hann gekk til liðs
við YPG um svipað leyti og Haukur
eftir að hafa lokið herþjálfun hjá
bandaríska hernum.
„Eins og við hin kom Sahin
hingað til stuðnings og samstöðu
með Rojava-byltingunni og það eru
margar ástæður sem hvöttu hann
og okkur öll til að taka þátt í þessu,
flestar þeirra augljósar í ljósi síðustu
tveggja áratuga og á hvaða leið hlut-
irnir hafa verið um öll Miðaustur-
löndin,“ segir Nurhak, einn nánasti
vinur Hauks í YPG.
Vanir menn og órólega deildin
Nurhak er enn í Sýrlandi. Slæmt
samband kemur í veg fyrir síma-
viðtal en þrátt fyrir að netspjall
þurfi að duga má vel finna eldinn í
brjósti Nurhaks. Honum er mikið
í mun að koma málstaðnum, sem
þeir Haukur hafa barist fyrir, skýrt
og vel til landa vinar síns.
Caleb virkar yfirvegaðari og
jarðbundnari en Nurhak. Þeir eru
jafnaldrar. Þótt margt geti skýrt
hvað þeir eru ólíkir, ekki síst sú
staðreynd að Caleb er kominn
heim til Bandaríkjanna, burt úr
stríðinu og æsingnum, gefur lýsing
Calebs á skipulagi herdeilda YPG
ákveðna hugmynd um þessa ólíku
vini Hauks.
Þótt Caleb og Nurhak berjist
báðir með YPG tilheyra þeir sinni
herdeildinni hvor.
Caleb segir herdeild Hauks, Inter-
national Freedom Battalion, saman-
standa af  vinstrisinnuðu fólki frá
Tyrklandi  og aktívistum allstaðar
staðar að úr heiminum. Herdeild
Calebs er hins vegar hefðbundnari
herdeild, sem samanstendur mest af
fyrrverandi hermönnum með minni
áherslu á pólitíska hugmyndafræði,
„þótt við værum allir mjög pólitískt
þenkjandi auðvitað“.
Komst inn í annarri tilraun
Caleb segir ferilinn inn í YPG nokk-
uð langan en samt furðu einfaldan.
Hann leitaði að upplýsingum um
samtökin og fann netfang. Í apríl í
fyrra sendi Caleb tölvupóst til YPG
sem hófst á þessum orðum: „Hello,
I am a leftist from the United States
interested in fighting for the cause
in Rojava.“ Hann fékk svar um hæl
með löngu umsóknareyðublaði
með bæði ritgerðarspurningum
og mjög ítarlegum spurningalista
með almennum spurningum um
menntun, fjölskylduaðstæður og
70 krossaspurningum um geðheil-
brigði og persónuleikaeinkenni.
„Þessi ferill var ekki svo flókinn,
en svo þarf maður að komast alla
leið frá heimalandinu sínu og til
Rojava og það getur verið bæði erf-
itt og flókið,“ segir Caleb sem flaug
frá Bandaríkjunum til Jórdaníu og
þaðan til Íraks þar sem hann þurfti
að fara ólöglega yfir landamærin til
Sýrlands.
„Á þessum tíma réðu KDP (Pesh-
merga) yfir landamærunum, það
Leiðin 
tilAfrin
Vinir og félagar
Hauks Hilmars-
sonar minnast
Sahin vinar
síns og segja frá
hversdeginum í
stríðinu, líf-
inu með Kúrd-
um í Rojava
og hugsjónum
sínum.
eru hersveitir  hliðhollar svæðis-
stjórn Kúrda í Írak. Íröksku Kúrd-
arnir styðja ekki byltinguna í Rojava
heldur eru þeir bandamenn Tyrkja.
Þeir eru hægrisinnaðri og stjórn
þeirra er nær alfarið fjármögnuð
af olíuiðnaðinum. Kúrdarnir sem
berjast í Rojava í Sýrlandi eru miklu
vinstrisinnaðri og andvígari mark-
aðsöflunum.“
„Við Sahin komumst yfir landa-
mærin um svipað leyti, upp úr
miðjum júlí. Mér skilst að Sahin
hafi reynt einhverjum mánuðum
áður að komast til Rojava, þann-
ig að þetta var í annað skipti sem
hann reyndi. Það var greinilegt að
hann var staðráðinn í að gera þetta,“
segir Caleb.
Nurhak staðfestir þessa frásögn.
„Jú, það er rétt, Sahin hafði einu sinni
áður reynt að komast yfir frá Írak en
var vísað úr landi. Hann reyndi svo
fljótlega aftur og komst yfir í júlí í
fyrra og þá með vini sínum frá Grikk-
landi,“ segir Nurhak.
Hitti Hauk fyrst í herskólanum
Samtökin eru mun skipulagðari en
ætla mætti. YPG og YPJ (kvenna-
deildin) eru hersveitir PVD sem er
stjórnmálaafl Kúrda í Rojava. Caleb
segir flokkinn sjá um allt utanum-
hald, skriffinnsku og skipulag fyrir
hersveitirnar. Og svo er auðvitað
herskóli.
„Þar hittumst við Haukur fyrst.
Við vorum saman þar í viku en hann
kláraði ekki þjálfunina hjá YPG
heldur fór hann til annarra samtaka
sem vinna með YPG og lauk þjálfun
þar,“ segir Caleb.
Hann segir Hauk í rauninni hafa
tilheyrt tyrkneska marxistaflokkn-
um. Sá flokkur hafi hins vegar sent
IFB, alþjóðaherdeild YPG, liðstyrk
og þar hafi Haukur barist við hlið
annarra aktívista, femínista og and-
fasista alls staðar að úr heiminum.
„Haukur var þó aldrei eiginlegur
félagi í flokknum, nema að nafninu
til, en hann barðist við hlið dyggra
félaga í honum.“
Í skóla YPG læra menn annars
vegar kúrdísku og stjórnmál, meðal
annars sögu vinstrihreyfingar
Kúrda, og hins vegar vopnaburð og
herkænsku.
Aðspurður segir Caleb skóla
YPG standa í mánuð. „En ég held
að námið sem Sahin fór í hafi tekið
tvær til þrjár vikur.“
Nurhak segir Sahin aðeins hafa
farið í gegnum tveggja vikna þjálfun.
„Hann kom svo til Raqqa í ágúst. Þá
var ég búinn að vera í mánuð að
berjast í Raqqa.“
„Ég er stoltur af að hafa verið með
Sahin í hans fyrstu hernaðarað-
gerð í Raqqa. Við fórum í gegnum
þetta sem tveggja manna teymi en
hluti af stærra alþjóðlegu herliði
og börðumst í gegnum hverja orr-
ustu þar til við frelsuðum Raqqa.
Sahin gaf mér bæði orku og sjálfs-
öryggi til að fara í gegnum þetta og
varð seinna liðsforingi og það sem
meira er, mjög góður vinur minn,“
skrifaði Nurhak til minningar um
Hauk á Facebook-síðu sína eftir að
honum bárust fréttir af falli Hauks.
Hafa heyrt um Bónusfánann
Caleb hitti Sahin aftur í baráttunni
við ISIS um Raqqa. „Ég var náttúru-
lega ekki í sömu herdeild og Sahin
en deildirnar okkar höfðu stöðu
hlið við hlið á víglínunni í Raqqa og
við heimsóttum þá oft.“
Eru menn bara að skreppa í heim-
sóknir í miðju stríði?
Caleb segir oft ótrúlega mikið um
bið og aðgerðaleysi. „Oft vorum við
bara að vakta byggingar, ef ske kynni
að ISIS-maður færði sig eða byrjaði
að skjóta. Jafnvel á sjálfri víglínunni,
vorum kannski í bardaga í 10 pró-
sent tímans. Stundum vorum við að
sækja og taka stærra landsvæði fá
ISIS og þá gátum við tekið tólf tíma
í að færa okkur varlega stað úr stað,
eyða jarðsprengjum og vara okkur á
vígamönnum ISIS. Öðrum stundum
vorum við bara að halda stöðum,
vera á verði og berjast ef ISIS-menn
færðu sig úr stað eða réðust að okkur.
Og bardagarnir sjálfir geta tekið allt
frá örfáum mínútum upp í klukku-
tíma í senn.“
Halda enn í vonina
Þótt talsmenn IFB fullyrði að Haukur sé látinn hafa
nánustu ættingjar hans ekki enn fengið örugga
staðfestingu þess að hann hafi fallið og hafa ekki
rætt við eða fengið öruggar heimildir frá vitnum,
enda þótt fullyrt hafi verið að vitni hafi verið að falli
hans. Hvorki Caleb né Nurhak gátu vísað á aðra sem
voru vitni að falli Hauks. Eva Hauksdóttir, móðir
Hauks, hefur bent á að upplýsingar um fall hans
hafi verið misvísandi. Fyrst átti hann að hafa lent í
skothríð en nú er því haldið fram að um árás úr lofti
hafi verið að ræða. Eva spurði áleitinnar spurningar
í tilkynningu til fjölmiðla í gær. „Ef var enginn vafi á
falli hans, af hverju var þá leitað að honum í öllum
sjúkrabúðum?” spyr Eva og óttast um son sinn sem
gæti legið einhvers staðar særður en lifandi.
Aðalheiður
Ámundadóttir
adalheidur@frettabladid.is
1 7 . m a r s 2 0 1 8 L a U G a r D a G U r42 H e L G i n ∙ F r É T T a B L a ð i ð
1
7
-0
3
-2
0
1
8
0
4
:2
5
F
B
1
2
0
s
_
P
0
9
9
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
9
4
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
2
2
K
.p
1
.p
d
f
F
B
1
2
0
s
_
P
0
2
7
K
.p
1
.p
d
f
A
u
to
m
a
tio
n
P
la
te
re
m
a
k
e
: 1
F
3
8
-A
D
E
C
1
F
3
8
-A
C
B
0
1
F
3
8
-A
B
7
4
1
F
3
8
-A
A
3
8
2
7
5
X
4
0
0
.0
0
1
6
B

F
B
1
2
0
s
_
1
6
_
3
_
2
0
1
8
C
M
Y
K