Morgunblaðið - 31.05.2018, Síða 65

MINNINGAR 65
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 31. MAÍ 2018
notið liðsinnis hans. Engu
skipti hverrar trúar eða litar-
háttar viðkomandi tilheyrði
enda opnuðust Jóni dyr sem
voru flestum öðrum luktar í
framandi og fjarlægum löndum.
Viðkvæði Jóns var ætíð að
hægt væri að gera gott úr öllu.
Dæmi um þetta viðhorf er þeg-
ar hann lenti í slysi og hand-
leggsbrotnaði. Þegar áhyggju-
fullir samstarfsmenn hans í
Stálvík spurðu hann frétta af
líðan svaraði hann með brosi á
vör að það væri engin ástæða
til að hafa nokkrar áhyggjur
því þetta væri eitthvert það
besta handleggsbrot sem hægt
væri að fá. Hann vissi sem var
að sjálfsvorkunn hefur aldrei
knúið nokkurn mann til afreka.
Það gæti einhver haldið, við
þennan lestur, að líf hans hefði
verið dans á rósum en sú var
ekki raunin. Margt má nefna
en þó helst það sársaukafulla
pólitíska mótlæti sem hann
upplifði í starfi sínu sem for-
stjóri Stálvíkur. Nokkuð sem
kippti að lokum, að segja má,
fótunum undan íslenskum
skipasmíðaiðnaði. Kominn á
fullorðinsár veiktist Jón alvar-
lega og lamaðist að hluta en
hann tókst á við þær raunir
sannfærður um að hver dagur
væri betri í dag en í gær.
Ein sönnun þess hve góður
maður Jón var er eftirlifandi
eiginkona hans Þuríður Hjör-
leifsdóttir og yndislegar dætur
þeirra, Þórunn og Sveinbjörg.
Þær mæðgur ásamt tengdason-
um og barnabörnum eiga mikl-
ar þakkir skildar fyrir þá ást-
ríku umönnun sem þau veittu
Jóni frænda. Ég votta þeim
mína dýpstu samúð.
Einar Magnús Magnússon.
Við Jón kynntumst snemma
á sjötta áratug síðustu aldar
þegar við vorum báðir við nám
í Kaupmannahöfn og tókst með
okkur góð vinátta. Sumarið
1954 fórum við í ferðalag til sjö
Evrópulanda á litlum bíl ásamt
tilvonandi eiginkonu minni og
systur minni. Þetta var við-
burðarík ferð og mikil opinber-
un fyrir okkur ferðafélagana.
Jón var bílstjóri okkar, úrræða-
góður og öflugur í hverri raun.
Betri ferðafélaga var ekki hægt
að hugsa sér.
Jón var mikill atorkumaður
og stórhuga. Fátt óx honum í
augum. Í Kaupmannahöfn lagði
hann stund á tæknifræðinám
en hafði áður unnið þar í skipa-
smíðastöð Burmeister og Wein.
Og það var einmitt skipasmíðin
sem átti hug hans. Eftir heim-
komuna gerðist hann brátt
brautryðjandi á sviði stálskipa-
smíðar. Á þeim vettvangi fékk
hann miklu áorkað þótt oft
væri á brattann að sækja. Þá
dáðist ég oft að þrautseigju
hans og óbilandi kjarki.
Það kom oft í ljós í samræð-
um við Jón hve sterk tengsl
hans voru við gamla sveitasam-
félagið sem hann gerþekkti.
Hann sagði vel frá búskapar-
háttum og fólki sem hann hafði
kynnst á unga aldri og bar
hlýjan hug til. Hann hafði auga
fyrir því sérkennilega í fari
fólks en frásögn hans bar ætíð
vott um þá góðvild sem honum
var eiginleg. Ég kveð Jón með
þakklæti fyrir vináttuna.
Ástvinum Jóns sendi ég inni-
legar samúðarkveðjur.
Guðmundur Eggertsson.
Fallinn er frá Jón Þórarinn
Sveinsson, góður vinur minn og
samferðamaður um langan
aldur.
Leiðir okkar lágu saman er
við tengdumst fjölskyldubönd-
um fyrir margt löngu og síðan
höfum við átt ánægjulega sam-
fylgd sem einkennst hefur af
glaðværð og traustri vináttu.
Jón Þ. Sveinsson var upprunn-
inn í grösugum og söguríkum
byggðum Rangárþings, þar
sem minningin um Njál á Berg-
þórshvoli og Gunnar á Hlíð-
arenda og allt það fólk lifir enn
góðu lífi. En úr sveitinni lá svo
leið hans í þéttbýlið við Ölfusá,
þar sem hann lærði vélsmíði
sem iðngrein og vann á þeim
starfsvettvangi um skeið. Einn-
ig greip hann í störf sem hér-
aðslögreglumaður og fleira. En
hugur hans stefndi á hærri mið
og lagði hann því ungur á djúp-
ið og sigldi til Kaupmannahafn-
ar. Þar lagði hann stund á
verkfræðilegt nám og braut-
skráðist í fyllingu tímans sem
tæknifræðingur. Vann hann
síðan um hríð við skipasmíðar
og skyld störf erlendis, en
fluttist þó fljótlega aftur á
heimaslóðir. Þegar á unga aldri
var Jón mikill röskleikamaður
og stundaði þá ýmsar íþróttir,
svo sem fjallgöngur og fleira
sem stælti þrek hans og þor og
var gott veganesti til síðari
átaka á lífsleiðinni.
Jón Sveinsson dreymdi
snemma um að Íslendingar
gætu að einhverju leyti orðið
sjálfbjarga í skipasmíði eins og
hann hafði kynnst þeirri grein
erlendis og væri annað vart
sæmandi fyrir svo mikla fisk-
veiði- og siglingaþjóð sem hér
væri um að ræða. Eftir tals-
verðar vangaveltur tókst hon-
um ásamt fleiri áhugamönnum
að stofna skipasmíðastöðina
Stálvík í Garðabæ. Þar voru
síðan smíðaðir margir tugir
skipa um árabil, þar á meðal
allmargir togarar sem urðu síð-
ar, sumir hverjir, víðfræg afla-
skip. Jón naut sín vel sem
framkvæmdastjóri á þessum
vettvangi, enda bráðduglegur
og athafnasamur hagleiksmað-
ur að upplagi og í skipasmíð-
inni fann hann kröftum sínum
verðugt viðfangsefni. Jafnframt
vann hann að félagsmálum,
meðal annars að alþjóðlegu
samstarfi skipasmíðastöðva
sem og sveitarstjórnarmálum í
Garðabæ. Ýmsar breytingar í
efnahagslegu umhverfi þjóðar-
innar urðu síðar þess valdandi
að skipasmíðar áttu undir högg
að sækja í vaxandi mæli og
lauk því svo að þær lögðust af
að mestu hér innanlands. Þar
með tók fyrir skipasmíði í Stál-
vík og hefur það áreiðanlega
ekki verið sársaukalaust fyrir
Jón Sveinsson að ganga þar frá
borði um síðir.
En eftir að starfsemin í Stál-
vík leið undir lok tók Jón sér
ýmis önnur verkefni fyrir hend-
ur bæði hér heima og erlendis
og fór þá gjarna víða um lönd
og var sístarfandi meðan kraft-
ar og þrek entust. En á síðari
árum fór heilsu hans mjög
hrakandi. En hvað sem á gekk,
þá bar hann sig jafnan vel og
horfðist í augu við sjúkdóma og
erfiðleika með yfirvegun og
karlmannlegri ró. Nú, þegar
komið er að leiðarlokum, viljum
við hjónin, Guðrún Hjörleifs-
dóttir og ég, sem og fjölskylda
okkar, þakka Jóni Þ. Sveins-
syni fyrir ágæt kynni og
skemmtilega samfylgd og vin-
áttu fyrr og síðar. Jafnframt
sendum við einlægar samúðar-
kveðjur til eiginkonu hans Þur-
íðar og dætra þeirra, Þórunnar
og Sveinbjargar, og barna-
barna sem og tengdafólks og
vina og vandamanna. Megi góð-
ur guð og fögur minning um
einstakan öðlingsmann styrkja
þau á stund sorgar og sakn-
aðar. Blessuð sé minning Jóns
Þ. Sveinssonar.
Jón R. Hjálmarsson.
Í morgunljómann er lagt af stað.
Allt logar af dýrð, svo vítt sem er
séð.
Sléttan, hún opnast sem óskrifað
blað,
þar akur ei blettar, þar skyggir ei
tréð
(Einar Benediktsson)
Vinnusemi, víðsýni og bjart-
sýni og að takast á við
hindranir af óbilandi trú á
lausnir eru eiginleikar sem ein-
kenndu Jón. Ef einhver sá
möguleika og brann fyrir fram-
förum, þá var það Jón Sveins-
son. Eljan og bjartsýnin kom
honum lengra og hærra en
flestum hans samferðamönnum.
Hann hafði trú á fólki og að við
Íslendingar gætum staðið okk-
ur jafn vel og aðrar þjóðir.
„Fiskveiðiþjóð á að smíða sín
skip sjálf, annað er aumingja-
skapur.“
Höfuðin lyftast. Hin lifandi vél
logar af fjöri undir söðulsins þófum.
(E.B.)
Sem sveitastrákur í upphafi
vélvæðingar sveitanna heillað-
ist Jón af tækni og lausnum.
Tækin voru framtíðin sem hægt
var að leigja eða selja til ná-
grannanna.
… Það þarf ekki að reyna gæðings-
ins gang.
Þeir grípa til stökksins með fjúkandi
manir.
(E.B.)
Járnsmíði kynntist Jón á
Selfossi þar sem hann lærði.
Leiðin lá svo til Danmerkur.
Þar vann hann hjá stærstu
skipasmíðastöð Danmerkur og
kom heim sem tæknifræðingur.
Það voru ekki til neinar hindr-
anir í huga þessa unga manns
við heimkomuna. Verkefnin
voru lítil og stór, en öll unnin af
stórhug og krafti.
Lognmóðan verður að fallandi fljóti
allt flýr að baki í hverfandi róti
hvert spor er sem flug í gegnum
foss eða rok
sem slær funa í hjartað og neista úr
grjóti.
(E.B.)
Árið 1962 stofnaði hann
ásamt fleiri skipasmíðastöðina
Stálvík. Með því varð hann einn
af frumkvöðlum stálskipasmíð-
arinnar á Íslandi. Skipasmíðar
voru hátækni þess tíma. Íslend-
ingar komust í fremstu röð í
hönnun og smíði fiskiskipa.
Stolt Jóns var togarinn Ottó
N. Þorláksson. Ný hönnun á
bol skipsins reyndist vera risa-
stökk í eldsneytissparnaði.
Skipið reyndist eigendum sín-
um einstaklega vel og sannaði
að íslensk smíði og hönnun var
betri en skip sem voru flutt inn
á sama tíma.
Þar finnst hvernig æðum alls fjörs er
veitt
úr farvegi einum, frá sömu taug.
Allt er lífsins þrá eftir hreyfing og
krafti.
(E.B.)
Seint um haust árið 1992 tók
ég á móti Jóni og Diddu í litlu
íbúðinni minni í Vesturbænum.
Þar var okkar fyrsti fundur og
upphafið af góðri vináttu.
Fundurinn var eftirminnilegur
enda hafði ég kynnst eldri dótt-
ur þeirra nokkru áður og þar
voru tilvonandi tengdaforeldrar
mínir mættir til að skoða svein-
inn. Í lok fundar gaf Jón bless-
un sína á sambandið. Þessi
heiðurshjón urðu seinna afi og
amma barnanna okkar. Betri
félaga, fyrirmyndir og afa og
ömmu gátu þau ekki fengið.
Ef inni er þröngt, tak hnakk þinn og
hest
og hleyptu á burt undir loftsins þök.
(E.B.)
Með bakgrunn í sveitinni og
járnsmíðinni og með sameigin-
legan áhuga á iðnaði, rekstri,
stjórnmálum og sögunni skorti
okkur Jón aldrei áhugaverð
umræðuefni. Lífsviðhorfið allt-
af jákvætt og reynslubrunnur-
inn stór.
Jón var höfðingi og stór-
menni á öllum sviðum.
Lát hann stökkva, svo draumar þíns
hjarta rætist.
(E.B.)
Með þakklæti og virðingu
kveð ég vin minn Jón Sveins-
son.
Steinn Hrútur Eiríksson.
Mínar fyrstu
minningar um Alla
frænda eru frá því
að ég man fyrst eftir
mér á Hringbraut
65. Þá kom Alli, sem
var sendill í Kiddabúð, með
vörur í kassa á sendisveinshjóli.
Foreldrar Alberts, þau Jó-
hann og Lára, og börnin þeirra
byggðu sér einbýlishús í Fax-
askjóli með eigin höndum af
miklum dugnaði. Var Lára þar
víst fremst í flokki og harður
verkstjóri, sagði Alli.
Ég þekkti öll systkinin í Faxa-
skjólinu, Hjördísi, Friðrik, Jón
Atla og Albert. Öll glæsilegt fólk,
kát og skemmtileg. Þau voru
talsvert eldri en ég þannig að
mikill kunningsskapur varð ekki
milli okkar framan af. Nú eru
þau öll látin.
Svo liðu árin. Allt í einu var
maður farinn að fara á rúntinn.
Og þar var sjoppa við Lands-
símahúsið þar sem Albert
Wathne rak verslun. Hann var
sagður græða vel og átti flottan
Chevrolet. Síðan fór maður að
stelast í Sjálfstæðishúsið og
Albert Wathne
✝ Albert Wathnefæddist 21.
febrúar 1931. Hann
lést 8. maí 2018.
Útför Alberts fór
fram 17. maí 2018.
Borgina. Þá fór ég
að rekast meira á
Alla frænda sem
var lengi ógiftur og
gat stundum slegið
hann um smálán
þegar mikið lá við.
Svo eru mennta-
skólaárin skyndi-
lega að baki og
maður er farinn til
útlanda í skóla. Þá
hitti ég Alla aftur í
Kaupmannahöfn og við fórum út
að skemmta okkur saman með
frænkum okkar sem við áttum
þar.
Svo er maður kominn heim og
maður rekst á Jóhannsbörnin í
fjölskylduboðum. Þau eru öll kát
og skemmtileg. Lengi vel er Alli
ógiftur, vinnur í Kassagerðinni
en svo kvænist hann Maju og all-
ir anda léttar.
Einn góðan veðurdag kemur
Alli á minn fund og býður mér
heim að skoða hús sem hann á á
Langholtsvegi. Það er fæddur
sonur og hann þarf meira pláss.
Vill byggja ofan á húsið og Líney
arkitekt er búin að teikna það.
Hann vantar spýtukall til að
teikna burðinn.
Úr þessu verður hið skemmti-
legasta verkefni með mörgum
fundum. Og hæðin rís og allt
gengur eins og í sögu. Vel er
viðað og byggingafulltrúinn
segir þegar hann fer: „Þetta
dettur ekki.“ Eftir þetta hitt-
umst við oft í fjölskylduboðum og
vináttan vex.
Alli er mikill ættfræðingur og
margfróður. Hann heldur
tengslum við frændfólkið í út-
löndum. Eitt árið kemur frænd-
fólkið bara í hóp frá Noregi að
heimsækja okkur. Alli er prímus
mótor í því öllu og allt verður
þetta hinn skemmtilegasti og
fróðlegasti selskapur, í Kríunesi
og í Perlunni.
Svo líða árin alltof hratt eftir
þetta hjá öllum. Ellin er allt í
einu komin til okkar unga fólks-
ins og vinir berast burt í tímans
straumi. Það eru samt alltaf
fagnaðarfundir þegar við hittum
Alla Wathne og Maju.
Svo er mér allt í einu sagt að
hann Albert Wathne hafi dáið
síðustu nótt. Það rifjast upp fyrir
mér að það er dálítið orðið síðan
við sáumst. Of langt. En svona er
víst þetta líf.
Albert var glæsimenni á velli,
fríður sýnum, góður meðalmaður
á hæð, vel beinvaxinn, rjóður í
andliti og réttholda með dökkt
slétt hár sem ungur maður.
Kvikur í hreyfingum, hress í
bragði, ljúfur í framgöngu, við-
ræðugóður og ávallt stutt í hlát-
urinn.
Góður maður var hann Albert
Wathne í öllum okkar kynnum.
Eftirlifandi ástvinum hans
óskum við Steinunn allrar bless-
unar.
Halldór Jónsson.
Síðastliðin ár höf-
um við frænkurnar
gert okkur daga-
mun með því að hitt-
ast í bústaðnum
hennar Ástu einu
sinni á ári og skemmt okkur sam-
an og endurnært andann.
Þessar bústaðaferðir okkar
hafa einkennst af hlátri, gleði,
samveru, spilum og góðum mat
þar sem dýrindisréttir hafa verið
framreiddir.
Fyrir tveimur árum mætti
Helga með bláberjalambalæri úr
sveitinni og matreiddi það svo
ljúffenglega að við höfðum aldrei
smakkað annað eins og var sam-
stundis ákveðið að Helga slyppi
ekki næsta eða næstu árin við að
koma með þetta góðgæti. Árið
eftir mætti Helga aftur með lærin
og á seinustu stundu uppgötvað-
ist að hún hafði gleymt meðlæt-
inu. Okkur fannst það hrikalega
fyndið og var auðvitað efni í
margar hláturrokur en við létum
það ekki á okkur fá og fögnuðum
því bara að hafa meira pláss fyrir
kjötið.
Helga var svo sannarlega
hrókur alls fagnaðar í þessum
ferðum okkar.
Hún var klárlega mesta krafta-
konan í hópnum og ekkert var
vesen fyrir henni. Ef það þurfti að
járna hest þá bara járnaði hún
hestinn og með þessu hugarfari
reddaði hún því sem þurfti að
redda og var það sem í dag getur
kallast sannkölluð ofurkona.
Þau Helga og Pétur höfðu búið
í Núpakoti undir Eyjafjöllum til
langs tíma og þar undi hún hag
sínum vel með hestana sína og
kindurnar. Þegar Eyjafjallajökull
gaus tók hún ekki í mál að vera
bjargað af björgunarsveitunum
því hún átti ekki annað eftir en að
skilja dýrin sín eftir til að deyja.
Helga vann ekki bara við bú-
störf því undanfarin ár hafði hún
bæði verið við nám og starfað við
ferðaþjónustu auk þess að sinna
Helga
Haraldsdóttir
✝ Helga Haralds-dóttir fæddist
4. maí 1969. Hún
lést 16. maí 2018.
Útför Helgu fór
fram 26. maí 2018.
fjölskyldunni sinni
sem hún elskaði svo
heitt.
Hún var ótrúleg
og gerði allt sem
hún ætlaði sér og yf-
irleitt með bros á
vör og til í einhvern
fíflagang.
Við frænkurnar
eigum erfitt með að
skilja að það verður
engin Helga með í
næstu ferð. Að eitt sæti verði
autt, eitt rúm óskipað, einum bíln-
um færra á planinu, einnar radd-
ar saknað. Þetta er stórt skarð í
frænkuhópinn okkar, skarð sem
aldrei verður fyllt.
Með æpandi gat í hjarta en
þakklæti fyrir allar dásamlegu
stundirnar okkar saman kveðjum
við elsku Helgu frænku okkar og
sendum kveðjur með henni yfir
Regnbogabrúna.
Elsku Pétur Freyr, Sólveig
Eva, Aron, Jón Þór, Pétur Logi,
Heiðrún Helga, Halli og Solla,
Úlfar, Jóhanna Sól, Óli Haukur
og Ómar, hugur okkar er hjá
ykkur.
Með kveðju frá frænkunum,
Úlla Káradóttir, Ásta, Úlla
Þrastardóttir og Anna.
Það er erfitt að koma í orð
þeim tilfinningum sem við fund-
um með okkur þegar við fréttum
af andláti Helgu og í raun erum
við enn að meðtaka þessar fregn-
ir. Fyrst og fremst finnum við
fyrir söknuði eftir einstakri vin-
konu sem sá alltaf það jákvæða í
hlutunum og var trúnaðarvinur
okkar um mörg mál. Auk þess að
vera einstök vinkona var Helga
einnig frábær samstarfskona og
var kletturinn í ferðaþjónustunni
hér í Drangshlíð síðastliðin ár,
þar sem starfsfólkið er einstak-
lega samheldið og náið. Við mun-
um öll sakna þess að sitja með
Helgu í móttökunni í Drangshlíð
og tala um daginn og veginn yfir
kaffibolla, það eru stundir sem
munu sitja fast í minningu okkar.
Það er ótrúlegt tómarúm sem
auða sætið í móttökunni skilur
eftir og er mikið stærra en það
sem við sjáum berum augum,
enda skilur andlát Helgu eftir
tómarúm í lífi okkar sem verður
ekki fyllt. Við erum stolt að hafa
átt allar þessar góðu stundir með
Helgu og fjölskyldu hennar und-
anfarin ár og þar hafa myndast
órjúfanleg vináttubönd við alla
fjölskylduna á Núpakoti. Þrátt
fyrir að Helga sé ekki meðal okk-
ar lengur verður minning hennar
alltaf á lífi í hjörtum okkar og því
er viðeigandi að láta hér erindi úr
Hávamálum fylgja, sem okkur
finnst passa vel við Helgu vin-
konu okkar:
Deyr fé,
deyja frændur,
deyr sjálfur ið sama;
en orðstír
deyr aldregi,
hveim er sér góðan getur.
(Úr Hávamálum)
Elsku Pétur, Sólveig, Pétur
Logi og öll fjölskylda Helgu og
vinir, við sendum ykkur innilegar
samúðarkveðjur um leið og við
þökkum fyrir þann tíma sem við
fengum með Helgu.
Fyrir hönd fjölskyldunnar og
samstarfsfólks í Drangshlíð,
Guðmundur Jónsson.
Ástkær móðir okkar,
UNNUR JÓNSDÓTTIR,
Sóltúni 2,
Reykjavík,
lést 11. maí.
Útförin hefur farið fram í kyrrþey að ósk
hinnar látnu.
Fyrir hönd fjölskyldunnar,
Stefanía Þórarinsdóttir
Sigríður Þórarinsdóttir