Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 22
22
þriðjungi meiri en árið áður. Þotukaup Flugleiða á árinu skipta hér meginmáli.
Hin almenna fjármunamyndun, önnur en í stórframkvæmdum og innfluttum
skipum og flugvélum, jókst hins vegar aðeins um tæplega 2% á árinu 1980.
Af heildinni jókst atvinnuvegafjárfestingin um 4'/2%, en í lánsfjáráætlun hafði
verið gert ráð fyrir tæplega 1% aukningu, íbúðabyggingar eru taldar hafa dregizt
saman um 5%, sem er heldur meiri samdráttur en í lánsfjáráætlun, og loks eru
opinberar framkvæmdir taldar hafa orðið fimmtungi meiri en árið áður og er sú
niðurstaða hin sama og í lánsfjáráætlun.
Um atvinnuvegina má í stuttu máli segja, að ætlað er, að fjárfesting í landbún-
aði, sjávarútvegi og verzlunar-, skrifstofu- og gistihúsabyggingum hafi dregizt
saman, auk þess sem byggingu járnblendiverksmiðjunnar að Grundartanga lauk
að mestu á árinu. Á hinn bóginn er talið, að nokkur aukning hafi orðið í al-
mennum iðnaði, um fjórðungs aukning í innflutningi ýmissa véla og tækja og loks
var óvenjumikið keypt af flutningatækjum til landsins á árinu 1980, einkum
flugvélum.
í opinberum framkvæmdum fór mest fyrir raforkuframkvæmdum, einkum
vegna byggingar Hrauneyjafossvirkjunar, og urðu þær alls um 40% meiri en árið
áður. Þá var varið fjórðungi meira fjár til hitaveituframkvæmda en á árinu 1979.
í fjárfestingar- og lánsfjáráætlun fyrirárið 1981 er fjallað ítarlega um áformog
horfur í fjárfestingarmálum á líðandi ári. í heild eru taldar horfur á, að fjármuna-
myndunin dragist saman um 4% vegna nokkurs samdráttar í stórframkvæmdum
og mikils samdráttar í innflutningi skipa og flugvéla. Á hinn bóginn eru önnur
útgjöld til fjárfestingar talin verða svipuð að raungildi og á liðnu ári. í meginatrið-
um má segja, að fjárfesting atvinnufyrirtækja er talin munu dragast saman, ekki
sízt vegna þess að draga mun úr innflutningi skipa, flugvéla og ýmissa véla og
tækja, en hann var óvenjumikill á síðastliðnu ári, auk þess sem framkvæmdir við
járnblendiverksmiðjuna verða úr sögunni að heita má. Áfram er búizt við sam-
drætti í fjárfestingu í landbúnaði en nokkurri aukningu í vinnslu sjávarafurða og
um fimmtungs aukningu í almennum iðnaði, einkum vegna byggingar sýruverk-
smiðju við Áburðarverksmiðjuna í Gufunesi. Mikil óvissa ríkir um íbúðabygging-
ar á árinu. Undanfarin þrjú ár hafa íbúðabyggingar dregizt saman, lítillega árin
1978 og 1979, en samdrátturinn er nú talinn hafa orðið allt að 5% árið 1980.
Líklegt má telja, að samdrátturinn á Iiðnu ári stafi að hluta af því, að víða hefur
ýmsum meiri háttar byggingaráföngum verið að ljúka, meðal annars byggingu
leigu- og söluíbúða sveitarfélaga, svo og af lóðaskorti. Miklar breytingar hafa nú
orðið á hinu opinbera íbúðalánakerfi, ekki sízt vegna stóraukinnar áherzlu á
byggingu verkamannabústaða og lána til annarra svonefndra félagslegra bygg-
inga, en hlutföll lána af byggingarkostnaði eru þar miklum mun hærri en í öðrum
íbúðabyggingum einstaklinga. Af þessum sökum meðal annars er óvenju erfitt að
spá um framvindu íbúðabygginga á þessu ári. I fjárfestingaráætlun er gert ráð
fyrir, að umsvif við íbúðabyggingar í ár verði svipuð og í fyrra. Þetta mun að
verulegu leyti ráðast af þróun útlána og af framvindu fyrirliggjandi verkefna við