Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 11
11
árinu 1980. Verð á kísiljárni gæti orðið heldur lægra en meðalverðið í fyrra. Um
verð á öðrum iðnaðarvörum má nefna, að nokkur hækkun verður líklega á verði
útfluttrar ullarvöru og skinnavöru.
Niðurstaðan af framangreindum spám virðist sú, að útflutningsverð hækki um
6—7% á föstu gengi (miðað við meðalgengi) milli áranna 1980 og 1981. Þetta er
svipuð hækkun og á árinu 1980 og einnig svipað og gert var ráð fyrir í þjóðhags-
áætlun fyrir árið 1981 frá október síðastliðnum. Verðhækkanir í erlendri mynt
verða að líkindum minni en þar var spáð, en hækkun á gengi dollars gagnvart
öðrum myntum bætir það upp.
Að því er innflutningsverð varðar, má búast við, að hækkun milli áranna 1980
og 1981 verði heldur minni en á síðasta ári. Þetta er reist á spám alþjóðastofnana
(t. d. OECD), sem gera ráð fyrir hægari verðbreytingum í alþjóðaviðskiptum
vegna minnkandi umsvifa í heimsbúskapnum. Hér verður gert ráð fyrir, að
innflutningsverð á föstu gengi hækki um 7—8% samanborið við 10V2% hækkun í
fyrra. í erlendri mynt gæti hækkunin verið nokkru meiri, en lækkun Evrópu-
mynta, sem vega þungt í innflutningi, gagnvart Bandaríkjadollar dregur úr hækk-
uninni, þegar miðað er við meðalgengi. í þessari spá er gert ráð fyrir, að olíuverð
hækki nokkru meira en verð á öðrum innflutningi. Skráð verð á olíu á Rotter-
dammarkaði hefur verið stöðugt að undanförnu og jafnvel farið heldur lækkandi,
enda hefur talsvert dregið úr olíunotkun vegna samdráttar í iðnaðarframleiðslu í
heiminum. Innflutningsverð á olíu samkvæmt verzlunarskýrslum mun þó fara
hækkandi á fyrstu mánuðum ársins vegna þess að innflutt gasolía frá Bretlandi
kemur þá í auknum mæli fram í innflutningsskýrslum, svartolía hefur verið í
nokkuð háu verði og hækkun á gengi dollars veldur hækkun á innflutningsverði
olíu umfram innflutning í öðrum myntum. Eins og áður hlýtur þó að ríkja mikil
óvissa um þróun olíuverðs á næstu misserum.
Samkvæmt þessum spám um breytingar útflutningsverðs og innflutningsverðs
verða viðskiptakjör 1—2% lakari á árinu 1981 en á árinu 1980. Þessi breyting er í
raun þegar komin fram, þannig að viðskiptakjörin ættu að haldast nokkurn veginn
óbreytt á næstunni, ef þessi spá gengur eftir.
Atvinna, verðlag, tekjur.
Atvinna.
Atvinnuástand á síðasta ári var almennt gott, þótt erfiðleika gætti á stöku stað.
Einnig var um nokkra tímabundna erfiðleika að ræða og má þar einkum nefna
samdrátt í atvinnu vegna veiðitakmarkana svo og vegna þess að um mitt ár var
dregið úr starfsemi frystihúsa og þeim víða Iokað um stundarsakir vegna sölu-
tregðu erlendis. Að jafnaði voru um 330 manns skráðir atvinnulausir í hverjum
mánuði (378 1979) á öllu landinu, eða um 0,3% af heildarmannafla, og er það
svipað og verið hefur undanfarin ár.
L