Úr þjóðarbúskapnum : framvindan ... og horfur .. - 21.04.1981, Blaðsíða 24

24
Birgða- og bústofnsbreytingar.
Útflutningsvörubirgðir voru allmiklar í ársbyrjun 1980, enda hafði mikil aukning
s jávarvöruframleiðslunnar valdið birgðaaukningu um sinn, auk þess sem hér gætti
birgðasöfnunar járnblendiverksmiðjunnar við upphaf rekstrar. Er leið á árið
1980 fóru að safnast upp birgðir af freðfiski vegna mikillar framleiðslu hér heima
og markaðserfiðleika í Bandaríkjunum og Sovétríkjunum. Þessarar öfugþróunar
gætti fram á sumar og urðu birgðir af frystum afurðum mestar í maílok og þá meiri
en nokkru sinni. Birgðir fóru síðan minnkandi, einkum vegna þess hve mjög var
dregið úr framleiðslu frystiafurða yfir sumarmánuðina. í árslok voru birgðir
freðfisks orðnar heldur minni en í ársbyrjun, en birgðir af skreið og síldarafurðum
voru á hinn bóginn meiri en í ársbyrjun, enda hafði framleiðsla aukizt að mun á
árinu. Við þetta bættist svo nokkur birgðaaukning áls, járnblendis og kísilgúrs.
Upplýsingar um innflutningsvörubirgðir eru af skornum skammti. Samkvæmt
verzlunarskýrslum varð benzíninnflutningur í fyrra nokkru minni en árið áður og
gasolíuinnflutningur miklu minni, en innflutningur á svartolíu jókst. Sala á
benzíni jókst hins vegar lítið og gasolíusala varð mun minni en árið áður en sala
svartolíu jókst. Samkvæmt verzlunarskýrslum var því nokkuð gengið á olíuvöru-
birgðir á árinu. Á hinn bóginn jukust hráefnabirgðir járnblendiverksmiðjunnar
nokkuð. Á árinu 1979 drógu bændur mjög úr bústofni sínum, bæði vegna harð-
æris og takmarkana á búvöruframleiðslunni. Árferði var bændum hins vegar
einstaklega hagstætt síðastliðið ár og er því talið, að ásetning hafi verið aukin á ný
á liðnu hausti, einkum á sauðfé.
í heild er birgða- og bústofnsaukning talin hafa numið 0,6% af þjóðarfram-
leiðslu á árinu 1980 samanborið við 0,2% á árinu 1979. Á árinu 1981 er í
þjóðhagsspá ekki reiknað með meiri háttar birgðabreytingum en þó gert ráð fyrir
aukningu álbirgða en nokkurri minnkun kísiljárnbirgða. Samkvæmt spánni yrði í
heild um nokkra birgðaaukningu að ræða, eða innan við V2% af þjóðarfram-
leiðslu.
Þjóðarútgjöld alls.
Niðurstaða þeirra áætlana um einstaka þætti þjóðarútgjalda, sem hér hafa verið
raktar, er sú, að í heild hafi þjóðarútgjöldin á árinu 1980 orðið nær 3% meiri að
1979 Bráðab. 1980 1979 Magnbreyting frá fyrra ári % Bráðab. 1980 Spá 1981
Einkaneyzla 5316 8 300 2,0 0 1,0
Samneyzla 1022 1 590 3,5 2,0 2,0
Fjármunamyndun 2 174 3 585 0,1 8,0 -4,1
Birgða- og bústofnsbreytingar 13 85
Þjóðarútgjöld 8 525 13 560 1,6 2,9 -0,5
Án birgða- og bústofnsbreytinga 8512 13 475 1,6 2,3 -0,2