Morgunblaðið - 21.07.2018, Qupperneq 52

LAUGARDAGUR 21. JÚLÍ 202. DAGUR ÁRSINS 2018
Í LAUSASÖLU 1.050 KR. ÁSKRIFT 6.597 KR. HELGARÁSKRIFT 4.119 KR. PDF Á MBL.IS 5.851 KR. I-PAD ÁSKRIFT 5.851 KR.
5 6 9 1 1 0 0
Ritstjórn: ritstjorn@mbl.is
Auglýsingar: augl@mbl.is
Áskrift: askrift@mbl.is | sími 5691100
mbl.is: netfrett@mbl.is
5 6 9 0 9 0 0 0 0 0 9 0 0
VEÐUR » 8 www.mbl.is
»MEST LESIÐ Á mbl.is
1. Haraldur úr leik eftir erfiðan …
2. Brá sér einnig frá í …
3. Frumbygginn sást höggva tré
4. 60 milljónir aukalega ekki á
 Fjöllistahópurinn Melodic Objects
verður með sýningu í Alþýðuhúsinu á
Siglufirði á morgun, sunnudag, kl. 15.
Sýningin er fyrir fólk á öllum aldri og
aðgangur ókeypis. Sex manns
„jöggla“, þ.e. halda boltum, keilum
eða hringjum á lofti í sýningunni og
mynda með tónsmiði lifandi sýningu
sjónrænna tóna, eins og því er lýst.
Gjörningurinn er lofkvæði til hins
heimsþekkta farandleikshóps „The
Flying Karamazov Brothers“ eða
Fleygu Karamazov-bræðranna.
Óður til hinna fleygu
Karamazov-bræðra
 Guðný Guð-
mundsdóttir
fiðluleikari heldur
upp á sjötugs-
afmæli sitt með
eigin tónleikaröð
á árinu þar sem
hún mun flytja öll
verk Mozarts fyrir
píanó og fiðlu.
Tónleikarnir verða samtals tíu og
ýmsir píanóleikarar koma fram með
Guðnýju. Á morgun kl. 12.15 er það
píanóleikarinn Gerrit Schuil sem leik-
ur verk eftir Mozart með Guðnýju í
Hannesarholti.
Guðný og Gerrit leika
verk eftir Mozart
 Fjórðu sumartónleikar Akureyrar-
kirkju verða haldnir á morgun kl. 17. Á
þeim leikur Eyþór Franzson Wechner
orgelleikari fjölbreytta
og krefjandi efnis-
skrá af einleiks-
verkum fyrir orgel
eftir Mozart, Buxte-
hude og fleiri tón-
skáld. Eyþór
starfar sem org-
anisti Blöndu-
óskirkju.
Krefjandi efnisskrá
FÓLK Í FRÉTTUM
VEÐURÍÞRÓTTIR
SPÁ KL. 12.00 Í DAG Hæg vestlæg eða breytileg átt og lítils háttar væta, en þurrt að
mestu suðaustan- og austanlands. Hiti 9 til 18 stig að deginum á Suðausturlandi.
Á sunnudag Norðlæg átt, 3-10 m/s, en vestlægari syðst. Dálítil rigning um landið
norðanvert en þurrt að kalla syðra. Hiti 7 til 15 stig, hlýjast á Suðausturlandi.
Á mánudag og þriðjudag Fremur hæg norðlæg átt og rigning eða súld með köflum á
norðanverðu landinu, en breytileg átt og stöku skúrir syðra. Hiti 6 til 13 stig.
Guðjón Baldvinsson úr Stjörnunni var
besti leikmaðurinn í fyrri umferð
Pepsi-deildar karla í fótbolta og Rún-
ar Páll Sigmundsson, þjálfari
Garðbæinga, segir hann geysilega
mikilvægan leikmann fyrir liðið. Í
opnu íþróttablaðsins í dag er birt úr-
valslið Morgunblaðsins úr fyrri um-
ferðinni og farið yfir stöðuna hjá öll-
um tólf liðunum í deildinni. » 1-3
Guðjón bestur í fyrri
umferð deildarinnar
„Aðalmarkmiðið mitt í sumar
var að ná þessu meti, það
hefur aðeins legið í loftinu
og fyrir mér var þetta bara
tímaspursmál. Íslandsmetið
var orðið 36 ára og það var
löngu kominn tími á að bæta
það,“ segir kringlukastarinn
Thelma Lind Kristjánsdóttir,
sem sló 36 ára gamalt Ís-
landsmet Guðrúnar Ingólfs-
dóttur í Borgarnesi í fyrra-
kvöld. »2-3
Metið aðalmark-
mið sumarsins
„Krafan er að vinna deildina í ár og
við fyrstu sýn erum við í frábærum
séns. Við eigum aðeins eftir að stilla
saman strengi en það er að koma,
hægt og rólega, eftir því sem við
náum að æfa meira saman,“ segir
Kjartan Henry Finn-
bogason, sem er
byrjaður að spila
með Ferencváros í
Ungverjalandi og er
fyrsti íslenski knatt-
spyrnumaðurinn sem
fer þangað sem
atvinnumað-
ur. »4
Krafa að vinna meist-
aratitil með nýju liði
Veronika Steinunn Magnúsdóttir
veronika@mbl.is
Íslensk náttúra uppsker fyrir tilstilli
lúpínunnar, að því er fram kemur á
heimasíðu Skógræktarinnar. Grös,
súrur og ýmsar blómplöntur spretta
upp á lúpínubreiðunum á Haukadals-
heiði. Til stendur að planta þar um
25-30 þúsund birkitrjám.
Trausti Jóhannsson, skógarvörður
á Suðurlandi, segir lúpínuna hafa
myndað mikinn jarðveg á svæðinu,
frjósamt land og skjól.
„Hún hefur breitt úr sér undan-
farna áratugi og lokað þessu landi
sem var mjög illa farið áður fyrr.
Mikil landeyðing hefur verið þarna
undanfarnar aldir en lúpínan kom og
náði að loka þessum sárum aftur á
Haukadalsheiðinni. Hún sáir sér sjálf
á þessu svæði þar sem enginn gróður
er fyrir. Svo fer hún að hopa og gefa
eftir fyrir öðrum gróðri sem sáir sér
sjálfur á svæðinu,“ segir Trausti.
Hann bætir við að lúpínan verði
aldrei á sama stað að eilífu. „Hún
vinnur sínar jarðvegsbætur og svo
mun hún gefa eftir. “
Á heimasíðu Skógræktarinnar seg-
ir að lúpínan sé ekki einráð á svæðinu
heldur miðli af næringarforðanum
sem hún kemur upp í sandinum. Upp-
græðslustarfið á Haukadalsheiði hef-
ur verið unnið án útgjalda, fyrir utan
dreifingu á fræjum lúpínunnar.
Nú hentar svæðið vel til skógrækt-
ar en áður fyrr voru skilyrðin verri og
landið þakið grjóti og klöppum.
Spurður hvort lúpínan flækist fyrir
ræktuninni segir Trausti:
„Við erum með tæki sem rótar lúp-
ínunni aðeins frá og svo ræktum við
plönturnar á svokölluðum rásum.“
Jurtin er umdeild og að sögn
Hreins Óskarssonar, sviðsstjóra sam-
hæfingarsviðs, breytir hún gróðurfari
þar sem hún vex. „Hún breytir gróð-
urfarinu varanlega. Hún breytir
þessum lágvaxna gróðri yfir í frjó-
Lúpínan nærir jarðveginn vel
 Á Haukadalsheiði hefur gróður
sprottið upp fyrir tilstilli lúpínu
Morgunblaðið/Ómar
Náttúra Krakkar á byrjendanámskeiði hjá reiðskólanum Eðalhestum í Garðabæ voru á ferð um lúpínubreiðurnar rétt hjá Guðmundarlundi í Kópavogi.
Alaskalúpína er öflug land-
græðslujurt, innflutt frá Alaska.
Henni hefur verið sáð víða um
landið og hefur hún grætt upp
víðáttumiklar auðnir á skömm-
um tíma. Á vef Náttúrustofn-
unar Íslands segir að varast beri
að setja hana nálægt grónu
landi. Hún leggi mó-
lendi t.d. undir sig
smátt og smátt og
eyði úr því öllum
gróðri. Á móti kem-
ur að lúpínan stuðl-
ar að bættum jarð-
vegi fyrir tré,
s.s. birki
og víði.
Lúpínan get-
ur eytt gróðri
LÚPÍNAN BREIÐIST ÚT
samt land þar sem kemur stærri
gróður eins og hvönn og kerfill sem
er útlendur.“
Skýr merki eru um vaxandi grósku
á Haukadalsheiði. Brönugrös og blá-
gresi eru áberandi á lúpínubreið-
unum. „Í lúpínubreiðum er að sjá t.d.
grös, hvítmöðru, gulmöðru, hrúta-
berjalyng og stundum jarðarberja-
lyng,“ segir Hreinn.
Alls staðar þar sem lúpínunni hef-
ur verið sáð í gamla daga fyllist allt af
birki og víði, að sögn Hreins.
„Á sumum svæðum verður ofsa-
lega mikil frostlyfting á veturna og
enginn íslenskur gróður vex þar.
Mikil hreyfing verður á veturna og
erfitt verður fyrir gróður að lifa af.
Lúpínan nær því hins vegar með
sterkum rótum sínum og myndar
skjól fyrir annan gróður og stuðl-
ar að auknum vexti. “
Hreinn segir þó lúpínuna um-
deilda vegna þess að hún geti ýtt
öðrum gróðri frá. „Hún fer yfir
land þar sem gróðurlandið er
rýrt, og þar er gjarnan
berjalyng, og breytir því
algerlega.“
Hreinn Óskarsson