Jökull - 01.06.2000, Blaðsíða 87

Oddur Sigurðsson
Oddur Sigurðsson jarðfræðingur kom daginn eftir
og staðfesti fyrrgreindan atburð. Undraðist hann bæði
flóðið og það feiknalega magn af jarðefnum er það bar
fram. Engar heimildir eru um slíkar náttúruhamfarir
áður í Kaldalóni, en leifar af jökulgarði frá suðurhlíð
nokkru innan Silungatjarna mikið eyddur af vatna-
gangi sem best sést á stórgrýtisdreif framan við hann,
en þarna er slétt land milli hlíða um 2 km sýnir að
vatnagangur er engin nýlunda á þessum slóðum. Þurfti
fólk á Ármúla sunnan Lóns og Lónseyri að norðan alls
ekki að verða þess vart, enda átti það engin erindi í
Innra-Lón sem svo heitir næst jökli innan Hóla nema
smala á haustin. En svo kom vegur og brú og glögg-
skyggnt fólk á borð við Pál og Önnu.
Leirufjarðarjökull – gekk fram um 42 m frá 11. októ-
ber 1997 til 6. júní 1998, 15 m í viðbót til 22. ágúst og
loks 18 m til 26. september. Að sögn Sólbergs Jóns-
sonar er jökulstálið 15-20 m hátt að vestan en lægra
að austan og ryður ekki miklum jarðvegi á undan sér.
Mikið hefur verið í jökulánni í sumar en fannir með
minnsta móti í Leirufirði í haust.
Reykjarfjarðarjökull – Þröstur Jóhannesson fór ásamt
Guðmundi Ágústssyni til jöklamælinga úr Reykjar-
firði þann 13. september. Snjóað hafði í fjöll nokk-
uð niður fyrir jökulsporð. „Ásýndum var sporðurinn
álíka og síðustu ár, en ofan við mesta hallann virð-
ist mér hann meira sprunginn en í fyrra. Þá var að sjá
hærra uppi á jöklinum víðáttumeira sprungusvæði en
áður.“ skrifar Þröstur í bréfi. Hann sendi með GPS-
hnit fyrir nokkra staði sem koma við hopsögu jökuls-
ins og vandlega uppsettar myndir með skýringum.
Norðurlandsjöklar
Gljúfurárjökull – Gömlu merkin fundust ekki vegna
veðurs og fannfergis. Þann 12. september 1998 voru
reist ný jöklamerki, járnstöng merkt „JÖRFI 192“ í
urðinni nokkuð upp frá ánni og álrör 90 m nær jökli.
Vanhöld á merkju hafa valdið vandræðum á þessum
stað og er vonandi bætt úr þeim vanda með þessari
ráðstöfun.
Grímslandsjökull – var kominn á kaf í snjó fyrstu vik-
una í september og gaf því ekki til mælinga.
Leiðrétting/erratum
Þau leiðu mistök urðu í yfirliti yfir jöklabreytingar í
síðasta hefti að ljósmynd af Reykjafjarðarjökli sner-
ist í spegilmynd sína. Því er myndin endurbirt hér.
Séð úr lofti til suðurs yfir Reykjarfjarðarjökul til
Hrollleifsborgar og Reyðarbungu í Drangajökli. –
Aerial view toward south of Reykjarfjarðarjökull
outlet glacier in Drangajökull ice cap. Ljósm./Photo
Guðmundur Ágústsson 4. október 1996.
Langjökull
Hagafellsjökull eystri – Undir haust fréttist af hreyf-
ingum í jöklinum inn af Jarlhettum. Ekki sýndu mæl-
ingar Theodórs 1. október neina hreyfingu á sporð-
inum en komnir voru áberandi sprungukollar nokk-
urn spöl uppi í jöklinum. Sett var röð af stikum út
frá jökuljaðrinum til að hægara væri að átta sig á
hraða framskriðsins ef gangur kæmi í jökulinn. Jafn-
framt mælingu á jökulsporðinum hefur Theodór mælt
í ákveðnum sjónlínum hallan frá fastmerkinu upp í
sjóndeild við jökulbunguna. Í einni þessara lína hækk-
aði jökullinn greinilega frá fyrri mælingum. Uppdrátt-
ur og línurit fylgdu eyðublöðunum.
Hagafellsjökull vestri – Hér varð ekki vart merkja um
hreyfingu eins og í eystri jöklinum og engir sprungu-
kollar sáust. Samt voru einnig settar stikur hér ef
gangur kæmi samtímis í báða jöklana eins og 1980.
Kirkjujökull – Erfitt er að greina jökuljaðarinn vegna
urðar sem þar liggur. Því var einnig mælt að jökulísn-
um innan við urðina til viðmiðunar.
Kerlingarfjöll
Loðmundarjökull eystri – Einar Hrafnkell skrifar á
mælingarskýrsluna að jökullinn sé í þröngu gili. Ís-
hellir er þar manngengur nokkra tugi metra inn undir
jökulinn. Um 100 m ofan við sporðinn er stór svelg-
ur. Jökullinn er samfelldur ofan mælistaðar en víða
86 JÖKULL No. 49