Jökull - 01.06.2000, Blaðsíða 101
Magnús Tumi Guðmundsson
skilja vinnuhest og þungaflutningabíl leiðangursins,
Dodda, eftir með brotið afturdrif við Vestari Svía-
hnúk (hann var sóttur viku síðar af vöskum flokki
jöklamanna). Með viðkomu eins bílsins á Hamrin-
um vegna GPS landmælinga, náði hópurinn til Jökul-
heima alllöngu eftir miðnætti. Daginn eftir hélst veð-
ur enn gott og fóru sumir til byggða um morguninn en
aðrir sóttu veðurstöð sem setið hafði síðan um sumar-
ið neðarlega á Tungnaárjökli. Haldið var til Reykja-
víkur um kvöldið. Þar lauk erfiðri en árangursríkri
vetrarferð í Grímsvötn.
Þátttakendur Anna Líndal, Björk Harðardóttir, Finn-
ur Pálsson, Freyr Jónsson, Guðrún Larsen, Guðrún Sverr-
isdóttir, Halldór Ólafsson, Hannes Haraldsson, Jónmundur
Guðmundsson, Jósef Hólmjárn, Magnús Tumi Guðmunds-
son, Magnús Hallgrímsson, Sigrún Hreinsdóttir, Sigurður
Vignisson, Sjöfn Sigsteinsdóttir, Steinunn S. Jakobsdóttir,
Sveinn Jakobsson, Sverrir Hilmarsson, Valgerður Jóhanns-
dóttir, Vilhjálmur Kjartansson, Þórdís Högnadóttir.
Vorferðin
Umbrot síðustu ára í Vatnajökli kalla á viðamiklar
rannsóknir á gosstöðvum, dreifingu gosefna, breyting-
um á yfirborði jökulsins og jarðskjálftum, svo eitt-
hvað sé nefnt. Því hefur Jöklarannsóknafélagið stað-
ið að stórum vorferðum undanfarin ár þar sem tekið
hafa þátt margir vísindamenn og fjöldi sjálfboðaliða.
Vorferðin nú í sumar var engin undantekning. Undan-
farin ár hefur veðrið leikið við þátttakendur vorferða
og varla fallið út dagur í vinnu. Nú var annað uppi á
teningnum því veður var með fádæmum erfitt seinni
vikuna. Þar að auki settu margskyns bilanir á bílum
og öðrum farartækjum strik í reikninginn. Þessir erf-
iðleikar urðu til þess að ferðin lengdist talsvert og þeir
síðustu skiluðu sér ekki til byggða fyrr en á 20. degi.
Upphafleg áætlun gerði hins vegar ráð fyrir 14 dög-
um. Þátttakendur voru 24 fyrri vikuna en 21 þá seinni.
Fararstjóri var Magnús Tumi Guðmundsson.
Leiðangurinn lagði af stað frá Reykjavík að
morgni laugardagsins 5. júní. Greiðlega gekk að flytja
snjóbíl Landsvirkjunar og annan farangur inn í Jök-
ulheima en þaðan hefur vorferð ekki lagt upp síðan
1994. Það ár hljóp Tungnaárjökull og hefur hann ver-
ið ófær þar til nú. Lagt var af stað áleiðis upp jökulinn
um kvöldmatarleytið á snjóbílnum, Dodge bíl JÖRFI,
6 jeppum og 5 vélsleðum. Þoka var mestalla leiðina
upp á Háubungu. Krapi var nokkur en tafði ekki för-
ina að ráði. Hópurinn kom á Grímsfjall laust eftir mið-
nætti. Daginn eftir var veður ágætt og tekið til við að
hreinsa snjó og ís af skálunum. Var gengið hart fram,
sérstaklega við austurgafl gamla skála en þar hófu
smiðirnir vinnu við stækkun hans. Unnu þeir Sverrir,
Stefán, Eiríkur, Benedikt og Þorvaldur við smíðarnar
alla vikuna og á fimmtudeginum hafði skálinn verið
lengdur, dyr færðar á austurgaflinn og gamla forstofan
rifin. Kom flestum á óvart hve mikið skálinn stækkaði
að innan við þessar breytingar en ætlunin er að skálinn
þjóni einkum sem rannsóknastöð í framtíðinni.
Í Grímsvötnum. – Members of the 1999 spring expe-
dition in Grímsvötn. Ljósmynd/Photo. Magnús Tumi
Guðmundsson.
Vikuna 5.-11. júní var veður gott og gengu mæl-
ingar og önnur verk greiðlega. Grafin var 7.5 m djúp
gryfja í Grímsvötnum til að ná upp mastri því sem
komið var fyrir á íshellunni síðastliðið haust. Á mastr-
ið var fest skráningartæki fyrir vatnshæð Grímsvatna
en það var tengt með kapli við þrýstiskynjara á botni
Vatnanna. Var búnaðinum komið fyrir í vorferðinni
á síðasta ári. Virkaði sá búnaður vel þar til í gosinu
í Grímsvötnum í desember en þá slitnaði kapallinn
á öðrum degi gossins. Elding úr gosmekkinum full-
komnaði síðan verkið og eyðilagði skráningartækið
skömmu seinna. Var það æði tímafrekt verk að brjóta
upp harðfrosið 1 m þykkt öskulagið á 4 m dýpi í gryfj-
unni. Vannst það verk þó vel og örugglega og má
þakka það útsjónasemi og geðprýði leiðangursmanna.
100 JÖKULL No. 49