Tímarit Máls og menningar - 01.09.2013, Side 62

F r i ð r i k R a f n s s o n
62 TMM 2013 · 3
aldrei komist. Fyrst var það árið 2001, en þá stangaðist ferðaplanið á við
vinnu hans við erótíska kvikmynd. Tökur áttu einmitt að fara fram þá daga
sem hann hafði fyrirhugað að koma hingað. Síðan var það 2003, en þá átti
hann í verulegum persónulegum erfiðleikum og varð að hætta við. Loks
var það 2011 þegar hann átti að koma hingað í boði Listahátíðar í Reykjavík
og Alliance française, en þá vildi ekki betur til en svo að það fór að gjósa í
Grímsvötnum daginn sem hann átti að koma svo að hann hætti við af ótta
við að verða innlyksa hérlendis í óvissan tíma eins og tilfellið hafði verið um
fjölda fólks þegar Eyjafjallajökull hafði gosið árið áður.
Ég mætti út á Keflavíkurflugvöll seinnipart laugardags 6. október á til-
settum tíma, nokkuð stressaður yfir því hvort hann léti sjá sig að þessu
sinni, og biðin hófst. Fólk tíndist út úr hinum ýmsu flugvélum, tíminn leið,
venjulegur hálftími kominn og ég farinn að ókyrrast verulega. Enn liðu
fimm heillangar mínútur og síðan tíu og viti menn, kom þá ekki kappinn
labbandi út um dyrnar í hettuúlpunni sinni með risastóra tösku í eftirdragi,
heilsaði vinsamlega en heldur stuttaralega og sagðist bara verða að drífa sig
út á hlað og fá sér rettu. Ég stóð þarna eins og þvara og góndi á manninn
teyga í sig reykbætt íslenskt flugvallarloft. Þvílíkur léttir …
Við lögðum af stað í bæinn, ég enn hálfhissa að hafa loks náð manninum
til landsins eftir öll þessi ár. Á leiðinni reyndi ég að halda uppi hefðbundnum
móttökusamræðum, benda honum á stytturnar flottu við Leifsstöð (er
hann ekki myndlistarunnandi?), úfið hraunið á Reykjanesinu (er hann
ekki áhugamaður um jarðfræði og eldfjöll?), gufuna sem stígur upp af Bláa
lóninu, Keili og fleira, en fékk nánast engin svör. Ég vissi svosem að hann
væri ekki ýkja skrafhreifinn, en þetta var frekar óþægilegt og þvingandi.
Þegar til Reykjavíkur var komið skutlaði ég honum á gistiheimili í mið-
bænum og síðan var rætt um að hann kæmi og borðaði með okkur hjón-
unum um kvöldið. Bara við, engir gestir þannig að við næðum að kynnast
og leggja línurnar fyrir vikuna. Hann var mjög sáttur við það. Þar gerðumst
við afar þjóðleg og buðum við honum upp á brennivín og hákarl, lugum
því blákalt að það væri eins konar manndómsvígsla inn í íslenskt samfélag,
síðan var boðið upp á pönnusteiktan lax að hætti hússins og heimagerðan ís
að hætti ömmu á Reyðarfirði. Ég hafði fyrr um kvöldið sýnt honum bók um
Kristján Davíðsson með formála Kundera, en mér til nokkurra vonbrigða
virtist hann ekkert sérlega upprifinn. Hann var hins vegar stórhrifinn af
rennibrautarstól í holinu hjá okkur, útsaumuðum stól sem Ingibjörg tengda-
móðir mín hafði gert fyrir margt löngu. Þetta var bara ansi notalegt fyrsta
kvöld, hann eðlilega ansi þreyttur eftir langt ferðalag og fór heim í leigubíl
um klukkan tíu, miðnætti að evrópskum tíma.