Tímarit Máls og menningar - 01.09.2013, Síða 70
F r i ð r i k R a f n s s o n
70 TMM 2013 · 3
afar fámáll fyrstu tvo dagana, meðan við vorum að kynnast og hann að átta
sig á nýjum stað, alls ólíkum öllum öðrum sem hann hafði séð. Þögull en afar
athugull og íhugull. Spurði bara að því sem honum fannst skipta máli, lítið
fyrir smáspjall eins og létttaugaveiklaði íslenski gestgjafinn. Þessi maður er
myndavél, myndavél með mannsheila, svo ég leyfi mér að snúa út úr titlinum
á snilldarlegu smásagnafni eftir Guðberg Bergsson. Smám saman losnaði um
málbeinið, hann fór að slaka á, gantast og brosa, það fór ekki á milli mála að
honum leið vel. Sérkennilega samsettur maður, Houellebecq, sá maður sem
kemst einna næst þeirri mynd sem ég hef gert mér af fyrirbærinu snillingur,
íhugull og athugull, gríðarlega fróður og lesinn, en líka stundum barnslega
einlægur og viðkvæmur, næstum brothættur. Dregst einhvern veginn áfram
í gegnum lífið af ótrúlegri þrautseigju. En líka lúmskur húmoristi, laumar út
úr sér kommentum og hlær, eða flissar öllu heldur, manna mest yfir þeim.
Dálítið eins og Serge Gainbourg, sá merki söngvari og svallari. Ég hef alltaf
ímyndað mér Kafka eða Beckett einhvern veginn svona. „Hann minnir mig
á Céline,“ sagði Gérard Lemarquis í sendiráðsboðinu. Aðspurður hvort hann
héldi upp á þessa höfunda svaraði hann: „Já, ég las bækurnar þeirra þegar ég
var ungur.“ Ekkert meira um það.
10.
Þegar við höfðum sporðrennt humrinum skutlaði ég honum á hótelið,
lagði mig í nokkra tíma, náði í hann á hótelið um fjögurleytið aðfararnótt
laugardagsins (þar með fékk hann líka sýnishorn af draugfullum Íslending-
um á Laugaveginum) og skutlaði honum út á Keflavíkurflugvöll. Hann
tékkaði sig inn í vélina til Alicante og við spjölluðum saman um stund áður
en hann fór. Hann var mjög upptekinn af breiddargráðum þennan morgun,
hvernig væri hægt að sjá heiminn út frá heimskautsbaug, miðbaug og þess
háttar, greinilega eitthvað að gerjast. Hann var mjög ánægður með ferðina,
sagðist aldrei áður hafa komið svo norðarlega, sig hefði lengi langað til Íslands
og hann hefði satt að segja óttast að verða fyrir vonbrigðum, en klykkti svo út
með að segja að það væri síður en svo tilfellið, landið væri það fallegasta sem
hann hefði komið til fram til þessa, jafnvel enn fallegra en Írland og þá væri
mikið sagt. Framundan væru ferðir til Indlands og Víetnam, en hann nennti
því varla, hann ætlaði að sjá til. Ræddi um að koma aftur síðar, kannski
fyrripartinn í september, þá væri mesti ferðamannastraumurinn að baki en
samt sæmilega hlýtt og bjart. Við kvöddumst síðan með virktum á sama stað
og við hittumst fyrst, reynslunni ríkari.
Nokkrum dögum síðar sendi hann mér tölvupóst: l‘Islande: le plus beau
pays que j‘aie jamais vu. (Ísland: fallegasta land sem ég hef nokkurn tímann
augum litið.) Athugull maður, Michel Houellebecq, ekki satt?