Heimsmynd - 01.09.1989, Blaðsíða 29

FÓLK Á FERTUGSALDRI
„Hvenær er maður bjargálna og hvenær verður aukavinna
nauðsyn?" Porbjörn Hlynur Arnason prestur á Borg á Mýrum
og synirnir Arni Páll og Guðmundur Björn.
ar, segir hann: „Ekkert er eðlilegra en
að fólk vilji koma undir sig fótunum,
eiga hús og bíl og hafa tekjur til að sjá
fjölskyldu farborða með eðlilegum hætti.
Það eru býsna margir á íslandi sem þurfa
að puða myrkranna á milli til að nálgast
það markmið og líða fyrir á líkama og
sálu. Hvenær er maður bjargálna og hve-
nær þarf maður meiri aukavinnu? Hver
sker úr um það? Þau góðu áform geta
auðvitað farið út í það, að hlutirnir eign-
ist fólkið, gleypi það með húð og hári,
svo ekkert annað kemst að. Engin íhug-
un verður til nema í kringum hlutina,
ekkert verður skemmtilegt í lífinu nema
linnulausar bollaleggingar um það nýja
sem á að kaupa í staðinn fyrir það
gamla. Þannig lífsafstaða eða afstöðu-
leysi finnst mér ávísun á hundleiðinlegt
líf.“
Þorbjörn Hlynur segir þessa kynslóð
búa við hömluleysi. „Við erum afkom-
endur bænda og veiðimanna sem gjarna
vinna í skorpum, gleðjast í skorpum og
gráta í skorpum. Þannig er það ekki bara
láglaunafólkið sem hellir sér umyrða-
laust út í yfirgengilega vinnu til að kom-
ast af. Þeir sem betur mega sín, vinna
líka meira en þeim er hollt til að útvíkka
lúxusinn. Þá kemur vitaskuld að því, að
fólk getur ekki meir og uppgötvar að all-
ur þrældómurinn var bara endaleysa,
hjónabandið kannski í rúst, börnin van-
rækt, allt í uppnámi, enginn friður
neinsstaðar, hvergi skjól og tilveran bara
eitt gínandi tóm.“
Samt eigir Þorbjörn Hlynur von í
þessu ástandi eigin kynslóðar. „Sjálfsagt
eru margir fangar efnishyggjunnar en
aðrir hafa líka hennar vegna lært að
meta andleg sannindi og reyna að kafa
ofan í leyndardóma tilverunnar eða
hugsa upp fyrir grautarpottana. Það er
nú oft þannig að þegar menn fara með
sig í þrot, þá vakna þeir. Eg hugsa að
það sé auðveldara að vera prestur eða
eiga erindi við fólk um andleg málefni
nú en fyrir þrjátíu árum. Ég held að efn-
ishyggjan hafi verið ríkari þá, þó nægtar-
flóðið hafi ekki jafnast á við það sem nú
sést.“
Börnin líða fyrir lífsstíl þessarar kyn-
slóðar að mati prestsins. „Ofgnótt efnis-
gæða gerir mennina gjarnan sljóa. Orkan
fer í meltinguna og höfuðið verður tómt.
Af dróma efnishyggjunnar eru það börn-
in sem súpa seyðið fyrst og fremst. Við
erum óþreytandi í því að láta börnin fá
hitt og þetta, leyfa þeim að njóta ein-
hvers sem er áþreifanlegt en hirðum svo
minna um raunveruleg afdrif þeirra. Ég
man hvað pulsa á vellinum var mikil há-
tíð, eitthvað sem næstum aldrei gerðist,
- eins og jólin. Ég er hræddur um að
sonum mínum og félögum þeirra þætti
svoleiðis traktering ekkert tiltökumál.
Börnin hafa auðvitað sitt upplag, hvert
og eitt. En samt eru þau líka eins og
óskrifað blað sem við skrifum á. Við
skreytum þau eins og jólatré, skemmtum
HEIMSMYND 29