Heimsmynd - 01.11.1990, Blaðsíða 18
hans að þá eða síðar gæti einhverjum þótt eitthvað athugavert
við slík innherjaviðskipti.
Allt hans líf er plott. Ef menn eru ekki vinir hans þá eru
þeir óvinir. Hann hefur blindan metnað. Það verður að segj-
ast að hann er klár í plottinu, sér marga leiki fyrirfram. Hann
átti hugmyndina um að fá Þorvarð sem sjónvarpsstjóra til að
tengja Eignarhaldsfélagið órjúfanlega hinum nýja meirihluta.
Þar byrjaði allt ruglið. Gísli V. Einarsson og hann eru líkir og
þarna brast vinátta Þorvarðar og Gísla. Hann settist í stól Þor-
varðar meðan á sumarfríi hans stóð. Þegar Þorvarður kom til
baka vildi hann halda áfram og setja Þorvarð í sérverkefni.
„Ég er sá eini sem get þetta,“ var viðkvæði hans. Hann telur
sig einfaldlega alltaf bestan. Og allir í kringum hann eiga að
græða fullt af peningum. Það er ömurlegt að horfa upp á
virðulegan formann Verslunarráðs eins og tuskubrúðu í hönd-
um hans. Jón hvíslar í eyra hans á stjórnarfundum og hugsanir
Jóns streyma út um munn Jóhanns J. Olafssonar. Þeir bera
svo gott úr býtum. Ahættuþóknunin nemur 4 til 5 milljónum á
ári og framkvæmdastjórnarmennirnir fá allt að 300 þúsund
krónur á mánuði að meðtöldum stjórnarlaunum.
Hann er klókur í þessari skák. Spurningin er af hverju eng-
inn vill vera lengur í fyrirtæki með Jóni Ólafssyni. Það er ein-
hver ára, atmosfera. Maður segir nei takk, þetta er ekki týpa
sem maður vill eiga eitthvað með.
Haraldur (Haraldsson) í Andra er sterkasti maðurinn þarna
og hefur óbifanlega trú á Jóni líka. Halli er töff týpa og hefur
líka unnið sig upp úr engu. Kannski skapar það samkennd?
En Halli er gegnumtraustur.
í Kringluhópnum varð það sama uppi á teningnum. Jón átti
drjúgan þátt í að það samstarf gekk ekki. Allir fengu sig full-
sadda af honum, sneru við honum baki og hann einangraðist.
Efnahagsleg velgengi Jóns er undraverð. Hann hefur komið
sér ótrúlega vel fyrir. Á síðari árum hefur hann byggt yfir sig
glæsivillu í Stigahlíð. Hann náði kaupum á kvikmyndahúsinu
Regnboganum af Framkvæmdasjóði og Örtölvutækni af
skiptaráðanda eftir gjaldþrot. Hann er sú týpan, sem bankar
ekki heldur rífur upp hurðir. Og hann hefur sótt stíft til met-
orða í Sjálfstæðisflokknum. Hann reyndi að verða formaður í
sínu hverfafélagi. Valhöll sá um að halda honum í hæfilegri
fjarlægð. Síðan hatar hann þá, því hann stillir öllu upp í vini
og óvini.“
►
ður en lengra er haldið, skal það tekið fram að Jón
Ólafsson fær að svara þessum og öðrum ásökunum
síðar í þessari grein. Þessar nafnlausu heimildir gefa
hins vegar góða mynd af þeirri uppsöfnuðu gremju
sem hefur búið um sig meðal fjölmenns hóps í viðskiptalífinu
og á hægri kanti stjórnmálanna í garð Jóns Ólafssonar.
Maður, sem stóð SÝNarmegin við borðið í samningavið-
ræðunum í vor og sumar, sagði við greinarhöfund:
„Ég þekki Jón frá gamalli tíð og öðru hverju hafa leiðir
okkar skorist. Hann er ævinlega öfugum megin með allt sem
hann er að gera. Hann hefur alltaf og alls staðar verið með
rýtinginn á lofti og skilið eftir sig sviðna jörð. Hann hlaut á
sínum tíma dóm í ávísanamáli. Bróðir hans tók það á sig. Það
sem kom í veg fyrir sameiningu Stöðvar 2 og SÝNar var þessi
maður og að Stöðvarmenn voru ófáanlegir til að losa sig við
hann. Ég sagði þetta við Harald Haraldsson beint 4. maí, en
þeir eru ófáanlegir til að láta sér segjast. Hann er á kafi að
mjólka fyrirtækið fyrir sig. Það sýna stjórnarlaunin og áhættu-
þóknunin. Meðan hann var í framkvæmdastjórastólnum hans
Þorvarðar seldi hann Stöð 2 filmur fyrir 15 milljónir sem A og
A+ filmur, en voru í rauninni X-myndir, fékk greiddar 14
milljónir strax og hefur sennilega keypt þær á sjö til átta.
Enda sagði hann mörgum strax eftir yfirtökuna á Stöð 2 að
hann ætlaði að verða fljótur að ná inn andvirði hlutafjárins
aftur. Viðskilnaðurinn á Bylgjunni/Stjörnunni er frægur. Jó-
hann J. Ólafsson setur kíkinn fyrir blinda augað, er reiðu-
búinn til að fórna öllu til að vera í forsvari fyrir Stöð 2. Har-
aldur varð að athlægi fyrir ummælin í Morgunblaðinu um „já-
kvæðu straumana", sem hann hefði fundið stafa frá Jóni
Ólafssyni þegar þeir hittust á nýársdag og leiddi þá saman til
yfirtöku á Stöð 2. Þeir loka eyrunum fyrir sannleikanum.
Margir vita að í einkamáli hótaði hann manni, sem hann átti í
viðskiptum við, að hann mundi senda fréttastofuna á hann.
Hann reyndi líka bein afskipti af fréttastofunni í fjarveru Þor-
varðar. Allir kaupmennirnir í Kringlunni eru orðnir honum
andsnúnir.“
„Jón siglir fast upp að hlið forystumanna í viðskiptum,
manna sem njóta trausts. Hann er fastur fyrir, ákveðinn,
harður, beitir meðölum sem duga og er óvandur að þeim.
(Hér telur hann upp ásakanir um sýknudóminn „furðulega“,
orðróm um fíkniefni, grunsemdir um að fyrirtæki Jóns standi
ekki traustum fótum.) Honum tókst að deila þeim hópi sem
upphaflega ætlaði að standa að stofnun íslenska útvarpsfé-
lagsins. Hann bauð fram sína skrifstofu fyrir söfnun áskrifta
að hlutabréfum. Hann hafði feiknaáhuga á þessu og reyndist
búinn að safna rúmlega helmingi hlutafjár, þegar gera átti upp
málin fyrir stofnfund. Hinir töldu að þarna væri strax verið að
mynda blokk, þarna væru saman komnir ættingjar, vinir og
starfsmenn Jóns og að auki hulduher Alberts Guðmundsson-
ar. Þeir gengu út en einn varð eftir, en heltist svo úr lestinni
síðar. Fyrir síðustu kosningar var borin fram tillaga um hann á
lista Sjálfstæðisflokksins til alþingiskosninga. Kjörnefnd hafn-
aði honum á þeim grundvelli að hann væri of vafasamur. í
fyrra reyndi hann að verða varaformaður Varðar. Núverandi
formaður Varðar, Ólafur Klemensson, hafði samþykkt það og
venjan er sú að formaður ráði því. Hann ætlaði vafalítið til
mikilla áhrifa í Sjálfstæðisflokknum. „Cató gamli“, (Kjartan
Gunnarsson) kom í veg fyrir það,“ segir lögfræðingur sem
þekkir til.
Við höfðum samband við einn þeirra sem viðstaddur var
undirbúningsstofnfund Islenska útvarpsfélagsins og hann stað-
festi að í aðalatriðum væri rétt frá skýrt, nema hvað hann
gerði meira úr frumkvæði Jóns og dugnaði sem þó hefði kom-
ið öðrum viðstöddum þannig fyrir sjónir sem þeim væri stillt
upp við vegg. Af fimm milljón króna fyrirhuguðu hlutafé
hefði Jón þegar verið búinn að safna 2,6 milljónum eða liðlega
meirihluta. Þeir hefðu hins vegar komið til fundarins með því
hugarfari að skipta hlutafénu nokkuð jafnt, skipta með sér
verkum í bróðerni og stýra apparatinu sameiginlega gegnum
fyrstu örðugleika.
Einn af þeim, sem stóðu að stofnun og starfrækslu útvarps-
stöðvarinnar Stjörnunnar á vegum Hljóðvarps hf., sem Ólafur
Laufdal varð aðaleigandi að, sagðist ekki vilja láta nafns sins
getið, því allar upplýsingar um Jón Ólafsson væru í sjálfu sér
ærumeiðandi þótt sannar væru. Hann sagði að á fyrstu mán-
uðum Stjörnunnar hefði hún virst í miklum uppgangi og þá
þegar hefði Jón Ólafsson sent tilboð fyrir milligöngu lög-
manns um að hún rynni inn í Islenska útvarpsfélagið með því
að það yfirtæki skuldir. Þetta sýndi að þegar frá upphafi hafi
Jón stefnt að því að ryðja þessum keppinaut úr vegi. Þessu var
hafnað. Þegar fór að halla undan fæti tókust hins vegar samn-
ingar á nokkrum klukkutímum um samrekstur stöðvanna. Sex
mánuðum síðar hefði Jón krafist riftunar á samningnum, þar
sem skuldir væru til muna meiri en ráð var fyrir gert í upphafi.
Það væri hins vegar verið að athuga það núna hvort raunveru-
lega hefði verið ástæða til gjaldþrots. Hald manna væri að
skuldir stöðvarinnar hefðu verið látnar hrannast upp óupp-
gerðar en tekjur komið inn á sameiginlegan reikning. Stór-
hættuleg söluskattsskuld hefði verið látin danka, sem síðar
hefðu fengist upplýsingar um að hefði verið umsemjanleg.
Þannig hefði verið soginn safinn úr fyrirtækinu, en hræinu síð-
an hent.
Annar maður, sem unnið hafði við dagskrárgerð á
Stjörnunni, sagði að hann væri ekki í vafa um að allt þetta spil
hefði frá upphafi verið spilað með lokaleikinn í huga. Þar á
bæ hefðu menn sett þá hugsjón að reka einkaútvarp með
vandaðri dagskrá ofar viðskiptum og þessu kalda valdatafli.
18 HEIMSMYND