Litli Bergþór - des. 2018, Síða 38
38 Litli-Bergþór
Eitt af því sem er eftirminnilegt var engja-
heyskapurinn. Reyndar var ekki farið á engjar
sumarið 1955 vegna ótíðar. En það var heyjað
flest eða öll sumrin í Tungueyju og tvö sumur í
Pollenginu. Það var mikið slegið með orfi og ljá
en sumstaðar var hægt að koma við hestasláttuvél.
Heyið var bundið í bagga og flutt heim á klifberum
og var þetta löng lest, tíu – tólf hestar, og ég hafði
það hlutverk að fara á milli sem kallað var, þ.e.
teyma lestina. Ef það fór ofan þurfti að setja
baggana á klifberann aftur en það kom ekki oft
fyrir sem betur fer.
Þar sem að fólkið var á engjum allan daginn
þurfti að fara með mat sem mamma þín útbjó,
það var grautur og fiskur eða kjöt og það var sett
í ullarsokk til þess að halda því heitu. Þessu var
mér trúað fyrir, ég var með þetta fyrir framan
mig á hestinum. Í góðu veðri var þetta
mjög gaman og mér hlekktist aldrei á.
Þegar ég fór út í eyju var mér sagt að
ég mætti ekki horfa niður í strauminn
heldur á bakkann á móti. Það var góð
leiðbeining og ég var orðinn mjög góður
að ríða straumvötn. Gísli Bjarnason frá
Lamhúskoti tók kvikmynd af þessum
engjaheyskap sem enn er til og er góð
heimild.
Í framhaldi af þessu er ekki úr vegi
að segja svolítið frá mataræðinu. Það
var enginn ísskápur á heimilinu enda
kom ekki rafmagn í Bræðratungu fyrr
en ég var hættur kaupamennskunni.
Þess vegna var mikið um saltað kjöt og
fisk, reykt og súrsað. Mér fannst þetta
allt ágætt, enda var ekki ísskápur hjá
foreldrum mínum þegar ég var barn.
Það var oft tólf manns við borðið svo
það þurfti mikinn mat. Það sem mér
er minnisstæðast af þessu öllu saman
er njólajafningurinn. Ég hef hvergi fengið
hann annars staðar. Njólinn þarna var
með miklum blöðum og þykkum og er
talið að Vísi-Gísli hafi komið með hann
frá útlöndum og gefið systur sinni, Helgu
Magnúsdóttur. Hann kom líka með kúmen
sem var töluvert af þarna og eitthvað notað
í bakstur. Það var talið að njólinn væri mjög
hollur enda er mikið c-vítamín í blöðunum.
Ég var aldrei fram yfir sláturtíð, en það
var alltaf slátrað lambi fyrir fjallferðina
og ég kynntist því nokkuð hvernig unnnið
var úr sláturafurðum. Ég var eitthvað við
sláturgerðina og reyndar fleiri húsverk.
Mamma þín strokkaði stundum og það þótti
mér nýstárlegt að sjá. Kjötið af fjalllambinu
var reykt svo að það skemmdist ekki. Reyndar
var mikið reykt af kjöti og bjúgum og það var
gert í sérstökum kofa þarna í grenndinni. Ég var
ekkert hræddur við blóð eins og þú segir að sumir
krakkanna hafi verið. Svo þurfti að stinga út úr
fjárhúsunum og þurrka skánina sem svo var notuð
við reykinguna.
Í fjósinu voru eitthvað 12 – 14 kýr sem þurfti að
mjólka. Ég lærði að mjólka enda engin mjaltavél
þarna né annarsstaðar í nágrenninu. Við reyndum
að vera búin að mjólka áður en eitthvað spennandi
byrjaði í útvarpinu. Eitt sumarið var lesin
spennusaga sem hét: Með kveðju frá Gregory.
Reyndar var mikið hlustað á útvarp, bæði leikrit
á laugardögum, fréttir og fræðsluþætti. Svo voru
stundum spennusögur eftir Agötu Christie og
fleiri.
Eygló í Ásakoti og Sigríður í Bræðratungu í réttunum 1958.
Járnað með gamla laginu í hlaðinu á Bræðratungu. Sveinn Skúlason járnar og vinnumaður
heldur fætinum. Páll Skúlason heldur í hestinn.