Tímarit hjúkrunarfræðinga - 2015, Qupperneq 21

FÉlagið03/09
laun í krónum talið, þróun heildarlauna eða þróun launa lengra aftur
í tímann. Ef slíkur samanburður er gerður kemur í ljós að laun lækna
eru umtalsvert hærri en annarra stétta. Þróun heildarlauna þeirra
hefur verið svipuð eða betri en annarra stétta og ef borin eru saman
launaþróun lengra aftur í tímann sést að launaþróun lækna hefur
reyndar ekki verið svipuð og annarra stétta (sjá mynd 2).
Staðhæfingum um lakari launaþróun, læknaskort, landflótta og að
læknar myndu ekki snúa til baka úr sérnámi ef laun yrðu ekki hækkuð
verulega mikið var haldið á lofti í þeirra kjarabaráttu. Auk þess gripu
læknar til verkfalla í lok árs 2014 þar sem starfsmenn ákveðinna
sérgreina lækninga lögðu niður vinnu nokkra daga í einu og síðan
tóku aðrir starfsmenn annarra sérgreina við. Þetta hafði umtalsverð
áhrif á heilbrigðiskerfið. Þegar boðað hafði verið til allsherjarverkfalls
lækna í byrjun árs 2015 náðust samningar á milli lækna og stjórn-
valda í byrjun janúar. Samningarnir tryggðu læknum rúmlega 35%
launahækkun að meðaltali, en það er umtalsvert hærra en samið
hefur verið við aðrar stéttir á undanförnum árum. Þessi launahækkun
lækna leiddi til mikils óróa á vinnumarkaði þar sem aðrar stéttir töldu
sig eiga rétt á sambærilegum launahækkunum. Atvinnurekendur á
almennum markaði voru hins vegar ekki tilbúnir til að koma til móts
við þær kröfur. Meginrökin voru þau að slíkar launahækkanir myndu
leiða til hækkandi verðbólgu og minni kaupmáttar. Boðað var til víð-
tækra verkfalla ýmissa stétta sem talið var að myndu lama mikilvæga
þætti samfélagsins. Samningar náðust síðan á almennum markaði þar
mynd 2. Launaþróun nokkurra stétta 2001-14 miðað við laun í krónum.