Bændablaðið - 27.06.2019, Blaðsíða 22

Bændablaðið | Fimmtudagur 27. júní 201922
TÆKNI&VÍSINDI
UTAN ÚR HEIMI
Milljónaborgir á Indlandi berjast nú við vatnsskort:
Dæmi um rán á vatnsflutningabílum og
slagsmál nágranna út af vatnsdropa
– Búist við að 100 milljónir manna fari að flýja frá sumum stórborgum þar sem ekkert grunnvatn er lengur að hafa
Í mörg ár hafa vísindamenn bent
á hættuna af gengdarlausum
uppdælingum á grunnvatni
til ræktunar sem hafi þær
afleiðingar að jarðlögin falla
saman og hætta að geta
safnað í sig vatni. Svartar spár
vísindamanna virðast nú vera
að rætast á Indlandi þar sem
milljónaborgir eru að verða
vatnslausar með öllu.
Fréttastöð CNN fjallaði um
skelfilegt ástand í borginni Chennai
sem er sjötta stærsta borg Indlands
með um 4,6 milljónir íbúa. Þar er
búið að tæma uppistöðulón sem
nýtt hefur verið sem neysluvatn og
íbúar verða að reiða sig á aðflutt
vatn sem mikill fjöldi fólks hefur
ekki efni á að kaupa.
Um 600 milljónir manna
á landsvísu glíma nú við
óvenjumikinn vatnsskort á
Indlandi. Einungis um fjórðungur
þjóðarinnar hefur aðgang að
rennandi drykkjarvatni á sínum
heimilum. Um 200.000 manns
deyja árlega vegna afleiðinga af
neyslu mengaðs vatns samkvæmt
frétt CNN. Blaðið India Express
hefur líka fjallað ítrekað um
vatnsvandann á Indlandi.
Flótti að bresta á, tankbílum
rænt og barist um hvern dropa
Farið er að bera á aukinni spennu
og átökum um vatnið á Indlandi.
Tankbílum með vatni hefur verið
rænt og átök hafa blossað upp á
milli nágranna sem slást um hvern
vatnsdropa.
Búist er við að 100 milljónir
manna, þar á meðal í borgum eins
og Delí, Bangalore og Hyberabad
muni fljótlega yfirgefa borgirnar
vegna þess að þar er ekki lengur
hægt að reiða sig á uppdælingu
grunnvatns samkvæmt frétt NITI
Aayog stofnunarinnar. Talið er
að staðan eigi aðeins eftir að
versna þar sem reiknað er með að
Indverjum fjölgi um 300 milljónir
fram til ársins 2025 og verði
Indland þá orðið fjölmennasta ríki
veraldar. Auk þess mun minnkandi
grunnvatn að öllum líkindum
lama landbúnaðarframleiðslu á
stórum svæðum þar sem 80%
vatnsnotkunarinnar hefur m.a.
verið notað til að rækta hrísgrjón
og sykurreyr.
Uppdæling grunnvatns farin að
valda hörmungum
Þéttbýl svæði á Indlandi og
mikilvæg ræktarlönd í Kaliforníu
í Bandaríkjunum hafa m.a verið
nefnd í sambandi við skefjalausa
uppdælingu á grunnvatni. Ítarlega
hefur verið fjallað um þessi mál
í Bændablaðinu á undanförnum
árum, en staðan virðist nú víða
vera komin á hættulegt stig. Mörg
önnur svæði eru líka í hættu, auk
þess sem mjög hefur verið gengið
á uppistöðulón eins og í Íran og á
Indlandi.
Þurrkatímabil eru árlegt
fyrirbæri á Indlandi. Þar sem
stöðugt meira hefur verið gengið
á grunnvatnsbirgðir og vatnsleysi
hefur verið samfara mikilli
hitabylgju á landsvísu er staðan nú
enn alvarlegri en ella.
Uppistöðulón tæmast
Í frétt CNN kemur fram að
á botni Chembarambakkam-
uppistöðu lónsins er nú aðeins að
finna skraufþurran og sprunginn
sólbakaðan leir. Þetta uppistöðulón,
sem er í um 25 km fjarlægð frá
miðborg Chennai, er meðal þriggja
annarra uppistöðulóna sem öll
eru þurrausin og hafa séð íbúum
borgarinnar fyrir vatni.
Srini Swaminathan, sem tók
loftmynd af svæðinu þar sem
Chembarambakkam -ónið var áður,
segist hafa búið þarna síðan 1992.
Hann hafi aldrei upplifað annað eins
á þeim tíma. Auk þess sem þarna
hefur ekki fallið rigningardropi
úr lofti í langan tíma, þá er
grunnvatnsstaðan orðin það lág að
erfitt er orðið að dæla upp vatni.
Hefur því verið gripið til þess ráðs
að keyra með vatn til borgarbúa á
tankbílum.
Á hverjum degi bíða borgarbúar
í röðum með vatnsskjólur sínar í
hundruða þúsunda vís. Þar mega
þeir standa klukkustundunum saman
og bíða eftir að fá vatn í brúsa.
Hótel- og veitingaþjónusta leggst
af vegna vatnsleysis
Ástandið veldur margvíslegum
vanda fyrir atvinnulíf borgarinnar
og hafa hótel átt í vandræðum
með að fá vatn fyrir sína gesti og
til matreiðslu. Þá eru flutningar
með vatn til borgarinnar farnir að
verða stopulli og þar sem áður voru
daglegar ferðir sjást tankbílar oft
ekki nema á þriggja til fjögurra daga
fresti.
Hóteleigandinn M. Senthilsara-
vanan í Chennai-borg segir að
hótel og veitingastaðir hafi neyðst
til að loka hver af öðrum vegna
vatnsskorts. Hann býr sjálfur í
úthverfi borgarinnar og þarf að
greiða um 6.000 rupees á hverjum
degi fyrir vatn úr tankbíl fyrir
hótelið. Það samsvarar um 86
dollurum, eða 10.600 íslenskum
krónum. Það þykir ef til vill ekki
ýkja hátt á íslenskan mælikvarða en
er sannarlega stórfé á láglaunasvæði
eins og Chennai.
Íbúar fá oft aðeins brot af
daglegri vatnsþörf
Vatnsflutningabílarnir, sem eru
einkareknir, koma með vatn frá
Tamil Nadu-svæðinu þar sem enn er
nægt vatn að fá. Eftirspurnin er bara
orðin svo mikil að þeir anna ekki
flutningunum. Vegna ástandsins
hafa efnameiri fjölskyldur í Chennai
reitt sig á kaup á dýru vatni af
einkafyrirtækjum. Meirihluti
borgarbúa býr þó við svo lágar
tekjur að þeir hafa engan veginn
efni á slíkum munaði. Þeir verða
að stíla á vatnsflutninga á vegum
yfirvalda sem kannski er að vænta
eftir mánuð eða svo. Sem dæmi
þá hefur heil fjölskylda í einu af
fátækrahverfum Chennai þurft að
reiða sig á 30–40 lítra af vatni á
dag. Til samanburðar er bandarísk
meðalfjölskylda talin þurfa um
1.370 lítra á dag (300 gallon) að
mati Umhverfisverndarstofnunar
Bandaríkjanna.
Stjórnvöld tengdu 650.510
heimili við vatnsveitukerfi. Í
gegnum það átti að tryggja hverju
húsi um 120 lítra af vatni á dag.
Á þurrkatímum hefur það verið
minnkað niður í 70 lítra. Þá er
einkarekin vatnsþjónusta alls
ekki aðgengileg fyrir um 820.000
manns sem lifa í fátækrahverfum
borgarinnar. /HKr.
Íbúar í Tamil Nadu sækja sér vatn sem dælt er upp úr jarðlögum, en það fer
þó stöðugt minnkandi. Mynd / India Express
Gervihnattamyndir af Chembarambakkam-uppistöðulóninu við Chennai-borg
þar sem íbúar eru 4,6 milljónir. Efri myndin var tekin 15. júní 2018 og neðri
myndin 15. júní 2019. Myndir / Maxar Technologies
Kort sem sýnir þau svæði í heiminum sem búa við mestu hættuna á
vatnsskorti. Á dökkrauðu svæðunum er hættan mest.
Mynd / World Resources Institude
Í indverskum borgum er það ekki Bjössi á mjólkurbílnum sem er vinsælasti
gaurinn heldur miklu frekar nafnar hans á vatnsbílunum. Reyndar eiga þeir
stundum fótum sínum fjör að launa því komið hefur fyrir að fólk í neyð vegna
vatnsleysis hefur hreinlega rænt slíkum tankbílum. Mynd / India News
Fjórgengis, eins cylindra, 495 cc, 38 hestöfl/6800rpm. Rafmagnstýri, bein innspýting, spil.
Dráttarkrókur, hátt og lágt drif með læsingu.18 l. bensíntankur, vökvabremsur, 12” álfelgur.
Þyngd: 375 kg. tveggja manna, traktorsskráð. Litir: Svartur eða appelsínugulur.
CFORCE 600
Verð 1.649.000,-
Án vsk. 1.389.839,-
CFORCE 1000
2.190.000,-
1.766.129,- án vsk.
CFORCE 520
1.289.000,-
1.039.526,- án vsk.
30 ára
afmælis-
útgáfa
ÁRGERÐ 2019
Urðarhvarfi 4 / 203 Kópavogi
Sími 557 4848 / www.nitro.is
Glerárgötu 36 / 600 Akureyri
Sími 415-6415 / hesja.is
Lyngás 13 / 700 Egilsstaðir
Sími 471-2299 / ab.is
Tilboðsverð