Bændablaðið - 10.10.2019, Blaðsíða 6

Bændablaðið | Fimmtudagur 10. október 20196
Umhverfi og samfélag breytist hratt og
þeir sem ekki aðlagast dragast aftur úr.
Öll tökumst við á við daglegar áskoranir
í okkar störfum, hvort heldur sem er úti í
fjósi, á skrifstofunni eða í námi.
Fyrir tveimur vikum tilkynntu stjórnendur
Bændasamtakanna um breytingar sem varða
framtíðarskipulag þeirra. Eftir að búnaðar gjald
lagðist af og samdráttur varð í öðrum tekjustofnum
BÍ varð ljóst að endurskipulagningar var þörf.
Ákveðið var að endurmeta stöðuna og nýta
tækifærið til að ná skýrari sýn á Bændasamtökin
og hlutverk þeirra. Um leið og fundin var leið
til þess að reka samtökin í breyttu umhverfi
erum við að undirbúa þau til framtíðar litið.
Markmið samtakanna verður eftir sem áður
hagsmunabarátta fyrir bændur en ekki síður að
leiða landbúnaðinn í átt til sjálfbærari þróunar.
Tölvudeild Bændasamtakanna, sem sér um
rekstur tölvukerfa og forritaþróun, mun færast
yfir til Ráðgjafarmiðstöðvar landbúnaðarins
(RML) um næstu áramót. Á sama tíma
verður fjármálasvið samtakanna sameinað
skrifstofurekstri Hótels Sögu sem er dótturfélag
BÍ líkt og RML.
Tilgangur breytinganna er að leita hagræð­
ingar og samlegðaráhrifa í rekstri samtakanna
og dótturfélaga. Ástæðurnar eru einkum
breyttar aðstæður í rekstri sem öll aðildarfélög
BÍ, sem áður nutu tekna af búnaðargjaldi, eru
að fást við. Fjármálaumsýsla samtakanna,
þ.e. bókhald, reikningagerð, launagreiðslur
og önnur tengd verkefni, mun eftir breytinguna
fara fram í sameinaðri deild sem sinnir slíkum
verkefnum fyrir samtökin, dótturfélög og mörg
aðildarfélög. Tölvuþjónustan og forritaþróun
mun án efa efla starfsemi RML og þar verður
haldið áfram að smíða og viðhalda hugbúnaði
sem bændur nota í sínum rekstri.
Bændasamtökin verða á eftir líkari öðrum
hagsmunasamtökum í atvinnulífinu hérlendis,
sem eru fyrst og fremst í hagsmunabaráttu og
kynningarstarfi. Það mun taka tíma að aðlagast
nýju sniði á rekstri BÍ en það er sannfæring mín
að sú leið sem nú er farin eigi eftir að koma vel
út fyrir félagsmenn. Takmarkið er að verkefnin
standi sterkari á eftir, bæði öflugri þjónusta við
bændur og hagsmunabarátta.
Sterk og öflug samtök til framtíðar
Breytingarnar á Bændasamtökunum ganga í
gegn á sama tíma og endurskoðun á sér stað
á félagskerfi bænda í heild sinni. Í framhaldi
af ákvörðun síðasta Búnaðarþings var skipuð
nefnd sem falið var það hlutverk að koma með
hugmyndir að því hvernig við getum þróað
félagskerfið okkar til frambúðar, einfaldað
það og gert það skilvirkara. Við einfaldlega
verðum að ná að nýta fjármuni og mannauð
sem er í félagskerfi bænda betur en við gerum
í dag. Við verðum líka að verja tímanum okkar
í jákvæð uppbyggjandi verkefni í stað þess
að vera í stanslausri varnarbaráttu fyrir tilvist
landbúnaðarins. Lausnin felst í því að sækja
fram og byggja upp.
Formannafundur á næsta leiti
Félagskerfisnefndin kemur til með að kynna
vinnu sína á formannafundi sem haldinn verður
24.–25. október næstkomandi. Í framhaldi af
honum gefst aðildarfélögum kostur á að fá
kynningu frá nefndinni heima í héraði þar sem
vænta má samræðu um það hvernig bændur
sjá framtíðina fyrir sér. Það er okkur öllum
nauðsynlegt að geta tekið ákvarðanir á næsta
Búnaðarþingi um það hvernig við ætlum að
takast á við breytta tíma.
Það er algjört lykilatriði að við náum að
þétta raðirnar til þess að verða ennþá sterkari
í hagsmunabaráttunni.
Bændablaðið kemur út 24 sinnum á ári. Því er dreift ókeypis á yfir 400 stöðum
á landinu og á öll lögbýli landsins.
Lesendur geta einnig gerst áskrifendur að blaðinu og fengið það sent heim í pósti
gegn greiðslu. Árgangurinn kostar þá kr. 10.900 með vsk. (innheimt í tvennu lagi).
Ársáskrift fyrir eldri borgara og öryrkja kostar 5.450 með vsk.
Heimilisfang: Bændablaðið, Bændahöll við Hagatorg, 107 Reykjavík.
Sími: 563 0300 – Fax: 562 3058 – Kt: 631294–2279
Bændablaðið er í eigu Bændasamtaka Íslands. − Málgagn bænda og landsbyggðar −
SKOÐUN
Hart hefur verið sótt að íslenskum
landbúnaði sem er mikil áskorun á
andlegt og pólitískt þrek bænda. Það
blasir því fátt annað við í stöðunni en
að bændur samstilli krafta sína í þéttum
félagslegum samtakamætti. Sundurlausir
sérhagsmunahópar ólíkra búgreina eru
einfaldlega allt of auðveldar bráðir þeirra
sem gæta annarra hagsmuna. Þetta snýst
ekki síður um hvort íslenskum bændum
takist að tryggja fæðuöryggi þjóðarinnar
sem Sameinuðu þjóðirnar leggja mikla
áherslu á.
Á Íslandi er staðan verst í loðdýra­
búskapnum, sem er líka eina búgreinin
sem byggir allt sitt á útflutningi. Þar hefur
verið við öflug alþjóðleg fjárhagsöfl að
etja sem litlir bændur á Íslandi geta lítið
ráðið við. Loðdýrarækt hefur mætt miklum
mótbyr sem drifinn hefur verið áfram af
fagfjárfestum sem upphaflega komu úr
olíuiðnaði. Frægt er þegar aðgerðarsinnar
á Ítalíu mótmæltu loðdýrarækt og fengu
fáklæddar sýningarstúlkur til að klæðast
loðflíkum sem unnar voru úr plastefnum
frá olíuiðnaðinum. Allt var þetta gert
undir yfirskini náttúru­ og dýraverndar
og dregin upp sú ímynd að loðdýrabændur
væru náttúrusóðar og dýraníðingar. Þá
komu stjórnmálamenn bændum ekki til
hjálpar, enda voru þeir eins og undnar
gólftuskur hangandi á þvottasnúru. Vitandi
það að klemmurnar sem héldu þeim uppi
voru að fullu í eigu fjárfestanna. Menn
berja nefnilega ekki á höndina sem fæðir
þá.
Áróðurinn fyrir plastinu breiddist hratt
út og gekk svo vel að nú er öll náttúruna
heimsins meira og minna orðin menguð
plastefnum og fjárfestarnir hafa grætt
gríðarlega. Náttúrulegur klæðnaður úr
skinnum er hins vegar litinn hornauga.
Peningaöflin kunna sitt fag og í
orku iðnaði í Evrópu hafa þeir róið hart
á bæði borð til að tryggja sinn hag.
Það hafa þeir gert með „lobbíisma“ í
gegnum reglugerðarsmíði í Brussel.
Enda var upphaflegur tilgangur Evrópu­
sambandsins að tryggja viðskipti, fyrst
varðandi stál iðnaðinn. Þau markmið hafa
ekkert breyst.
Nú hefur fjármálaöflum tekist að koma
regluverkinu á þann stað að ríkisrekstur
á öllum raforkuverum, nema kannski
kjarnorkuverum, er að hverfa og verið er að
hleypa fjárfestum þar að kjötkötlunum. Með
frjálsri verslun á raforku yfir landamæri er
þeim svo í lófa lagið að skapa skortstöðu
á einum stað til að hækka orkuverð. Með
þessu regluverki er nú líka verið að ryðja
fjárfestum leið inn á íslenskan orkumarkað
og að sjálfsögðu er það gert undir yfirskini
hagsmuna neytenda! Þetta er innleitt með
73% stuðningi íslenskra þingmanna.
Bændur hafa verið uggandi varðandi
ágang erlendra fjármálamanna sem hafa
verið að sanka að sér íslenskum bújörðum.
Þar hafa fylgt með veiði réttindi, vatnsréttindi
og um leið möguleikar til orkuframleiðslu.
Á þetta hafa íslenskir þingmenn horft
aðgerðarlausir árum saman þó hér hafi verið
leyft að ganga miklu lengra í þessum efnum
en í flestum ríkjum Evrópusambandsins.
Það blasir við að haldi þessi þróun áfram
mun íslenskur almenningur standa eftir
sem leiguliðar fjárfesta í landi sem eitt
sinn taldist vera eign íslensku þjóðarinnar.
Fjárfestar munu þá hafa hér bæði tögl og
hagldir. Við verðum þá öll í hlutverki
stjórnmálamannanna sem þorðu ekki að
styðja loðdýrabændur á sínum tíma. Eins og
undnar gólftuskur á þvottasnúru og þorum
hvorki að æmta né skræmta. Fjárfestarnir
munu jú eiga allar klemmurnar sem halda
okkur uppi. /HKr.
Bændasamtökin taka breytingum
Ritstjóri: Hörður Kristjánsson (ábm.) hk@bondi.is – Sími: 563 0339 − Rekstur og markaðsmál: Tjörvi Bjarnason tjorvi@bondi.is – Blaðamenn: Margrét Þ. Þórsdóttir mth@bondi.is – Sigurður Már Harðarson
smh@bondi.is – Vilmundur Hansen vilmundur@bondi.is – Auglýsingastjóri: Guðrún Hulda Pálsdóttir ghp@bondi.is – Sími: 563 0303 – Netfang auglýsinga: augl@bondi.is − Vefur blaðsins:
www.bbl.is − Netfang blaðsins: (fréttir og annað efni) er bbl@bondi.is
Frágangur fyrir prentun: Ágústa Kristín Bjarnadóttir – Prentun: Landsprent ehf. – Upplag: sjá forsíðu – Dreifing: Landsprent og Íslandspóstur. ISSN 1025-5621
ÍSLAND ER LAND ÞITT
Guðrún S. Tryggvadóttir
formaður Bændasamtaka Íslands
gst@bondi.is
Á Hellissandi var fyrrum mikil útgerð en verslunarhöfn var á Rifi. Í dag er mjög góð höfn í Rifi og er útgerð aðalatvinnuvegurinn á báðum stöðum
en stutt er milli þessara bæja, aðeins um 2 km. Sjóminjasafn er á Hellissandi og þar er meðal annars elsta áraskip sem til er á Íslandi, Bliki, en
hann var smíðaður 1826. Á svæðinu milli Hellissands og Rifs er mikil fuglaparadís og eitt mesta kríuvarp á landinu. Þjóðgarðurinn Snæfellsjökull
er við bæjardyrnar á Hellissandi. Mynd / Hörður Kristjánsson
Undnar gólftuskur
Við Egilsstaði í Fljótsdal. Mynd / HKr.