Bændablaðið - 10.10.2019, Page 50

Bændablaðið | Fimmtudagur 10. október 201950
„Umferðaröngþveitið á höfuð­
borgar svæðinu er að verða
óbæri legt fyrir íbúa þessa
svæðis. Snemma á morgnana
og síðdegis er umferðin svo
gríðarleg að fólk kemst lítið
áfram. Þessi staða mála er
ákaflega þreytandi fyrir þá,
sem á annað borð eru á ferðinni
á þessum tímum. Það liggur í
augum uppi að samgöngukerfi
höfuðborgarsvæðisins er ekki
hannað fyrir þessa miklu umferð
og sjálfsagt hefur fjölgun bíla
orðið langt umfram það sem
reiknað var með. Öngþveitið er
eftir sem áður staðreynd.“
Nú gætu lesendur haldið að
þessi orð hafi verið sett á blað í
gær. Svo er nú ekki, heldur birtust
þau í forystugrein Morgunblaðsins
1. nóvember 2006. Fyrir 13 árum.
Já, fyrir 13 árum! Grein sinni lýkur
höfundur á þessa leið:
„Þetta er mesti vandi íbúa
höfuðborgar svæðisins.“
Þetta hefði einhvern tíma verið
kallað neyðarástand. En er svarið
við því meiri steypa, stál, malbik
og álögur?

Orsakir og afleiðingar
Við Íslendingar erum sífellt að glíma
við afleiðingar af öllum sköpuðum
hlutum. En alltof oft dettur engum
2x10 heilvita manni í hug að takast
á við orsök vandamálanna. Skáldið
okkar sagði sem svo, að í hvert
sinn sem komið er að kjarna máls
hlaupa Íslendingar út og suður. Hver
kannast ekki við það?
Okkur spekingum hér vestra
rennur til rifja að fylgjast með
þessum ógöngum í Sæluborginni,
eins og Bjössi okkar á Ósi kallar
Reykjavíkina og er hann sennilega
höfundur orðsins. Sæluborgin er
höfuðborg allra Íslendinga.
Ein geggjuð hugmynd að vestan
Og er nú komið að erindinu: – Á
Íslandi eru í dag rúmlega 300 þúsund
bifreiðar og önnur
ökutæki á skrá. Sem
sagt upp undir eitt
stk. á mann. Okkur
finnst, að í stað þess
að byggja endalaus
samgöngu mann virki
ætti að snarfækka
ökutækjum í umferð­
inni strax. Þá væri
tekið á raun verulegri
orsök vandans.
Einkum á þetta við um
Sælu borgina okkar.
En á landsbyggðinni
þurfum við fyrst og
síðast að komast upp
úr moldarvegunum
og huga sérstaklega
að þungaflutningum
á landi með tilliti til
sjóflutninga.
Lýsingarorðið
geggjaður er mjög
vinsælt um þessar
mundir. Og er rétt að spekingarnir
að vestan slái nú fram rétt einni
geggjaðri hugmyndinni til
umhugsunar fyrir landsmenn og
ráða menn þeirra. Við höfum nokkra
reynslu af slíkri hugmyndavinnu
og er alveg ókeypis hjá okkur!
Menn fái greitt fyrir minni
akstur í stað steinsteypu
Við leggjum til að ríkissjóður
borgi mönnum fyrir að minnka
akstur einkabíla eða aka þeim alls
ekki. Með nútíma rafrænni tækni
ætti að vera hægt að framkvæma
þetta auðveldlega. Það er nú fylgst
með öðru eins þessa dagana. Hver
bíll fengi upphafskvóta um áramót,
t. d. 10 þúsund kílómetra miðað
við meðalakstur einhver ár aftur í
tímann. Síðan keyrði hann aðeins
5 þús. km á árinu. Ríkiskassinn
myndi þá greiða fyrir 5 þús km
sem ekki voru eknir. Til dæmis
50 kr. pr. kílómetra. Ef reiknað er
með að 100 þúsund bílar minnki
akstur um 5 þús. km á ári, sem
er ekki ólíkleg tala, þýddi það 25
milljarða úr ríkissjóði. Miðað við
10 þús. km gera það 50 milljarða.
Þeir peningar myndu fara beint út
í hagkerfið í stað þess að festast
í steypu, stáli og malbiki og
hvaðeina því tilheyrandi. Og er
ykkur kunnugt um það, lesendur
góðir, að umferðarslysin eru
talin kosta á þessu ári 50–60
milljarða? Þetta eru að sjálfsögðu
frumhugmyndir til umræðu. Á
þeim geta verið ýmsar útfærslur
með skynsemina og frjálst
samkomulag að leiðarljósi. Það
er til mikils að vinna!
Þjóðhagslegur sparnaður yrði
væntanlega ómetanlegur!
Þjóðhagslegur sparnaður yrði
væntanlega gífurlegur af slíkum
aðgerðum. Almenningur fengi
mikla peninga í hend urnar í
staðinn fyrir hrika lega kostnaðar­
söm umferðarmann virki sem
áður segir. Margt mundi breytast
til batnaðar ef að líkum lætur.
Lífskjarasamningurinn geirnegldur
og öllum liði miklu betur í
Sæluborginni og líka á lands­
byggðinni.
Þörfin fyrir ný sam göngu ­
mannvirki myndi snarminnka.
Kannski upp á nokkur hundruð
milljarða króna til lengri tíma
litið. En viðhaldi núverandi vega
mætti ekki gleyma og byggja
vegi upp úr moldinni í sveitinni.
Umferðarslysum fækkaði væntan­
lega verulega. Viðhald og afskriftir
bifreiða myndu minnka og hver veit
nema tryggingar þeirra einnig. Og
var einhver að tala um bílakjallara
upp á tugi milljarða. Skotheld
neðanjarðarbyrgi?
Svo má hugsa sér eftirtaldar
hliðarráðstafanir sem kallaðar
eru: Sæluborgin mundi fjölga
strætis vögnum og hafa ókeypis
í strætó fyrir alla. Fjölga ferðum
um minnsta kosti helming eða
eins og til þarf. Borg og ríki í
sameiningu hefðu samvinnu um
að gera leigubíla eins ódýran og
hagkvæman kost og hægt er svo
almenningur sjái sér hag í að nota
þá. Og svo auðvitað allir út að
hjóla eins og þar stendur. Fella
niður öll gjöld af reiðhjólum.
En mesti ávinningurinn af þessari
geggjuðu hugmynd er væntanlega
rúsínan í pylsuendanum. Hver hún
er geta menn rætt sín á milli.
Hallgrímur Sveinsson,
Guðmundur Ingvarsson,
Bjarni G. Einarsson
LESENDABÁS
Álit mitt á alþingismönnunum 46, sem
samþykktu orkupakka 3, er hrunið
Elskulegu alþingismenn. Traust
mitt og álit á ykkur 46, sem
samþykktuð orkupakka 3, hefur
beðið alvarlegan hnekki. Mér
finnst það meira en sorglegt.
Hingað til hafið þið flestir
verið mínir menn. Ótrúlegt er,
hve margir ykkar skiptuð um
skoðun án þess að gera grein fyrir
ástæðunum. Það sem þið gerðuð
eru svik við mig, svik við meiri
hluta þjóðarinnar, sem vonaðist
eftir þjóðaratkvæðagreiðslu um
afgreiðslu þessa mikilvæga máls.
Vel metna lögfræðinga greinir á
um það, hvort samþykktin feli í sér
brot á stjórnarskránni. Það hefði átt
að nægja Alþingi til að hugsa málið
betur og forseta vorum til að fresta
viðstöðulausri undirskrift sinni.
Það voru mistök af hans hálfu. Nú
er gjá milli þings og þjóðar. Mér
sýnist meiri hluti Alþingis hafa fallið
í auðmýkt flatur niður fyrir evrópsku
valdi, óhollu fyrir þjóðina og virði
minna stjórnarskrána íslensku.
Hvers vegna var nauðsynlegt
að samþykkja orkupakkann?
Orkupakkamenn hafa ekki getað
gert þjóðinni grein fyrir því á
skiljanlegu máli, hvers vegna
nauðsynlegt væri að samþykkja
orkupakkann. Með samþykkt
afhenda þeir öðrum yfirráðin yfir
stjórn orkumála okkar. Það er
hugsanlega brot á stjórnarskránni.
Það er skref í átt til innlimunar
í Evrópubandalagið. Þjóðin
hefur aldrei fengið að kjósa um
það, hvort hún vill sameinast
Evrópubandalaginu.
Í bókinni TVENNIR TÍMAR
eftir Elínborgu Lárusdóttur (útg.
1949 og 2017) segir frá langömmu
forsetans okkar og hrakningum
þeim, sem hún varð fyrir í æsku.
Eftir að hafa lesið þessa bók hefur
mér oft verið hugsað til fátæks
fólks á Íslandi, sem ólst upp við
hungur og harðrétti og var lítilsvirt
af samtíð sinni. Þeirra á meðal
voru sumar formæður okkar og
feður.
Þetta fólk fékk heita þrá eftir
betra og réttlátara samfélagi, sem
sjálfstæði og fullveldi landsins
myndi geta tryggt fólkinu. Þessir
dýrmætu áfangar hafa náðst,
þótt enn ríki á mörgum sviðum
ójöfnuður í lífskjörum fólks. Það
er óhæfa og ógæfuverk gagnvart
minningu þessa fátæka fólks og
fórnum þess og lítilsvirðing gegn
þjóðinni að skerða með ofbeldi
slíkan ávinning.
Sýnist það hafa verið
blekkingaleikur
Þjóðin hefur trúað tali forustu­
manna Sjálfstæðisflokks og Vinstri
grænna um að þeir muni standa á
verði um auðlindir þjóðarinnar. Nú
sýnist það hafa verið blekkinga­
leikur. Framsóknar flokkurinn
hefur ekki viljað taka afstöðu til
orkupakkans, en talað út og suður.
Lítum til Brexit í Bretlandi og
erfiðleika Breta við að losa um
faðmlagið við Evrópubandalagið.
Það er kalt og óvægið. Samþykki
á orkupakka 3 opnar leið til að
svipta landið yfirráðum yfir auð­
lindum sínum. Í framhaldi af
þeim gjörningi er hætta á að við
missum stjórn á fleiri auðlindum
en raforkunni.
Seilst verður enn lengra
með orkupökkum 4 og 5
Það er óheiðarleiki stjórnvalda
að reyna að fela slík áform eða
drepa málinu á dreif. Með næstu
orkupökkum no. 4 og no. 5 verður
seilst enn lengra og eftir öðrum
auðlindum okkar. Stjórn þeirra fer
undir yfirþjóðlega nefnd Evrópu­
bandalagsins.
Við þurfum að afturkalla þessar
undirskriftir og rétta úr bakinu,
áður en það verður of seint. Með
beinu baki þurfa Íslendingar nú
sem fyrr að standa á rétti sínum
gagnvart ásælni erlends valds. Við
treystum illa Alþingi eftir þetta.
Við treystum betur land vætt­
unum, sem standa á verði um
velferð þjóðarinnar.
Sigurður Sigurðarson
dýralæknir
Við Lómagnúp stendur hann stafkarlinn gamli og starir út yfir haf.
Hann skyggnir þá Evrópubandalagsöldu, sem allt gæti fært hér í kaf.
Ótrauður stendur hann áfram á verði og eflir á fullveldið trú,
en kuldaleg röddin kallar þá alla, sem kæfðu í skuldum vor bú.
Járnstafinn láttu á lend þeirra falla, sem lögðu í rúst okkar bú.
Sigurður Sigurðarson.
Neyðarástandið í Sæluborginni:
„Geggjuð“ hugmynd að vestan sem menn eru beðnir að íhuga!
Hvar auglýsir þú?
Sími 563 0300 / Netfang: bbl@bondi.is / bbl.is
20,4% fólks
á höfuðborgar-
svæðinu les
Bændablaðið
20,4%
45,6%
á landsbyggðinniá höfuðborgarsvæðinu
29,5%
landsmanna lesa
Bændablaðið
Lestur Bændablaðsins: BÆNDABLAÐIÐ ER GEFIÐ ÚT Í 32 ÞÚSUND
EINTÖKUM Á TVEGGJA VIKNA FRESTI
Heimild: Prentmiðlakönnun Gallup, okt.-des. 2018. Aldur 12-80 ára.
Við leggjum til að ríkissjóður borgi mönnum fyrir að minnka akstur einkabíla eða aka þeim
alls ekki.