Fréttabréf Öryrkjabandalags Íslands - 01.06.1999, Qupperneq 10

eftir nokkra mánuði, við skulum
endurskoða þetta!
Kleppsspítalinn sendi mér fólk
sem ég átti að meta. Ég fékk alltaf
læknabréf um lyfjaskammt og allt sem
viðkomandi þurfti að nota. Skilaboðin
sem ég fékk voru, að Jón Jónsson væri
kominn á lágmarkslyfjaskammt og
ætti að vera gjaldgengur. Hlutverk
mitt var að skoða meðfylgjandi gögn,
ræða við skjólstæðinginn og sjá hvað
hægt væri að gera.
Ég varð að vera sannfærður um að
viðkomandi stæði sig. Stæði hann sig
ekki var hætta á miklu áfalli og skerð-
ingu á sjálfstrausti sem þyrfti að
byggja upp aftur. Þá gæti það tekið
viðkomandi langan tíma að ná því
hugarfari að treysta sér aftur í vinnu
og treysta mér.
Ég reyndi ávallt að glæða sjálf-
stæði skjólstæðings. Sagði að Múla-
lundur kæmi til greina sem þjálfun-
arstaður til dæmis í þrjá mánuði.
Starfsgeta hans yrði metin og mál
hans endurskoðað eftir endurhæfingu.
Síðar meir útbjó ég samning sem
Tryggingastofnunin átti eftir að taka
upp sem sinn, - orð fyrir orð.
Ef ég gat ekki ábyrgst mann í vinnu
eða fundið lausn fyrir hann, var
viðkomandi kallaður inn til viðtals
hjá Gylfa Asmundssyni ráðgefandi
sálfræðingi, Hauki Þórðarsyni ráðgef-
andi lækni og mér. Oft funduðum við
fram eftir kvöldi. Þetta voru mjög
fróðir menn sem ég lærði mikið af.
Að öðru leyti var þetta framhald af
því sem ég hafði verið að vinna með í
áratugi, - ég var aðeins með mörgum
sinnum fleiri gögn í höndunum.”
Ráðgjafi íferlimálum
Carl er sá eini sem hefur starfað
að ferlimálum og segja má að hann
sé sérfræðingur á því sviði hér á landi.
Sjálfur segist hann aldrei hafa notað
orðið “sérfræðingur”. “Ég hef verið
ráðgefandi í ferlimálum á vegum
félagsmálaráðuneytisins, - var skip-
aður í ferlinefnd fatlaðra 1.6.’73 og
starfað í skyldum verkefnum síðan.
Enginn annar starfsmaður hefur verið
í þessu, enginn hefur tekið við af mér.
Samband íslenskra sveitarfélaga er
komið í þetta núna og er með starfs-
mann í þessu verkefni.”
Carl segir starfssvið sitt sem
ráðgefandi ferlimálafulltrúahafi verið
að leiðbeina byggingaraðilum um
málefni sem snerta aðgengi fatlaðra,
hvort sem um var að ræða stofnanir,
einstaklinga eða opinberar ferlinefnd-
ir. Einnig að sjá um upplýsingar,
fræðslustarf, gagnamiðlun og ráðgjöf
til samstarfsnefnda sveitarfélaga um
ferlimál.
“Ég hef farið víðsvegar um landið
og haldið fundi um ferlimál fatlaðra.
Ég byrjaði á að koma byggingafull-
trúa og bæjarstjórn inn í málin, með
því að sýna myndir um helstu van-
kanta, eins og vöntun á skábrautum,
breiðum hurðum fyrir hjólastóla, sér-
snyrtingar o.fl. Næstu daga fór ég yfir
byggingar á staðnum sem fólk leitar
til, eins og apótek, heilsugæslustöð,
lögreglustöð, banka, bókasafn, hótel,
sundlaug og vinnustaði. í lokin tók ég
ferlinefnd staðarins og setti hana inn
í, hvernig mælikvarða ég nota í sam-
bandi við hús og híbýli.”
Carl segist ekki hafa fundið hljóm-
grunn um aðgengi eldri bygginga. “Ég
fór með teikningar af hugmyndum
mínum til skipulagsstjóra ríkisins og
fékk svarið að þetta væri ekki fram-
bærilegt. Þeim fannst teikningin
ómöguleg, vildu fá sérfræðilega unna,
en hugmyndin góð. Síðan hefur ekkert
verið gert í þessu máli.”
í júní 1991 leggur Carl fram skýrsl-
una Hönnunarskyldur. Þar spyr
hann: Hverjireru hamlaðir? Og skipt-
ir þeim í 6 hópa: 1. Hreyfihamlaðir 2.
Sjónskertir 3. Heyrnar- og talskertir
4. Þroskaheftir 5. Geðfatlaðir 6.
Flogaveikir.
I ársbyrjun 1990 segir Carl á fundi
svæðisstjórnar í Reykjavík, að til-
lögum úr skýrslu húsameistara hafi
ekki verið nægilega fylgt eftir. í maí
1990 ræðir Carl um nýja bygginga-
reglugerð í Keflavík og fagnar ný-
mælum í henni, en gagnrýnir líka.
Brot úr ræðu hans eru sígild:
“Sífellt er verið að vinna að því
að þeir sem eiga við fötlun að stríða,
geti lifað við sem líkastar aðstæður
og ófatlaðir. Hreyfihamlaðir eru
ekki eingöngu þeir sem fatlaðir eru,
heldur einnig aldraðir og lasburða.
Umhverfið okkar er þeim á margan
hátt andsnúið og hindranir leynast
víða.
Viðleitni manna er í flestum til-
fellum í formi lagasetninga og
reglugerða sem eiga að tryggja
fötluðum sömu lífsskilyrði, en því
miður eru reglugerðir oft ómark-
vissar og á þeim ýmsir gallar sem
orsaka að eftir sem áður er ástandið
nánast óbreytt.
Gætum þess að öll ætlum við
okkur að verða eldri og enginn
getur tryggt okkur hestaheilsu til
æviloka. Eins er engin trygging
fyrir því að börn okkar eða
barnabörn þurfi ekki að lifa við
fötlun. Akjósanlegasta lausnin er -
að allt umhverfi okkar verði öllum
aðgengilegt og allir geti búið þar
sem þeir helst kjósa - án nokkurra
hindrana.”
Þú ert of gamall!
“Ég vann það sem þurfti að vinna
hjá félagsmálaráðuneytinu í 23 ár - til
10