Spássían - 2012, Qupperneq 8

8
Börn hafa ólíkan smekk og eru á
mismunandi þroskastigum og þau
þurfa að geta valið. Peningar
stjórna auðvitað þessu eins og fl estu
öðru, öll bókaútgáfa kostar peninga
og myndskreyttar barnabækur
eru dýrar í útgáfu en mega samt
ekki kosta jafn mikið út úr búð og
bækur fyrir fullorðna. Ég skil alveg
að forlögin haldi að sér höndum.
Ég held að vænlegasta leiðin til að
styðja við útgáfu vandaðra íslenskra
barnabóka sé að gera eins og
gert er í einhverjum grannlandanna
þar sem ríkið skuldbindur sig til
að kaupa ákveðið mörg eintök af
barnabókum og dreifa á bókasöfn.
Það væri bæði lestrarhvetjandi og
myndi hvetja til útgáfu vandaðra
barnabóka. Það er auðvitað ekki
nóg að vera með málstefnu sem
hljómar vel og taka eitt og eitt
lestarhvatningarátak en svelta svo
bókasöfnin.“

OF MIKIL NOSTALGÍA
Þórdís bendir á að peningar séu
auðvitað ekki allt vandamálið.
„Mér fi nnst foreldrar og aðrir sem
velja bækur ofan í börn oft of
nostalgískir. Fólk sem las sjálft Línu
langsokk, Tíu litla negrastráka, Tinna
og Skólaljóðin og fannst það sjálft
hafa haft gott af þessari lesningu,
vill gjarna að börnin þess lesi sömu
bækur og kaupir þær þess vegna
handa krökkunum. Mér fi nnst hins
vegar alveg þess virði að velta fyrir
sér hvort halda eigi öllum gömlum
bókum að börnum nútímans. Ég
er ekkert að kalla eftir ritskoðun
eða bókabrennum en sumt fi nnst
mér alveg mega vera uppi í efstu
hillunum. Í minni barnabók notar fólk
farsíma með myndavél, spjallar á
Barnalandi og horfi r á Kiljuna. Ég
geri þess vegna ráð fyrir að hún
úreldist með tímanum og það er
bara allt í lagi.“
SILKIHANSKAR ÓÞARFIR
Annað sem Þórdísi fi nnst há
barnabókmenntum er að fólk hefur
önnur viðhorf til þeirra en bóka fyrir
fullorðna. „Ég hef á tilfi nningunni
að fl estum fi nnist að barnabækur
eigi að sinna uppeldishlutverki,
persónurnar eigi að vera hvetjandi
til góðrar hegðunar og svo eigi
bækurnar helst að vera fyndnar
og fræðandi og ekki ögrandi. Þær
þurfa sem sagt að vera skrifaðar
á einhverjum ákveðnum forsendum.
Mér leiðist þetta dálítið og vil
gjarna að barnabækur séu ekki
alveg svona rúðustrikaðar, þó að
maður geti vissulega ekki boðið
börnum upp á margt sem fullorðnum
er bjóðandi. Svo fi nnst mér þeirri
litlu umfjöllun sem þó er að fi nna um
barnabækur í fjölmiðlum oft pakkað
inn í bómull. Ég varð stundum vör
við það þegar ég fékk fólk til að
skrifa um barnabækur fyrir Börn
og menningu að sumir veigruðu sér
við að gagnrýna t.d. byggingu,
persónusköpun eða myndefni
bókanna. Þetta er gert af góðum
hug, mörgum fi nnst það hreinlega
svo góðra gjalda vert að einhverjir
leggi sig niður við að skrifa og
gefa út bækur fyrir börn að fólk
kann varla við að vera að tína til
eitthvað neikvætt. En mér fyndist
best ef barnabækur sætu við sama
borð og annað sem kemur út, að
þær væru teknar til umfjöllunar
af bókmenntafræðingum í Víðsjá,
Kiljunni og blöðunum og ekki
meðhöndlaðar með silkihönskum
frekar en aðrar bókmenntir.
Reyndar sýnist mér einhver
blaðanna vera komin með
fína barnabókagagnrýnendur núna
svo þetta er líklega allt á réttri
leið.“
DAGSKRÁ
haustsins 2012
meðal annars á
RITÞING
RAFRÆN ÚTGÁFA
Menningarmiðstöðin Gerðuberg | Gerðubergi 3-5 | 111 Reykjavík | Sími 575 7700 | gerduberg@reykjavik.is | www.gerduberg.is
HEIMSPEKIKAFFI
BÓKAKAFFI
BÓKVERK
STEFNUMÓTAKAFFI
SAFNARAHORN
ÉG ER EKKERT
AÐ KALLA EFTIR
RITSKOÐUN EÐA
BÓKABRENNUM
EN SUMT FINNST
MÉR ALVEG MEGA
VERA UPPI Í EFSTU
HILLUNUM