Bændablaðið - 16.07.2020, Blaðsíða 43

Bændablaðið | Fimmtudagur 16. júlí 2020 43
Verðlagning á mjólk til bænda í Noregi byggð á línulegu gæðamati:
TINE þróar nýtt kerfi til að
reikna afurðastöðvaverð
Norska samvinnufélagið TINE, sem
er í eigu þarlendra kúabænda, vinn-
ur nú að því að þróa nýtt kerfi til
að borga bændum fyrir mjólkina.
Í stuttu máli sagt er hið nýja verð-
lagningarkerfi mjólkur byggt á línu-
legu gæðamati á mjólkinni. Í stað þess
að byggja á því að flokka mjólkina
í mismunandi megin gæðaþrep eftir
líftölu og frumutölu þá breytist verðið
í smáum þrepum. Þannig hækkar
afurðastöðvaverðið jafnt og þétt eftir
því sem mjólkurgæðin aukast og
lækkar að sama skapi eftir því sem
mjólkurgæðin versna. Því lægri sem
frumutalan er og því lægri sem líftalan
er, því hærra verður því afurðastöðva-
verðið. Þannig verði t.d. greitt hærra
verð fyrir mjólk með 120 þúsund í
frumutölu í samanburði við mjólk með
121 þúsund í frumutölu o.s.frv.
Þá mun kerfið einnig breytast
þannig hjá félaginu að hver gæða-
flokkur verður gerður upp sérstak-
lega í stað þess kerfis sem er í dag,
sem byggir á því að til þess að fá
hæstu greiðslu þarf mjólk viðkom-
andi kúabús að uppfylla allar lág-
markskröfur mjólkurgæða á sama
tíma. Gæðakerfi TINE notast í
dag við ferns konar gæðaflokkun
mjólkurinnar: líftölu, frumutölu
auk mælinga á frjálsum fitusýrum
og fjölda á gróum. Sem stendur
er um áætlun TINE að ræða og er
hið nýja verðlagningarkerfi nú til
umsagnar og umfjöllunar hjá stjórn
félagsins.
/SNS
Drykkjarker nautgripa eiga að vera tandurhrein á hverjum tíma.
Góð ráð fyrir drykkjarkerið
Vatn er án vafa ódýrasta fóðrið
sem hægt er að gefa nautgripum
og því betri sem gæði þess eru, því
meira drekka gripirnir, sem skilar
sér m.a. í aukinni nyt mjólkurkúa
og auknum vexti geldneyta.
Vegna þessa er mikilvægt að halda
drykkjarkerum og drykkjarstöðum
hreinum, svo vatnsgæðin spillist
ekki og þau spillast oft hratt vegna
þess að þegar gripirnir drekka berast
fóðurleifar í vatnið frá munni og
munnhárum. Þá kemur auðvitað
fyrir að vatnið geti mengast af skít
eða hlandi.
Þrif skipta miklu máli
Brynningarskálar haldast yfirleitt
nokkuð vel hreinar og því er ekki
mikil vinna við að þrífa þær ef á
þarf að halda, vegna smæðar þeirra.
Annað á við um drykkjarkerin. Þau
eru oftast vatnsmikil og því þarf
að tæma þau fyrst og þrífa svo vel.
Á sumrin þarf að þrífa oftar en á
veturna vegna þess að þegar hlýrra
er í veðri eykst vöxtur þörunga og
mögulega baktería einnig.
Eftirfarandi vinnulag er ráðlagt
að viðhafa varðandi þrif á
drykkjarkerum
1. Tíðni
• Þrífa skal drykkjarker daglega
yfir heitustu mánuðina
• Þrífa skal drykkjarkerin á 2ja til
3ja daga fresti á veturna
2. Verkfærin
• Best er að nota góðan og stífan
bursta ásamt tusku
• Stundum gæti reynst
nauðsynlegt að nota einnig
hreinsiefni
3. Þrifin
• Fyrst á að tæma kerið
• Bursta síðan alla innfleti
þess og sérstaklega í og
kringum flotholtið sem stýrir
vatnsflæðinu (oft undir loki)
• Leggja skal sérstaka áherslu á
kverkar kersins því þar leynast
oft óhreinindi
• Ef mikið er um þörungavöxt,
eða grunur leikur á því að
bakteríur hafi náð að fjölga
sér í vatninu, gæti þurft að
sótthreinsa kerið. Leita skal
ráða hjá fagfólki varðandi val
á sótthreinsiefnum sem nota má
í þessum tilgangi
4. Gæðaeftirlit
• Einföld þumalputtaregla er að
kerið skuli þrifið það vel að sá
sem það gerir treysti sér til að
drekka vatnið eftir þrifin.
/SNS
Frá 1. júlí sl. hefur verið skylda
í Noregi að nota öryggisbelti
við vinnu og akstur á dráttar- og
vinnuvélum, en þar í landi hefur
um helmingur allra banaslysa í
landbúnaði verið rakinn til vinnu
við eða á slíkum vélum. Eins og
flestir vita eru dráttarvélar og mörg
af þeim tækjum sem eru notuð við
búskap ekki sérlega stöðug og vegna
hönnunar þeirra, þyngdarpunkta og
oft og tíðum erfiðra vinnuaðstæðna
þá lenda þau oft í veltum.
Aðeins 17% nota belti
Algengustu banaslysin í norskum
landbúnaði, sem tengjast notkun á
dráttar- eða vinnuvélum, hafa verið
rakin til þess að ökumaður kastast
úr sæti sínu og fær vélina yfir sig
með einhverjum hætti. Þrátt fyrir
að flestir viti af þessari hættu þá
er sætisbeltanotkun meðal bænda
í Noregi ekki mikil og samkvæmt
könnun sem norska vinnueftirlitið
gerði árið 2018 sögðust einungis
17% svarenda alltaf nota öryggisbelti
vinnutækja sinna.
Vilja tryggja aukið
öryggi í landbúnaði
Af þessum sökum hefur nú verið
ákveðið að gera þessa kröfu til
allra sem nota slík tæki þar sem
það sé gríðarlega mikilvægt skref
í átt að auknu öryggi í landbúnaði.
Talið er að nýju reglurnar muni
bjarga mannslífum. Þetta kemur
fram í fréttatilkynningu norska
vinnueftirlitsins en þar segir
jafnframt að það séu þó gefnar
örfáar undantekningar frá þessari
skyldu um notkun á öryggisbeltum,
en það er ef ekið er á ísilögðu vatni
eða vinnan krefst þess að ökumaður
tækisins þurfi sí og æ að fara inn og
út úr vélinni. Þá er ekki gerð krafa
um sætisbeltanotkun við akstur á
fjórhjólum.
Nýju reglurnar í Noregi gilda
um öll tæki í landbúnaði sem eru
framleidd og seld með öryggisbeltum
sem hluta af öryggisbúnaði en hvort
ökutæki skuli hafa slíkan búnað fer
eftir eðli og gerð tækisins. /SNS
Norðmenn skylda öryggis-
beltanotkun í dráttarvélum
Nýju reglurnar í Noregi gilda um öll
tæki í landbúnaði sem eru framleidd
og seld með öryggisbeltum.
Hugmyndafræðin á bak við nýtt kerfi TINE til að reikna afurðastöðvaverð.
Landbúnaðarsýningum frestað eða aflýst
Tvær af stærstu land-búnaðar-
sýningum heims hafa ekki farið
varhluta af áhrifum COVID-19
heimsfaraldursins og nú hefur
annarri þeirra verið frestað og
hinni aflýst.
EuroTier-sýningin er stærsta
alþjóðlega fagsýning heims á sviði
búfjárræktar og er haldin annað
hvert ár í Hannover í Þýskalandi.
Sýninguna sækja vel á annað hundrað
þúsund manns í hvert skipti og skipta
sýnendur þúsundum. Venjulega er
þessi sýning haldin í nóvember og í ár
stóð til að hún yrði 17.–20. nóvember
en nú hafa forsvarsmenn sýningar-
innar ákveðið að fresta henni fram
í febrúar á næsta ári. Þetta er gert til
að stuðla að því að gestir geti sótt
sýninguna án ótta við smit af völdum
COVID-19, segir í fréttatilkynningu
frá sýningunni, þar sem enn fremur
kemur fram að sýningin verði haldin
9.–12. febrúar 2021.
World Dairy Expo í
Bandaríkjunum
World Dairy Expo er venjulega
haldin í október ár hvert í Madison
í Bandaríkjunum og er þessi sýning
þekkt sem ein helsta árlega fag-
sýning kúabænda í heiminum og
hefur dregið til sín bændur frá ótal
löndum. Árlega taka um 850 fyr-
irtæki þátt í þessari miklu sýningu
og sýna þar tæki og tól en sýningin
er þó líklega þekktari fyrir það að
vera ein mesta kynbótasýning heims.
Nú hafa forsvarsmenn sýning arinnar
hins vegar ákveðið að aflýsa henni
þar sem allar forsendur séu brostnar
og alls óvíst sé með stöðu heimsmál-
anna þegar kemur fram í október. Þá
kemur fram í fréttatilkynningu sýn-
ingarinnar að sýningar sem þessar
kalli á að tugir þúsunda einstaklinga
komi saman frá dreifðum svæðum
og því sé það metið svo að það sé ör-
uggast að fella sýninguna niður svo
ekki komi til mögulegra neikvæðra
smitáhrifa. /SNS
KLETTUR / SALA OG ÞJÓNUSTA / KLETTAGARÐAR 8-10
104 REYKJAVÍK / 590 5100 / klettur.is
Eigum á lager nýja kynslóð af MultiOne EZ-7
liðléttingum sem eru 100% rafknúnir með
góða endingu á rafhlöðunni.
Frábær fjölnotavél með 1600 kg lyftigetu
og möguleika á ýmsum aukahlutum.
Vélarnar afhendast með skóflu og taðgreip.

Hafðu samband við Ívar Atla í síma 590 5116
eða sendu línu á iab@klettur.is.
Ný kynslóð
100% rafmagn!