Morgunblaðið - 27.02.2020, Blaðsíða 28

28 FRÉTTIRInnlent
MORGUNBLAÐIÐ FIMMTUDAGUR 27. FEBRÚAR 2020
SVIÐSLJÓS
Gunnlaugur Snær Ólafsson
gso@mbl.is
Gunnþór Ingvason, framkvæmda-
stjóri Síldarvinnslunnar, viðraði í
gær þá hugmynd að gera sjávar-
útvegsfyrirtækjum að uppfylla
sambærilega upplýsingaskyldu og
fyrirtæki sem skráð eru í Kauphöll
Íslands.
Þetta kom fram í ræðu Gunn-
þórs á fundi Samtaka fyrirtækja í
sjávarútvegi um gagnsæi í sjávar-
útvegi sem var haldinn í Sjóminja-
safninu, en Gunnþór var einn fjög-
urra frummælenda. Húsfyllir var á
fundinum og voru auk Gunnþórs
þau Birna Einarsdóttir, banka-
stjóri Íslandsbanka, Þórður Snær
Júlíusson, ritstjóri Kjarnans, og
Valmundur Valmundsson, formað-
ur Sjómannasambands Íslands,
frummælendur fundarins.
Gagnsæi takmörkunum háð
Fram kom í ræðu Gunnþórs að
umræddri upplýsingaskyldu gæti
fylgt til að mynda krafa um að
sjávarútvegsfyrirtæki birtu árs-
fjórðungsuppgjör og að birtur yrði
listi yfir helstu eigendur eða hlut-
hafa auk upplýsinga um tengda að-
ila. Nefndi hann einnig upplýs-
ingar um góða stjórnunarhætti og
ófjárhagslegar upplýsingar. Út-
skýrði hann að þessar hugmyndir
væru ekki fullútfærðar og sagði að
mikilvægt væri að fram færi um-
ræða um hvaða þætti upplýsinga-
skyldunnar sjávarútvegsfyrirtæki
ættu að tileinka sér.
Þrátt fyrir kröfu um aukið
gagnsæi og aukna upplýsingagjöf
verður að hafa í huga að þessir
þættir verða ávallt takmörkunum
háðir, sagði Gunnþór og vísaði til
viðskiptahagsmuna fyrirtækja í al-
þjóðlegri samkeppni og persónu-
verndarsjónarmiða. Benti hann á í
ræðu sinni að gríðarlegt magn af
upplýsingum væri þegar aðgengi-
legt og vísaði meðal annars til þess
að upplýsingar um löndun, vigtun,
viðskipti með kvóta, eigendur afla-
heimilda og útgefin leyfi væri að
finna á netinu.
Dreift eignarhald
Birna tók í svipaðan streng og
Gunnþór en lagði til að fyrirtækin
ættu í auknum mæli að vera skráð
í Kauphöllina. Það gæti tryggt
dreifðara eignarhald, sem myndi
skila fleiri hagsmunaaðilum og
þannig skapa hvata til upplýs-
ingagjafar umfram það sem fylgir
upplýsingaskyldunni.
Áður hafði framkvæmdastjóri
Síldarvinnslunnar lýst því að upp
úr aldamótum hefðu sjávarútvegs-
fyrirtæki í auknum mæli verið
skráð í Kauphöllina og að þau
hefðu verið allmörg áður en þeim
fór að fækka. Sagði hann fækkun-
ina hafa orðið þar sem fyrirtækin
hefðu horft upp á lítil viðskipti
með hlutabréfin og að hagstæðara
hefði verið að fjármagna sig með
öðrum hætti.
Birna var þessu ekki alveg sam-
mála og benti á að viðskipti með
bréfin fóru að dvína fyrir hrun
þegar mikill áhugi var á bönkum
og öðrum fjármálafyrirtækjum, en
nú væri tíðin önnur. Hún sagði
einnig eitt af þeim vandamálum
sem sjávarútvegurinn virtist glíma
við vera að hann væri „feiminn við
að segja frá því sem vel er gert
innan greinarinnar vegna þess hve
neikvæð viðbrögðin eru“.
Upplýsi um hagnaðinn
Þórður tók undir þau sjónarmið
að kostur væri ef sjávarútvegs-
fyrirtæki gengjust við upplýsinga-
skyldu fyrirtækja sem skráð eru á
markað. Hins vegar væri ástæða
til þess að skylda útgerðarfyrir-
tæki til þess að veita umfangsmeiri
upplýsingar en skyldan gerir ráð
fyrir. Taldi hann eðlilegt að leggja
auknar kröfur á „fyrirtæki sem
nýta náttúruauðlindir í þjóðar-
eign“.
„Í opinberum reikningum út-
gerðarfyrirtækja ætti að koma
fram hvernig útflutningi er háttað,
hversu stór hluti afla er fluttur úr
landi óunninn og hversu stóran
hluta fyrirtæki selja sölufélögum
sem þau eiga sjálf,“ sagði Þórður,
sem einnig telur fyrirtækin eiga að
„skilmerkilega gera grein fyrir
allri starfsemi samstæðunnar
þannig að ekki sé nokkur vafi um
það hver raunveruleg fram-
kvæmdastjórn hverrar einingar sé
og þar af leiðandi skattskylda við-
komandi samstæðu. Það ætti líka
að vera gerð grein fyrir hvar í
virðiskeðjunni hagnaðurinn er tek-
inn út, hvort sem það er á Íslandi
eða í öðrum löndum. Hvert er
skattspor hvers fyrirtækis í hverju
landi fyrir sig“.
Fram kom í ræðu Valmundar að
viðvarandi vantraust ríkti milli út-
gerða og sjómanna sem hefði með-
al annars stuðlað að því að síðasta
verkfall sjómanna hefði verið
lengra en ella. Væri eina leiðin til
þess að breyta þeirri stöðu að fara
í verulegar umbætur á umgjörð
sjávarútvegsins.
Nefndi Valmundur meðal annars
sjálfvirknivæðingu vigtunar og að
öll vigtun væri framkvæmd af að-
ilum á vegum hins opinbera. Jafn-
framt þyrfti að miðla betur upplýs-
ingum um verðmyndun „vegna
þess að vinir okkar, Færeyingar
og Norðmenn, greiða mun hærra
verð fyrir uppsjávarfiskinn heldur
en gert er á Íslandi þó að þeir séu
að veiða úr sömu torfunni. Auk
þess virðist íslensk vinnsla geta
greitt erlendum skipum sem selja
þeim afla [...] hærra verð og í sum-
um tilvikum miklu hærra“.
Opna á aukna upplýsingaskyldu
 Rætt hvort skyldur fyrirtækja á markaði eigi að ná til útgerða  Skráning í Kauphöllina gæti
stuðlað að dreifðu eignarhaldi  Leggur til ítarlegri kröfur til þeirra sem fara með auðlindir
Morgunblaðið/Eggert
Samræður Á fundinum leiddu einstaklingar með ólík sjónarmið saman hesta sína. Þó að ýmislegt væri grundvöllur
til ágreinings virtust frummælendur vera sammála um að ýmsir kostir gætu fylgt aukinni upplýsingagjöf.
Forseti Íslands, Guðni Th. Jóhannesson, og Eliza Reid forsetafrú halda í
opinbera heimsókn til Póllands mánudaginn 2. mars. Með í för verður Lilja
Dögg Alfreðsdóttir, mennta- og menningarmálaráðherra, ásamt sendi-
nefnd sem í eru fulltrúar ráðuneyta, fræðasamfélags, Íslandsstofu og emb-
ættis forseta.
Heimsóknin hefst formlega með móttökuathöfn við forsetahöllina í
Varsjá að morgni þriðjudagsins 3. mars og í kjölfarið munu forsetarnir og
sendinefndir þeirra eiga fund. Þá undirrita menntamálaráðherrar beggja
landa minnisblað um aukið samstarf á sviði menntunar. Að því loknu munu
forsetarnir ræða við fulltrúa fjölmiðla.
Forsetahjónin á leið til Póllands
Fundurinn sem haldinn var í gær
var fyrsti fundurinn í fundaröð
Samtaka fyrirtækja í sjávarútvegi
sem ætlað er að nálgast sjávar-
útvegsmál á breiðum grunni.
Næsti fundur í röðinni verður
haldinn 4. mars og er þá til um-
ræðu hvernig sjávarútvegur get-
ur gert betur í umhverfismálum.
Þann 11. mars verður rætt um
hvernig sjávarútvegur skilar
mestum ábata til samfélagsins
og að lokum verður fjallað um ný-
sköpun í sjávarútvegi þann 18.
mars.
Fundaröð
SAMTAL UM SJÁVARÚTVEG
ítölsk hönnun – ítölsk framleiðsla
Skeifunni 8 | Sími 588 0640 | casa.is
ESTRO Model 3042
L 164 cm Leður ct. 15 Verð 365.000,-
L 198 cm Leður ct. 15 Verð 385.000,-
CASA býður upp á vaxtalausar raðgreiðslur (meðVisa / Euro) í allt að 6 mánuði.
TAUBLEIUBÚÐIN ÞÍN
Kíktu á netverslun okkar
bambus.is
Nýbýlavegi 8 – Portið, sími 847 1660, www.bambus.is, bambus@bambus.is
bambus.is bambus.is • Opið mánudaga og fimmtudaga frá kl. 10-14