Fjölrit RALA - 10.10.1994, Qupperneq 52

Landgræðsla
42
ERFÐAVISTFRÆÐI ÍSLENSKRA BELGJURTA (132-9224).
Markmið verkefnisins er að kanna, hvort unnt er að nýta hinar ýmsu belgjurta-tegundir, sem
finnast á íslandi, í landbúnaði en þó einkum til landgræðslu. Hér eru aðeins átta
belgjurtategundir, hvítsmári (Trifolium repens), rauðsmári (T. pratense), gullkollur (Anthyllis
vulneraria), umfeðmingsgras (Vicia cracca), giljaflækja (V. sepiá), baunagras (Lathyrus
japonicus), mýraertur (L. palustris) og fuglaertur (L. pratensis). Aflað er upplýsinga um
vistfræði tegundanna, s.s. útbreiðslu, kjörlendi, stöðu þeirra í gróðurframvindunni, vaxtar-
hegðun, viðbrögð við beitarálagi, og erfðabreytileika, bæði innan og milli stofna af mismun-
andi uppruna.
Verkið hófst á því að leita að og skrá sem nákvæmast upplýsingar um fundarstaði
íslenskra belgjurta og vinna síðan lista eftir þeim til að nota í söfnunarferðum. Upphaflega var
áætlað að safna fræi um allt land sumarið 1992. Veðurfar hamlaði hins vegar söfnun og var
einungis farið um svæðið frá Mógilsá á Kjalamesi, suður um Reykjaries, austur í Ámes- og
Rangárvallasýslur og Mýrdal. Einnig var farið til Vestmannaeyja. Alls var farið á 23 staði og
safnað sex tegundum, þ.e. gullkolli (5 staðir), baunagrasi (8 staðir), fuglaertum (7 staðir),
umfeðmingi (5 staðir), giljaflækju (3 staðir) og hvítsmára (3 staðir). Fræ náðist aðeins af gull-
kolli, baunagrasi og giljaflækju, en lifandi plöntum var hins vegar safnað af öllum tegund-
unum. Var þeim komið fyrir í gróðurhúsi í Gunnarsholti.
Sumarið 1993 var einnig óhagstætt til að safna fræi af belgjurtum. Þá var einungis bætt
við safnið af Suðurlandi baunagrasi (5 staðir), hvítsmára (6 staðir), giljaflækju (1 staður),
umfeðmingi (3 staðir) og gullkolli (2 staðir).
Stefnt er að því að Ijúka söfnun sumarið 1994 og hefja prófun á þeim efniviði sem nú
þegar er búið að safna.
Verkefnið er styrkt af Vísindasjóði og Norræna genbankanum.
NÝJAR AÐFERÐIR VIÐ UPPGRÆÐSLU (132-1139).
Undir þessum flokki em tvær tilraunir þar sem seinleystur áburður er borinn saman við
áburðarsölt, svo og athuganir á verkun lífræns úrgangs. Gagnasöfnun í annarri áburðar-
tilrauninni lauk á árinu og hafði hún þá staðið í fimm ár. Skýrsla er væntanleg veturinn 1994-95.
Gagnasöfnun í hinni er enn í gangi. Athuganir á verkun lífræns úrgangs hafa verið gerðar í
samvinnu við sveitarfélög og Landgræðsluna.
NÍTURBINDANDI PLÖNTUR (132-9164).
Verkefni þetta gekk út á að reyna nýtingu lúpínu í landbúnaði, landgræðslu og skógrækt.
Gagnasöfnun í þessu verkefni lauk að mestu á árinu en eftir er að skrifa lokaskýrslu. Áfram
verður haldið mælingum á áhrifum lúpínu og elris í asparrækt.