Íslenskar landbúnaðarrannsóknir - 01.09.1970, Blaðsíða 50

48 ÍSLENZKAR LANDBÚNAÐARRANNSÓKNIR
lausum stöðum og þar, sem uppþornun
jarðvegs er mikil. Má því búast við mun
hagstæðari árangri á stöðum, þar sem betur
hagar til um skjól og jarðraka.
Benda því niðurstöður tilraunarinnar til
þess, að með áburðargjöf megi koma sam-
felldum gróðri í svæði, sem jafnvel bjóða
upp á hin óblíðustu vaxtarkjör. Er það í
samræmi við árangur, sem fékkst við upp-
græðslu á Tungnaáröræfum (Sturla Frið-
RIKSSON 1969).
Ekki er að svo stöddu unnt að sýna fram
á, hvernig gróðrinum muni reiða af, eftir
að hætt er að bera á hann. Þó skal þess
getið, að árið 1968 var liætt að bera á reit-
ina, sem belgjurtum hafði verið sáð í við
Svartá og Eyvindarkofaver. í þá var kornin
um það bil 30% hula af innlendum gróðri.
Ekki verður séð, að nein afturför hafi orð-
ið á gróðurfari í Jieim, j)ótt Jreir hafi verið
áburðarlausir í fjögur ár. Bendir Jiað til
þess, að innlendur gróður muni haldast
nokkuð vel á þessum stöðum, eftir að hann
hefur einu sinni fest rætur.
Sumarið 1967 var ekki unnt að komast
að reitunum og bera á þá fyrr en í ágúst,
og má ætla, að vegna þess, hve seint var
borið á, hafi jurtirnar verið í fullum vexti
og óhertar undir veturinn, er hann gekk í
garð. Afleiðing þessa var hið mikla kal,
sem kom fram í reitunum veturinn 1967—
1968.
Sumarið 1970 kom í ljós, að gróður halði
þétzt óvenjumikið, en árið áður hafði verið
borið á fyrr en vanalega. Mun því nýgræð-
ingur hafa haft óvenjugóðar aðstæður til
þess að komast á legg og eldri jurtir getað
lagt meira í fræmyndun og blaðgróninga.
Vegna þess hve frost fer seint úr jörðu
á þessum slóðum, torvelda aurbleytur alla
bifreiðaumferð og flutninga fram á mitt
sumar. Verði hafin Jiarna áburðardreifing
á stærri svæði, mun hentugast að nota til
þess flugvélar, og má þá dreifa áburði mun
fyrr en fram til þessa hefur verið unnt að
gera. Getur gróðurinn J»;i nýtt áburðinn
allan vaxtartímann.
Tilraun Jressi sýnir, að með áburðargjöf
einni saman má græða upp auðnir Sprengi-
sands og Holtamannaafréttar upp í allt að
800 m hæð. Þannig má hefta sandfok og
aurburð og jafna vatnsrennsli á vatnasvæði
Þjórsár. Þennan gróður nrá nýta til beitar
fyrir búpening, en hann gerir auk þess
auðnina lifvænlegri fyrir dýralíf svæðisins.
S U M M A R Y
LANDRECLAMATION STUDIES ON THE DESERT,
SPRENGISANDUR IN SOUTH CENTRAL PART OE ICELAND
Sturla Friðriksson and Jóhann Pálsson,
Agricultural Research Institute, Reykjavík, Iceland
The district west of Vatnajökull and east of the great glacial river Thjórsá, in
the south central part of Iceland, is a plateau 300 to 800 meters above sea level,
extremely scanty in vegetation, and may in its way be considered a typical
clesert. It is an extensive area 30—40 km wide and 70—80 km long of' glacial
outwashed gravel and alluvium with patches of growth along rivulets and tarns,
which appear as green oases in the black basaltic wasteland.
At five sites in this area landreclamation studies were started in 1963 by