Skessuhorn - 28.10.2020, Blaðsíða 38
24
Brynhildur Eyjólfsdóttir ljósmóðir
á Arnbjargarlæk flutti eftirfarandi
kveðju í ljóði:
Næstu skref
Hér hefur verið greint frá
aðdraganda og byggingu 1. áfanga
dvalarheimilisins. Fyrirliggjandi
teikningar gáfu þó sýn á
framhaldið, álmu til vesturs frá
nýbyggingunni. En þegar hér er
komið sögu var búið að gefa frá
sér þann hluta lóðarinnar undir
heilsugæzluna. Þá var blaðinu
snúið við nánast í bókstaflegri
merkingu. Teikningum var breytt
og gert ráð fyrir viðbyggingu við
norðurgafl og álmu til austurs.
Byggingarnefndin hafði verið lögð
niður en í hennar stað kjörin stjórn
fyrir dvalarheimilið á fulltrúafundi
í marz 1971. Hana skipuðu Ásgeir
Pétursson formaður, Halldór E.
Sigurðsson, Aðalheiður Jónsdóttir,
Þórður Kristjánsson og Jakob
Jónsson. Á fundi stjórnarinnar 24.
júlí 1971 lágu fyrir frumteikningar
að hinni nýju álmu við nýtt horn.
Jafnframt var ákveðið að fara
að tillögu Aðalheiðar að í nýju
álmunni yrði gert ráð fyrir eins
manns herbergjum. Einnig var
samþykkt að steypa grunnplötu
fyrir haustið. Hvort af því varð er
óljóst en í bréfi stjórnarformanns
til heilbrigðisráðuneytisins
í ársbyrjun 1973 eru kynnt
byggingaráform vegna 2. áfanga
dvalarheimilisins og leitað framlags
af fjárlögum. Þess er þá getið að
raunar séu framkvæmdir hafnar
við grunn byggingarinnar. Nýja
álman átti að vera þriggja hæða,
jarðhæð og tvær hæðir ofan á.
Áætlað var að gera alla bygginguna
fokhelda í einum áfanga en fresta
innréttingu efstu hæðarinnar
sem yrði íbúðarhæð eins og
miðhæðin en á jarðhæð geymslur
og salir fyrir tómstundastarf
heimilismanna. Byggingameistari
var Þorsteinn Theódórsson og
var framkvæmdum lokið 1975.
Þó fór svo að uppsteypu efstu
hæðarinnar var slegið á frest og
framkvæmdum lokið í bili með
bráðabirgðaþaki yfir miðhæðina.
Nokkur ár liðu þar til síðari hluta
annars áfanga lauk með byggingu
þriðju hæðarinnar sem var reist
úr forsteyptum einingum frá
Loftorku. Hún var tekin í notkun
1983. Upphaflega var gert ráð
fyrir aðstöðu fyrir 22 íbúa á hvorri
hæð. Það mun hafa breytzt á
undirbúningsstigi með því að gera
ráð fyrir einstaklingsherbergjum
að hluta til. Nokkur herbergi á
jarðhæð voru hins vegar um tíma
nýtt sem íbúðarherbergi.
Pattstaða
Sá sem ábyrgur er fyrir þessari
samantekt var kjörinn í stjórn
Dvalarheimilis aldraðra í
Borgarnesi að afstöðnum
sveitarstjórnarkosningum árið
2002. Fyrir í stjórninni voru Sigrún
Símonardóttir formaður, sr. Geir
Waage, Haukur Sveinbjörnsson
og Sæunn Oddsdóttir. Eins og
lýst er hér annars staðar í blaðinu
þá voru framkvæmdavæntingar
fráfarandi stjórnar fastar í læstri
biðstöðu vegna óvissu um framtíð
heilsugæslunnar, sambýlisstofnunar
dvalarheimilisins nánast frá
upphafi. Þessi staðreynd var
mjög farin að að hamla starfsemi
dvalarheimilisins og reyndi mikið
bæði á fólk og hús. Í raun var
húsnæðið ótækt til notkunar sem
hjúkrunarheimili þótt starfsemin
hafi með árunum þróast til þeirrar
áttar. Fyrir utan það að vera
þröngt og óhentugt á ýmsan hátt,
enda byggt sem dvalarheimili
fyrir aldrað fólk en rólfært. Nefna
má sem dæmi, að sjúkrarúm
komust ekki með góðu móti inn
á herbergin nema sundurtekin
og ansi fyrirferðarmikil þegar
inn var komið í lítið herbergi.
Því var í lengstu lög reynt að
sinna þeim í venjulegum rúmum
sem voru hjúkrunarþurfi. Það
gefur augaleið að þannig er
mun örðugra að annast þann
sem rúmliggjandi er. Annað
má nefna sem var stjórnendum
íþyngjandi. Brunavarnir hússins
voru ófullnægjandi og uppfylltu
ekki lengur gildandi kröfur. Að
uppfylla þær hefði reynzt mjög
kostnaðarsamt og fyrirsjáanlegt
að myndu ekki nýtast að neinu
leyti þótt í væri ráðizt, þegar til
endurbóta húsnæðisins kæmi síðar.
Undanþága fékkst frá því að leggja
í þessa framkvæmd en þeir sem
hana veittu minntu reglulega á sig
af og til.
Heilsugæzlan kjur
Þar kom að heilbrigðisráðuneytið
tók þá heilbrigðu ákvörðun að gera
ekki neitt. Stundun er það bezt.
Heilsugæzlan í Borgarnesi skyldi
vera á sínum stað. Þar með var
húsnæði hennar ekki falt sem betur
fer og hefði enda verið óhentugt
dvalarheimilinu. Stjórn DAB
beið ekki boðanna því nokkuð
var liðið á skipunartíma hennar.
Á fundi stjórnar DAB 14.12 2005
var kosin undirbúningsnefnd
vegna fyrirhugaðra framkvæmda.
Í henni sátu Finnbogi
Rögnvaldsson formaður
byggðarráðs Borgarbyggðar,
Jónína Heiðardóttir fyrir
Borgarfjarðarsveit, Guðsteinn
Einarsson fyrir Skorradalshrepp og
hreppana vestan Hítarár, Margrét
Guðmundsdóttir frkvstj. DAB og
Jón G. Guðbjörnsson úr stjórn
DAB. JGG var kosinn formaður
nefndarinnar. Á fundinum lágu
fyrir tvö minnisblöð sem segja má
að hafi lagt línurnar um verkefni
nefndarinnar. Nefndin hófst þegar
handa og með fyrstu verkum
hennar var að fá Einar Ingimarsson
arkitekt til ráðgjafar m.a. til mats á
byggingarkostum. Hans niðurstaða
var að hagkvæmast væri að nýta
lóðina meðfram Ánahlíðinni. Var
honum þá falið að gera tillögu um
það hvernig lóðin gæti bezt nýtzt
fyrir nýja viðbyggingu.
Stefnan tekin
Undirbúningsnefndin hélt
nokkra fundi m.a. með Einari
arkitekt. Tillaga hans sýndi að
vel mætti koma fyrir byggingu
við Ánahlíðina með kjallara/
jarðhæð og tveimur hæðum ofan
á með 15 íbúðarrýmum á hvorri
hæð en miðlægu þjónusturými
á jarðhæð auk salar til hliðar
vestan við. Að vísu yrði að ganga
aðeins á klettinn austast á lóðinni.
Nefndin fól formanni að fara
ásamt Einari á fund umhverfis- og
skipulagsnefndar Borgarbyggðar og
kynna þar framkvæmdatillögurnar.
Þetta var 7. marz 2006 og
þremur dögum seinna er svar
skipulagsnefndarinnar dagsett
bréflega með svohljóðandi
bókun: „Nefndin tekur jákvætt í
framsettar hugmyndir arkitekts um
stækkun.“ Punktur og basta. Engar
málalengingar. Þetta svar hafa
fulltrúar í undirbúningsnefndinni
í vegarnesti á stjórnarfundi 15.
sama mánaðar. Einnig var lagt fram
minnisblað um störf nefndarinnar.
Lagði hún til að stjórn DAB sendi
formlegt erindi til byggðarráðs
að mega nýta baklóðina með
þeim hætti sem lýst var. Lögð
var fram tillaga að ýtarlegu bréfi
til yfirvalda í Borgarbyggð. Var
það undirritað af allri stjórninni á
fundinum. Á stjórnarfundi 2. maí
er svo með sama hætti gengið frá
formlegu hliðstæðu bréfi til Sivjar
Friðleifsdóttur heilbrigðisráðherra
og jafnframt beiðni um fund með
ráðherranum. Þrennt hafði áunnist
þennan veturinn. Staðsetning
nýbyggingarinnar var ákveðin,
fyrstu teikningar lágu fyrir og
málið var komið í farveg gagnvart
hlutaðeigandi stjórnvöldum. Vilji
stjórnar DAB var skýr en fjarri því
var að björninn væri unninn.
Stjórnarskipti sumarið
2006
Vorið 2006 voru
sveitarstjórnarkosningar.
Magnús B. Jónsson var kjörinn
formaður í nýrri stjórn DAB eftir
Dvalarheimili aldraðra í Borgarnesi. Myndin er tekin seinni hluta níunda áratugarins.
Stjórn DAB á fyrri hluta níunda áratugarins. Efri röð f.v. Óli Jón Gunnarsson, Þórður
Kristjánsson, Haukur Sveinbjörnsson og Geir Waage. Í neðri röð f.v. Þórhildur Bach-
mann, Aðalheiður Jónsdóttir og Margrét Guðmundsdóttir.
Hér er búið að byggja kjallara og fyrstu hæð viðbyggingar í austur frá upphaflegri
byggingu. Í greininni kallað fyrri hluti annars áfanga. Árið er 1975.
Hér er nýlega lokið við byggingu heilsugæslustöðvarinnar á áttunda áratugnum,
vestur úr upphaflegri byggingu dvalarheimilisins sem það heimilaði heilsugæslunni
afnot af.
Bústaður þessi er byggður, - Borgfirðingum til dvalar, -
sem aldnir eru að árum – og eytt hafa löngum degi - til blessunar byggð sinni og landi.
Hér koma þreyttir – frá þrotlasu striti. -
Þeirra var starfið - að brjóta þeim braut - sem enn eru yngri.
Ævin gefur - gleði sorgir - genginn veg. - Því skulu allir - að öldruðum hlúa.
Vér þökkum hvern eyri - hvert unnið starf - svo áfanga - þessum var náð.
Ekkert vinnst - nema verið sé - í verki af - lífi og sál.
Ókomin ár - oss munu sanna – gildi framkvæmda - góðra málefna.
Ef - ástúð - og umhyggja - vefur - æ þennan stað - þá er vel.
BE