Morgunblaðið - 03.12.2020, Blaðsíða 1

F I M M T U D A G U R 3. D E S E M B E R 2 0 2 0
Stofnað 1913  285. tölublað  108. árgangur 
Hangiframpartur
Úrbeinaður
1.999KR/KG
ÁÐUR: 2.499 KR/KG
JÓLAKRÆSINGAR OG GÓÐ TILBOÐ
Lambahryggur
Léttreyktur
2.589KR/KG
ÁÐUR: 3.699 KR/KG
Lægra verð - léttari innkaup Tilboðin gilda 3.—6. desember
Bláber
125 gr
249KR/PK
ÁÐUR: 498 KR/PK
-50%-30% -20%
21 dagurtil jóla
Jólauppskriftirnar eru á
jolamjolk.is
ARNDÍS HLAUT
TVÆR TIL-
NEFNINGAR
SÍGILD OG
SKEMMTILEG
LISTSKÖPUN
LAUFABRAUÐSGERÐ 12BÓKMENNTAVERÐLAUN 56
Þorsteinn Ásgrímsson
thorsteinn@mbl.is
Málahalli hjá embætti héraðssak-
sóknara í byrjun árs 2016, þegar
embættið var stofnað, nam um 170
málum og var meðalafgreiðslutími
mála 12-14 mánuðir. Stærstur hluti
þessara mála var kynferðisbrotamál.
Síðan þá hefur tekist að vinna á
mestum hluta málastabbans og er
afgreiðslutími kynferðisbrota hjá
embættinu nú 3-4 mánuðir.
Svipaða sögu er að segja frá kyn-
ferðisbrotadeild lögreglunnar á höf-
uðborgarsvæðinu, en þar hefur á síð-
ustu árum tekist að breyta mikilli
málasöfnun árið 2017 á þann veg að í
fyrra kláraði deildin að afgreiða tvö-
falt fleiri mál en komu inn. Allt þetta
hefur stytt afgreiðslutíma kynferðis-
brota til muna.
Í síðustu viku féll dómur í Lands-
rétti vegna nauðgunar þar sem hér-
aðsdómur var mildaður í skilorðs-
bundna refsingu eftir að málið hafði
„dregist úr hömlu“ yfir fimm ára
meðferð þess í réttarvörslukerfinu.
Kolbrún Benediktsdóttir vara-
héraðssaksóknari segir að langur
tímarammi málsins skýrist að miklu
leyti af þeirri stöðu sem þessi mála-
flokkur var í á þessum tíma hjá bæði
héraðssaksóknara og lögreglunni á
höfuðborgarsvæðinu. Vísar hún til
málahallans sem var hjá embættinu,
auk þess sem málið hafi verið fellt
niður og tekið upp aftur. „Það var
stífla hjá okkur og þeim á þessum
tíma,“ segir Kolbrún.
Í kjölfar þess að aðgerðaáætlun
samráðshóps dómsmálaráðherra um
meðferð kynferðisbrotamála var sett
fram seinni hluta ársins 2017 hafa
bæði embætti gert umfangsmiklar
breytingar. Horft var til reynslu frá
Útlendingastofnun. Nánar er fjallað
um þetta á mbl.is.
Málstími mun styttri
 Tekist hefur að vinna á málahalla hjá embætti héraðs-
saksóknara  Kynferðisbrotamál fá nú fyrr afgreiðslu en var
Flugvirkjar Icelandair vinna nú að niðurrifi
Boeing 757-vélar félagsins, Surtseyjar, sem er
ein fjögurra slíkra véla sem teknar hafa verið úr
rekstri. Verkið fer fram í flugskýli Icelandair á
Keflavíkurflugvelli en tvær vélar verða bútaðar
niður hér á landi. Ýmis búnaður er notaður
áfram í varahluti en stærstur hluti skrokksins
fer í endurvinnslu. Hefur svona stórt verk ekki
áður verið unnið hér á landi. »4
Morgunblaðið/Árni Sæberg
Boeing-vél Icelandair bútuð niður hér á landi
Jóhannes Þór
Skúlason, fram-
kvæmdastjóri
Samtaka ferða-
þjónustunnar,
segir útlit fyrir
færri gjaldþrot í
greininni í ár en
óttast var. Hins
vegar kunni
gjaldþrotum í
greininni að
fjölga á ný næsta haust.
Hann segir uppsagnarstyrki,
greiðsluskjól og stuðningslán hafa
komið í veg fyrir mun tíðari gjald-
þrot. Til dæmis nýti nú mun fleiri
fyrirtæki sér greiðsluskjólið en fyrir
tveimur til þremur mánuðum.
Allt að 40% færu í þrot
Erfitt sé að áætla hversu hátt
hlutfall fyrirtækja í greininni muni
komast í gegnum faraldurinn.
„Síðastliðið sumar vorum við að
vona að það yrðu alls ekki meira en
30-40% [fyrirtækjanna] gjaldþrota
en nú erum við farin að vona að það
geti orðið jafnvel lægri prósenta,“
segir Jóhannes. baldura@mbl.is »10
Jóhannes Þór
Skúlason
Gjaldþrot
færri en
spáð var
 SAF spáir þó gjald-
þrotum haustið 2021
 „Þessar niðurstöður segja okkur
að virknin er töluvert mikil og þá
er næsta skref að prófa virknina á
fólki og það er að fara í gang
núna,“ segir Katrín Pétursdóttir,
framkvæmdastjóri Lýsis hf., um
þróun vöru fyrirtækisins sem talin
er geta hamlað veirusmiti.
Segir Katrín að varan hafi verið
send í rannsóknir til Bandaríkj-
anna þar sem henni var beitt á
frumuræktun. Niðurstöðurnar hafi
sýnt fram á það að vöru Lýsis hf.,
sem innihélt annars vegar eitt
prósent og hins vegar tvö prósent
af fríum fitusýrum, tókst að vinna
á 99,99% af kórónuveirunni, SARS
COV-2.
Katrín segir að búið sé að sam-
þykkja að rannsóknin fari í ferli
hér heima og vænta megi niður-
staðna fljótlega á nýju ári. »28
Vara Lýsis gæti
hamlað veirusmiti