Skólavarðan - 2017, Blaðsíða 32

32 VOR 2017
„Stjórnvöld eru hvött til að grípa til aðgerða til að koma í
veg fyrir aðsteðjandi kennaraskort á Íslandi.“ Á þessum
orðum hefst frétt sem birtist á vef Ríkisendurskoðunar 27.
febrúar. Þar er sagt frá nýrri stjórnsýsluúttekt stofnunar-
innar sem ber heitið „Kostnaður og skilvirkni kennara-
menntunar. Háskóli Íslands og Háskólinn á Akureyri“.
Niðurstöður skýrslunnar koma skólafólki vart á
óvart. Aðsókn í kennaranám við báða háskólana hefur
minnkað, og af því leiðir að sífellt færri leggja stund á
kennaranám. Ályktunin sem dregin er af þessari stöðu er
einföld; „Minnkandi aðsókn í kennaranám við Háskóla
Íslands og Háskólann á Akureyri er alvarleg vísbending
um yfirvofandi kennaraskort hér á landi“.
Tölurnar bak við þessar niðurstöður eru grafalvar-
legar. Haustið 2016 voru samtals 214 nýnemar skráðir
við kennaradeildir HÍ og HA miðað við 440 árið 2009
(mynd1). Fækkunin nemur því 51%. Á sama tíma fækkaði
skráðum nemendum við skólana tvo um 35% (mynd2).
Afleiðingin er dregin saman í einni setningu í skýrslunni.
„Nú er svo komið að háskólarnir ná ekki að brautskrá
nægilega marga kennara til að viðhalda eðlilegri nýliðun í
kennarastéttinni.“
Kennarar í öðrum störfum
Ríkisendurskoðun fullyrðir að stjórnvöld hafi í raun flotið
sofandi að feigðarósi. Ekki hafi verið hugað að dvínandi
aðsókn í kennaranámið og því þurfi stjórnvöld að bregð-
ast strax við. Fækkun kennaranema geti meðal annars
haft í för með sér minni möguleika nemenda á sérhæfingu
sem aftur þýði að menntun þeirra verði einsleitari. „Það
getur aftur á móti leitt til minni gæða í skólastarfi og haft
slæm áhrif á námsárangur barna og unglinga.“
Vandinn sé hins vegar ekki bara yfirvofandi heldur
hafi skortur á leikskólakennurum verið viðvarandi
síðustu ár. Ástæðunnar sé ekki einungis að leita í því að
of fáir mennti sig í faginu. „Um þriðjungur stöðugilda
við kennslu, umönnun og uppeldi barna í leikskólum er
nú skipaður leikskólakennurum en lög kveða á um að
FÆKKUN KENNARA-
NEMA Að HLUTA RAKIN TIL
LENGINGAR NÁMSINS
Háskóli Íslands og Háskólinn á Akureyri ná
í dag ekki að brautskrá nægilega marga
kennara til að viðhalda eðlilegri nýliðun í
kennarastéttinni.