Fiskifréttir - 21.09.1984, Side 24

24
föstudagur 21. september
Básnúmerið okkar er E 34
Árið 1901 er talið að íbúar á
Skagaströnd hafi verið 22 að tölu.
Árið 1939 er Vindhælishreppi hin-
um forna skipt upp og Höfða-
hreppur stofnaður fyrir kauptúnið
á Skagaströnd og næsta nágrenni
þess. Nokkrum árum áður hafði
höfnin á staðnum verið endurbætt
nokkuð og síldarsöltun hafist í
framhaldi af því. Árið 1940 voru
íbúarHöfðahrepps orðnir315 alls.
Eftir að nýsköpunarstjórnin
kom til valda árið 1944 hófust
miklar ráðagerðir um framtíð
Skagastrandar. Var þá komið á fót
stjórnskipaðri nefnd er hét ný-
byggingarnefnd Höfðakaupstaðar
og henni m. a. falið að koma upp
skipulagðri byggð, atvinnufyrir-
tækjum og veitum á staðnum.
Síldarverksmiðja var reist á
Skagaströnd á árunum 1945-1946.
Var hún ein sú fullkomnasta hér-
lendis og gat brætt 6-7 þúsund mál
á sólarhring. Verksmiðjan varð
aldrei sú lyftistöng er ætlað var því
síldarleysisár fóru í hönd við
Húnaflóa. Árið 1943 var Hólanes
hf. stofnað og lét fyrirtækið reisa
frystihús sem það hefur starfrækt
síðan. Þá var á árinu 1947 stofnað
Útgerðarfélag Höfðakaupstaðar
og keypti það sama ár tvo 26 tonna
báta. Á 5. áratugnum nær tvöfald-
aðist íbúatala hreppsins og voru
íbúarnir árið 1950 orðnir 617
talsins.
Næstu tvo áratugi var stöðnun í
atvinnulífi staðarins og var svo
komið árið 1968 að íbúunum hafði
fækkað niður í 503. Um það leyti
byrjaði að rofa til í atvinnumálum.
Hólanes hf. keypti frystihús Kaup-
félags Skagstrendinga og var þá
ekki lengur um að ræða samkeppni
á milli tveggja húsa um takmark-
aðan afla, auk þess sem endurbæt-
ur hófust á húsnæði og vélum. Þá
var nýtt útgerðarfélag, Skag-
strendingur hf. stofnað sama ár.
Upp úr 1970 tóku hjól atvinnu-
lífsins að snúast örar og tók þá við
mesta blómaskeið í atvinnusögu
staðarins sem varað hefur óslitið
fram á þennan dag. Árið 1970 hóf
Trésmiðja Guðmundar Lárusson-
ar hf. rekstur skipasmíðastöðvar.
Árið 1972 voru síðan Rækjuvinnsl-
an hf. og Saumastofan Víola hf.
stofnuð. Starfa öll þessi fyrirtæki
nú í dag af miklum krafti.
Haustið 1973 kom til heima-
hafnar nýr tæplega 500 lesta
skuttogari, Arnar, sem Skag-
strendingur hf. lét smíða í Japan.
í staðinn voru seldir burt bátarn-
ir Arnar og Örvar. Með komu hins
nýja togara bötnuðu mjög öll skil-
yrði til reksturs frystihússins Hóla-
nes hf.
Ýmislegt nýtt hefur gerst í at-
vinnumálum staðarins sl. 10 ár.
Rækjuvinnslan hf. flutti í nýtt og
glæsilegt húsnæði árið 1975 en
síðan þá hafa rækjuveiðar stórauk-
ist, sérstaklega þó á djúprækju
allra síðustu árin. Nú eru gerðir út
sex 20-70 lesta bátar sem aðallega
stunda rækjuveiðar og að auki
nokkrir smærri bátar. Þorskveiðar
bátaflotans eru allnokkrar og einn-
ig grásleppuveiði. Árið 1979 hóf-
ust hörpudiskveiðar í nokkrum
mæli, en þær höfðu verið smáar í
sniðum fram að því. Fyrir nokkr-
um árum fóru fram allmiklar
endurbætur á síldarverksmiðju SR
með loðnubræðslu í huga. Einnig
var byggður nýlegur viðlegukantur
í höfninni framan við verksmiðj-
una.
Síðustu árin hefur íbúatala stað-
arins verið á bilinu 650-700 manns
en breytileg milli ára. Fjölgun
hefur verið allnokkur, eða að með-
altali 1,4% á ári 1971-1983. Fjöldi
starfandi fólks hefur verið 320-330
talsins en fjöldi ársverka u. þ. b.
250-260 alls. Um helmingur árs-
verka er í sjávarútvegi og um
helmingur í iðnaði, byggingar-
starfsemi og þjónustugreinum, en
sem dæmi um það hversu Skag-
strendingar eru háðir sjávarútvegi
má nefna að á árinu 1982 voru
68% allra launatekna íbúa staðar-
ins úr sjávarútvegi.
Hér að neðan verður greint frá
nokkrum helstu atvinnufyrirtækj-
um á Skagaströnd:
Hólanes hf. framleiðir freðfisk,
saltfisk og skreið og eru starfs-
menn félagsins að jafnaði 75-100
talsins. Móttekið hráefni bolfisks
undanfarin ár hefur verið u. þ. b.
4—5 þús. tonn á ári.
Hluthafar í félaginu eru 41 tals-
ins og flestir búsettir á Skaga-
strönd. Núverandi stjórnarfor-
maður er Sigurjón Guðbjartsson
skipstjóri og framkvæmdastjóri
Lárus Ægir Guðmundsson.
Rækjuvinnslan hf.
Rækjuvinnslan hf. hefur með
höndum vinnslu rækju og hefur
hún í seinni tíð verið unnin nær
allan ársins hring, eftir að aukning
varð á veiðum báta á djúpslóð.
M er á vegum fyrirtækisins unn-
inn hörpudiskur, sem er veiddur
eingöngu í Húnaflóa og er veiði-
tími hans frá septembermánuði til
aprílmánaðar. Hörpudiskurinn
hefur bæði verið seldur frystur og
einnig fluttur út ísaður með flug-
vélum og þá einkum til USA. Á
árinu 1983 var móttekinn hörpu-
disksafli fyrirtækisins 750 tonn en
móttekinn rækjuafli undanfarin ár
hefur yfirleitt verið 600-800 tonn
á ári.
Á næstu mánuðum hefst hjá
fyrirtækinu niðursuða á rækju,
hörpudiski og fleiri afurðum og
eru bundnar vonir við að niðursuð-
an efli enn starfsemi Rækjuvinnsl-
unnar hf. Núverandi fram-
kvæmdastjóri er Jón Jónsson.
Saumastofan Víóla hf.
Saumastofan Víóla var stofnuð af
einkaaðilum árið 1972 en var á
árinu 1977 breytt í almennings-
hlutafélag í eigu um 60 aðila á
Skagaströnd. í fyrirtækinu er
saumaður ullarfatnaður úr prjón-
aðri voð frá Pólarprjón hf. á
Blönduósi og starfa þar að jafnaði
12-14 manns.
Núverandi stjórnarformaður er
Ingibjörg H. Kristinsdóttir og
framkvæmdastjóri Guðmundur H.
Sigurðsson.
Skagstrendingur hf.
Útgerðarfélagið Skagstrendingur
hf. var stofnað í árslok 1968. í
byrjun árs 1969 keypti það 187
lesta bát, Arnar, og í árslok 1970
223 lesta bát, Örvar. Bæði þessi
skip reyndust vel og færðu mikið
hráefni á land svo nokkuð stöðug
vinna skapaðist við vinnslu aflans
í landi. Eftir að skuttogarinn Arn-
ar kom á árinu 1973 hefur heyrt til
undantekninga að frystihúsið hafi
skort hráefni.
Plastprent h£.:
Veítum alhliða umbúða-
og pökkunarþjónustu
— segir Garðar Sverrisson framkvæmdastjóri
Síðast en ekki síst veitir Plast-
prent umbúðaráðgjöf.
Við spurðum Garðar að því í
hverju sú ráðgjöf væri fólgin.
Sagði hann að á umliðnum 25
árum sem fyrirtækið hefði starfað
hefði það aflað sér mikillar þekk-
ingar og nyti nú trausts í íslensku
atvinnulífi sem umbúðaráðgjafi.
Ennfremur hefði það samvinnu
við marga erlenda pökkunarvéla-
framleiðendur og stæði þjónusta
allra þessara aðila viðskiptavinum
fyrirtækisins til boða.
Varðandi starafssemina al-
mennt sagði Garðar að nú störfuðu
við fyrirtækið um 100 manns og
væri framleiðslan á bilinu 2000-
2500 tonn. Um 25% af framleiðslu
fyrirtækisins væri beint fyrir sjáva-
arútveginn. „Fyrirtækið leggur
áherslu á vönduð vinnubrögð og
góða þjónustu og hefur því staðið
undir trausti viðskiptavina sinna.
Kjörorð okkar er gæði - öryggi -
þjónusta“, sagði hann að lokum.
Pess má geta að fyrirtækið sýnir á
bás nr A4 á Sjavarútvegssýning-
unni.
Þegar talað er um umbúðafram-
leiðslu á íslandi skýtur fljótlega
upp í hugann orðinu Plastprent.
Oriðið er nafn á fyrirtæki sem allir
kannast við og til margra ára hefur
verið leiðandi í framleiðslu um-
búða á íslandi og þá nær eingöngu
plastumbúða. Plastprent hefur
ekki látð sitt eftir liggja í umbúða-
framleiðslu fyrir sjávarútveginn og
er nú verulegur hluti af framleiðslu
fyrirtækisins notaður til að pakka
hinum ýmsu fiskafurðum sem
sendar eru héðan um allan heim.
Til að kynna fyrir lesendum
hvaða vörur Plastprent hf fram-
leiðir fyrir sjávarútveginn og
hvaða þjónustu fyrirtækið veitir
honum lögðum við leið okkar í
aðalstöðvar fyrirtækisins sem eru
við Höfðabakka í reykjavík.
Garðar Sverrisson er tæknilegur
framkvæmdastjóri fyrirtækisins og
var hann fyrst spurður í hverju
þjónusta Plastprents við sjávarút-
veginn væri fólgin.
„Fyrst má nefna að við framleið-
um svokallaða krumpufilmu sem
reynst hefur mjög hagkvæm lausn
samanborið við eldri aðferðir. Þá
höfum við á boðstólum sérstaka
krumpufilmu fyrir frystiiðnaðinn
sem nefnd er FRIC filma. Pessi
filma er nýjung hjá okkur og eru
helstu kostir hennar þeir að hún
hefur mjög hrjúft yfirborð sem
gerir það að verkum að hún er
mjög stöm og vex viðnarhsstuðull
hennar í frosti og bleytu. Pessir
eiginleikar filmunnar nýtast til
fulls í frystiiðnaðinum.
Við framleiðum einnig allar
hugsanlegar gerðir plastpoka og
plastarka jafnt áprentaða sem
óáprentaða fyrir sjávarútveginn.
Petta höfum við gert í 26 ár og ætíð
fullnægt hinum ströngustu gæða-
kröfum í viðskiptalöndum okkar.
Pá má nefna að Plastprent hf er að
hefja framleiðslu á vacum pokum
sem mikið eru notaðir við geymslu
á ferskum matvælum“.
Að sögn Garðars hefur fyrirtæk-
ið ekki gleymt þeim mikiivæga
þætti sem flutningar á vörum frá
landinu eru. Plastprent býðir því
upp á tvenns konar möguleika við
að ganga frá vörum í flutningum
sem eru bretahettur og strekki-
filma. Þessar leiðir hafa báðar
reynst hagkvæmar og skila vörunni
heilli í höfn.