Rit Landbúnaðardeildar : B-flokkur - 01.05.1946, Page 25

19
og 10.8 C°, en regnmagnið úr hófi fram, eða 262.6 mm yfir báða mán-
uðina. Þetta sumar náði bygg' og hafrar ekki góðum þroska hvað stærð
snertir, þótt spirun sáðkornsins væri góð, hitainagnið mikið og sprettu-
tíminn langur. Fyrir hyggið varð hitamagnið um 1300 C° og sprettu-
tíminn 128—136 dagar, en 1000-kornþyngdin aðeins 27 gr.
Sumurin 1937 og 1940 sýna líka, að þó hitamagn sumarsins, frá 1.
maí til 30. september, sé svo mikið að nægi fyllilega til þorskunar
hvggs og hafra, þá geti ýmsir veðurfarsgallar gripið inn, er hamli mjög
þroskuninni, lengi sprettutimann svo orðið getur fyrir bygg 140—14ó
dagar og hitamagnið komizt upp í 1335 C°. Þessi sumur voru um það bil
i meðallagi hlý í júlí og ág'úst en úrkoman óvenjulega mikil, og virtist
luin tálma mest þroskuninni, sem varð fremur slæm þessi tvö sumur.
Ef hitinn er að meðaltali í júlí og ágúst 10.4—10.6° og regnmagnið 87—
164 mm hvorn mánuð, er vart að húast við sæmilegri kornþyngd, þó
i'yrri hluti sumarsins sé hagstæður siirettunni. En sé úrkoman aðeins
50—60 mm á mánuði, samhliða þessum hita, má gera ráð fvrir að bvgg
og hafrar nái viðunandi þroska. Þá eru þau sumur, er hafa um 11.9—
13 C° meðalhita í júlí og ágúst og öll hafa reynzt ágæt kornár. Má þar
sérstaklega nefna sumurin 1931, ’32, ’33, ’34, ’36 og ’39. Flest þessi
sumur var júlí tiltölulega þurrviðrasamastur, en úrkoman yfir meðal-
lag í ágúst.
Þá má og benda á, þótt júlí og ágúst séu í kaldara lagi og að öðru
leyti óhagstæðir, getur það oft hjálpað kornjnoskuninni ef september er
lilýr. Fvlgist það stundum að ef seinni hluti ágústs er hlýr, að fyrri hluti
september er það einnig. Þó hefur lirugðið út af jiessu, eins og sumrin
1923, ’24, ’26, ’29 og ’32.
Urkoman, sem korntegundirnar hafa fengið á sig alls á sprettutím-
anum, hefur verið æði mismunandi, eins og gefur að skilja, við svo
hreytilegt tíðarfar sem hér er frá ári til árs.
Minnsta úrkoma fyrir 1. sáðtið í byggrækt varð 1931, aðeins 130.2 mm
á 137 dögum, og reyndist ]iá gotl kornár, þó þurrt væri vorið og helzt
til lítil rigning allan vaxtartímann. Mest varð regnmagnið fyrir hygg
1933 eða 431.6 mm fyrir síðustu sáðtíð, en fyrir fyrstu 237.4 mm. Báðir
sáðtímar gáfu vel þroskað korn, en 1. sáðtími þó, eins og venjulega, bezt
þroskað. Þetta sumar rigndi geysimikið í júlí og ágúst, en hitinn var þá
s\'o mikill, að kornið náði góðum þroska, þrátt fyrir óstjórnlega rign-
ingu. Hár hiti þolir með sér mikla úrkomu, en lágur hiti þolir það ekki,
og afleiðingin verður, eins og fyr er sagt, léleg þroskun, eins og varð
sumrin 1935, ’37 og ’40.
Síðan 1923 hefur 6 raðað bygg þurft 1110—1367 C° hitamagn á
102—144 daga sprettuímans að meðaltali, en hafrar 1272—1428 C°
hitamagn á 119—150 sólarhringuin, til ]iess að ná þeim þroska, er hvert
sumar hefur tillátið þeim, en fullum þroska hafa þeir náð frá 1928 til
1940, að 3 árum undanskildum og þó vantað þá mjög lítið á fulla þroskun.
Má af þessu sjá, að hitamagnið, sem korntegundirnar þurfa til þess að